Hatay
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen illerde günde 550 konut inşa edildiğini belirterek, "Elde ettiğimiz bu hızla asrın inşa seferberliğinde sona yaklaşmış, son düzlüğe girmiş durumdayız." dedi.
Kurum, Hatay'da bir otelde düzenlenen programda çok sayıda yerli ve yabancı basın mensubuyla bir araya geldi.
????Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen 11 ilde başlatılan "Asrın İnşası"ndaki çalışmalara ilişkin bilgilendirmede bulunan Kurum, Hatay'ın asrın felaketindeki yıkımın ve inşasındaki kararlılığın sembolü olduğunu söyledi.
Depremi ve sonrasındaki diriliş hikayesini anlatmak için en doğru yerde olduklarını dile getiren Kurum, afetin insanlık tarihinde kayıtlara "Asrın felaketi" olarak geçtiğini belirtti.
Kurum, deprem gecesi 14 milyon insanın hayatının değiştiğini vurgulayarak, "108 bin kilometrekarelik bir alanda 7'si büyükşehrimiz olmak üzere 11 ilimizde hayat resmen durdu. 100'den fazla ülkenin yüzölçümünden daha büyük bir alandan bahsediyoruz. Bu devasa alanda 50 binden fazla canımızı yitirdik, milyonlarca insanımız evini, işini kaybetti. Bu büyük felaket sadece yüreklerimizde değil, ekonomimizde de çok derin yaralar açtı. Ülkemize doğrudan 104 milyar doları bulan, dolaylı olarak da 150 milyar dolara ulaşan bir maddi kayıp yaşadık." diye konuştu.
Depremde sadece evlerin değil enerji hatlarından havalimanlarına, köprülerden su ve kanalizasyon altyapısına kadar çok sayıda tesisin ağır hasar aldığını hatırlatan Kurum, afet nedeniyle yaklaşık 2,5 milyon vatandaşın farklı şehirlere göç etmek zorunda kaldığını anlattı.
"Deprem bölgesinin dirilişi Türkiye'nin istikbal meselesidir"
Kurum, 6 Şubat'tan bu yana deprem bölgesinin Türkiye'nin en önemli ve öncelikli meselesi olduğunu dile getirerek, şöyle konuştu:
"Deprem bölgesi Türkiye'nin kalbidir, geleceğidir çünkü her beş çocuğumuzdan birisi bu topraklarda dünyaya gözünü açıyor. Çalışan nüfusumuzun yüzde 13'ü burada istihdama katılıyor. İhracatımızın yaklaşık yüzde 8,6'sı, ithalatımızın yüzde 6'sı bu illerimizde gerçekleşiyor. İşte tam da bu nedenle biz 'Deprem bölgesinin dirilişi Türkiye'nin istikbal meselesidir' diyoruz. Bu anlayışla bir yandan deprem bölgesinde 11 ilimizde afetin izlerini siliyor, bir yandan da bu acılar bir daha yaşanmasın diye 81 ilimizin tamamında yapı stokumuzu yeniliyoruz. Türkiye Yüzyılı'nı 'Dirençli Şehirlerin Yüzyılı'na dönüştürüyoruz. Dünyaya örnek olacak muazzam bir koordinasyonla çalışıyoruz. Hayata geçirdiğimiz bu yeniden yapım sürecine 'Asrın İnşası' diyoruz."
Devletin tüm kurumlarının seferberlik ruhuyla yerel yönetimler, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla çalıştığına dikkati çeken Kurum, depremden etkilenen illerde yürütülen çalışmaları anlattı.
Kurum, depremden 15 gün sonra ilk konutların temellerini attıklarını, bölgenin her alanda yeniden ayağa kalkması için bugüne kadar 75 milyar dolarlık bir yatırım yaptıklarını ifade etti.
Konutların yüzde 70'i tamamlandı
Eylül ayında 304 bin 836 bağımsız bölümü tüm sosyal donatıları, parkları ve bahçeleriyle afetzede vatandaşlara teslim ettiklerini belirten Kurum, şöyle devam etti:
"11 ilimizde 174 ayrı alanda çalışıyoruz. 3 bin 481 şantiyede eş zamanlı bu işler yürütülüyor. Bu şantiyelerde mimarından mühendisine, işçisinden üreticisine kadar 200 bin emekçi kardeşimiz bu mücadeleyi veriyor. Deprem bölgesinde saatte, şu toplantı sürecinde 23 konutu bitirip teslim ediyoruz. Günde 550 konut tamamlanıp teslim ediliyor. Elde ettiğimiz bu hızla asrın inşa seferberliğinde sona yaklaşmış, son düzlüğe girmiş durumdayız. Deprem bölgesinde yaşayan her üç depremzede kardeşimden ikisi evine, sağlam yuvasına kavuştu. Yani yüzde 70'ini bitirdik, vatandaşlarımıza teslim ettik. İnşallah önümüzdeki hafta da 15 Kasım'da 350 bininci yuvamızı teslim edeceğiz ve yıl bitmeden 453 bin konutumuzun tamamını hak sahibi vatandaşlarımıza teslim etmiş olacağız."
Afetten etkilenen illerdeki çalışmalar
Kurum, görsellerle afetten etkilenen illerde yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Hatay'da bugüne kadar 86 bin konutu teslim ettikleri vurgulayan Bakan Kurum, "Yıl sonuna kadar 153 bin konutumuzu teslim edeceğiz. Hatay'da sadece konut yapmıyoruz. Kültürel yapılardan tarihi yapılara tüm şehri ihya edip kalkındıracak, üretimi, istihdamı, sosyal donatısıyla bir şehri inşa etmeye gayret gösteriyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Kurum, depremin merkez üssü Kahramanmaraş'ta 45 bin konut, köy evi ve iş yeri inşa ettiklerini, yıl sonuna kadar 74 bin yuvanın teslim edileceğini belirterek, şehrin ticaret damarını yeniden canlandıracak büyük bir çarşı projesini hayata geçirdiklerini söyledi.
Malatya'daki çalışmalara da değinen Kurum, iki etaptan oluşan dev bir proje başlattıkları İkizce bölgesinin Türkiye'nin en büyük şantiyesi olduğunu vurguladı.
Projedeki 28 bin bağımsız bölümden 11 bininin teslim edildiğini belirten Kurum, okullar, sosyal yaşam alanları, otoparklar, altyapı, ticari merkezler, çevre ve tarihi mekanların düzenlemeleriyle şehirde çağdaş, güvenli ve estetik bir yaşam alanı sunduklarını dile getirdi.
Kurum, Adıyaman İndere'de 16 bin yeni yuvanın yükseldiği şantiyenin 700 futbol sahası büyüklüğünde 5 milyon metrekarelik alana sahip olduğunu, yaklaşık 100 bin kişiye güvenli bir yaşam alanı kazandırdıklarını ifade etti.
Şehir merkezindeki ve ilçelerdeki çalışmalarda sona geldiklerini vurgulayan Kurum, 43 bin 573 yeni yapıyla Adıyaman'da yepyeni bir hayatın başlayacağını belirtti.
"Bugüne kadar 46 bin köy evini bitirdik ve teslim ettik"
Depremden etkilenen 11 ilde 4 bin 300 köyde çalışma yürütüldüğünü ifade eden Bakan Kurum, "Bu kapsamda 63 bine yakın köy evi inşa ediyoruz. Bu evleri çevre düzenlemesiyle ve sosyal alanlarıyla birlikte planlıyoruz. Bugüne kadar 46 bin köy evini bitirdik ve teslim ettik. Yıl sonu bütün köy evlerimizi de teslim edeceğiz." dedi.
Bakan Kurum, hayata geçirilen tüm projelerde altyapıya büyük önem verdiklerini dile getirdi.
Şehirlerin altyapısını daha sağlam, dirençli ve uzun ömürlü hale getirmek için çabaladıklarının altını çizen Kurum, "Bakanlık olarak ilgili bakanlıklarımızla çok önemli bir altyapı süreci yürütüyoruz ve 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hatlarını baştan aşağı yeniliyoruz. Dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu mesafe, neredeyse Türkiye'nin tüm sınır ve kıyı uzunluğuna eşdeğer bir mesafe. Bu yönüyle tek kelimeyle ülke çapında bir altyapı seferberliği yürütüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Kurum, depremden etkilenen yerlerde sadece yeni şehirler inşa etmediklerini, ülkenin ve insanlığın ortak mirası tarihi yapıları da büyük bir özenle korumaya gayret gösterdiklerini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Türkiye'nin zoru başardığına dikkati çeken Kurum, "Bu başarı sadece ekonomik bir başarı değil, aynı zamanda ciddi bir organizasyon ve doğru bir yönetişim başarısı. Bu yönüyle hükümet olarak, belediyelerimizle ve sivil toplumla olağanüstü bir koordinasyon örneği gösterdik. Hala da bu bakış açısıyla çalışıyoruz." diye konuştu.
"Hızlıyız ama hiçbir şekilde kaliteden de ödün vermiyoruz"
Deprem bölgelerinde zemin etütlerine dayalı detaylı planlama yaptıklarını belirten Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Binalarımızı riskli zeminlerden uzaklaştırdık ve çağın en güzel şehircilik modellerini uygulamaya gayret gösterdik. Saatte 23, günde 550 konut üretiyoruz. Hızlıyız ama hiçbir şekilde kaliteden de ödün vermiyoruz. Hepsi kaliteli, iklim değişikliğine uyumlu, ısı yalıtımlı, kendi enerjisini üreten, güneşten istifade edip ortak aydınlatmasını karşılayabilen, neredeyse sıfır enerjili bina diyebileceğimiz bir bakış açısıyla yürütüyoruz. Sadece inşaat hızıyla değil hız ve kalite arasındaki dengeyi de sağlamaya gayret gösteriyoruz."
Türkiye'nin bu anlamdaki birikimini, tecrübesini, kalitesini tüm dünya ülkeleriyle paylaşmaya hazır olduğunu ifade eden Kurum, "Ben bunu görüştüğüm tüm bakan arkadaşlarımıza söylüyorum. İnşallah Türkiye bu bilgisini ve birikimini hem Suriye'nin anneleri hem Gazze'nin yavruları için kullanmaya hazırdır. Bu manada da her türlü desteği inşallah vereceğiz." açıklamasında bulundu.
Bakan Kurum, bir yandan depremden etkilenen illeri ayağa kaldırırken diğer yandan da diğer şehirleri de afete hazırlıklı hale getirmek ve vatandaşların ev sahibi olması için çok önemli sosyal konut projeleri yürüttüklerini dile getirdi.
Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Türkiye Yüzyılı'nın en büyük konut projesini başlattıklarını vurgulayan Kurum, şunları kaydetti:
"Bu projeyle 500 bin yeni sosyal konutumuzu 81 ilimize ve ilçelerimize yapıyoruz. Yüzyılın Konut Projesi ile tüm dünyada gerileyen sosyal devlet anlayışına Türkiye olarak yeni bir soluk getiriyoruz. İnanıyorum ki asrın inşasında yazmış olduğumuz bu başarı öyküsünü Yüzyılın Konut Projesi ile daha da yukarı taşıyacağız."
Bakan Kurum, 6 Şubat 2023 sabahı itibarıyla yapılan çalışmaların dünyaya örnek olmasını, afetlerle mücadele eden ülkelere ilham vermesini diledi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen 11 ilde başlatılan "Asrın İnşası" kapsamındaki çalışmaları anlatan Kurum, sunumunun ardından gazetecilerin sorularını cevapladı.
Bakan Kurum, deprem bölgesinin yeniden inşa sürecinde her ülkeden mimar ve mühendisle buluştuklarını söyledi.
Dünyanın en iyi mimarlarıyla tasarımlar yaptıklarını dile getiren Kurum, "Bu tasarımları da 'her şehrin demografik yapısı yaşasın, ihtiyaçları giderilsin' bakış açısıyla yapmaya çalıştık. Bütünün parçalarını da teker teker inşa ettik. Bunu korumak istiyoruz. İlham aldığımız da tarihimiz, ecdadımızın bize bıraktıkları. Bunu yenileyerek, günümüz ihtiyaçlarını karşılayacak bakış açısıyla yapıyoruz." ifadelerini kullandı.
Kurum, afetten sonra gerek arama kurtarma gerek inşa faaliyetlerine destek veren dost ve kardeş ülkelere şükranlarını sundu.
"Burada konuşabilecekleri, siyaset yapabilecekleri bir alan kalmayacak"
Muhalefetin amacının, Hatay ve deprem bölgesinin yeniden ihyası olmadığını belirten Kurum, "Bugünkü çırpınışları da aslında ellerindeki siyasi malzemeyi alıyoruz. Burada konuşabilecekleri, siyaset yapabilecekleri bir alan kalmayacak. Bunun endişesini ve korkusunu yaşıyorlar." diye konuştu.
Hatay'da tarihi Meclis Binası'na ziyaretler yapıldığında, Atatürk Caddesi'nde huzurla gezildiğinde, Uzun Çarşı'da alışveriş yapıldığında ve esnafın rızkını kazanmaya başladığında mutlu olacaklarını vurgulayan Kurum, şöyle devam etti:
"Onlara da tavsiyemiz vatandaşımızla, depremzede kardeşlerimizle birlikte mutlu olmalarıdır. Bizim, Sayın Cumhurbaşkanı'mızın hemşehrilerimize sözümüz var. O yüzden onlar ne derse desin mücadeleyi ilk günkü kararlılıkla sürdüreceğiz. Tavsiyemiz aynaya baksınlar, 'Deprem bölgesinde bir çakılı çivimiz niye yok?', 'Biz 11 ilin, 14 milyon vatandaşın etkilendiği şehirlere bir konut niye yapmadık?' diye kendilerine sorsunlar ve burada yapılanı yermek, buradaki alın teri, emeği görmemek yerine depremzede kardeşlerimiz ile mutlu olmayı öğrensinler."
"Maketle yatmıyoruz ama 86 milyon vatandaşımızın huzuru için ne yapabilirizin endişesiyle uyuyoruz"
Bakan Kurum, CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in "maket söylemleriyle" ilgili soruya şu cevapı verdi:
"Biz onlara 'Bu işin maketini bile yapamadınız' dediğimizde anladığım kadarıyla Özgür Özel'in bu iş zoruna gitmiş. Biz maketle yatmıyoruz ama 86 milyon vatandaşımızın huzuru ve güveni için ne yapabilirizin endişesiyle uyuyoruz. Bu işleri yapmaktan onur, gurur ve şeref duyuyoruz. Teker teker maket yapamazlar ama belki sayabilirler. Burada ne yapıldığını sokak sokak gezsinler toplasınlar. O kadarını becerebilirler. Biz İstanbul'daki deprem dönüşümü için iş yapmaktan da deprem bölgesindeki vatandaşlarımızın evlerini, iş yerlerini yapmaktan da onur duyuyoruz. Tavsiyemiz, onlar da bu mücadelede takoz olmayı bıraksınlar. En azından buradaki insanların emeklerine saygı göstersinler."
Türkiye'nin, inşaat sektörü olarak dünyada Çin'den sonra ikinci ülke olduğunu söyleyen Kurum, "Hem malzeme hem de müteahhitlik ve proje anlamında sektörlerimiz kendini bayağı geliştirmiş durumda. Buradaki amacımız, deprem bölgesindeki birikimi hem 81 ilimize yaymak hem de diğer dünya ülkelerine de her türlü desteği verebileceğimizi ifade etmek için bu toplantıyı düzenledik. Nerede bu konuda bir ihtiyaç varsa Türkiye Cumhuriyeti devleti orada tüm bu birikimi aktarabilecek durumdadır." diye konuştu.
Brezilya'daki COP30 programı
Bakan Kurum, Brezilya'da yapılacak BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 30. Taraflar Konferansı'na (COP30) ilişkin soru üzerine şu ifadeleri kullandı:
"Hem Avrupa'da hem de diğer dünya ülkelerinde ortak hedefe kararlı şekilde yürüyebilmemiz için geçmişle ilgili sorumlulukları olmayan ülkelere, gelişmekte olan ülkelere desteğin sağlanması lazım. En kritik durum bu. Bugün tahıl krizinin, su kıtlığının yaşandığı, kuraklığın giderek arttığı, aşırı hava olaylarının yoğun şekilde yaşandığı bir dünyayı hep birlikte yaşıyoruz. Dolayısıyla bu kararlığı hep birlikte ortaya koyacaksak ve hedeflere hep birlikte erişeceksek gelişmiş ülkelerin finans desteğini burada diğer ülkelere kararlı şekilde vermesi çok büyük önem arz ediyor. Brezilya'da da konuşulacak en önemli konunun bu olmasını gerektiğini düşünüyorum. Türkiye Cumhuriyeti devleti olarak Brezilya'nın COP başkanlığı sürecine her türlü desteği vereceğimizi ifade etmek istiyorum."
Türk-Arap Dostluk Derneği Başkan Yardımcısı Muhammed Nahari de asrın inşa seferberliğinden övgüyle bahsederek, "Yapmış olduğunuz büyük proje gerçekten uluslararası anlamda bir iz bırakmış durumda. Bu projeleri nasıl koruyacaksınız?" diye sordu.
Soru üzerine Bakan Kurum, "Dünyanın en iyi mimarlarıyla tasarımlarımızı yaptık ve bu tasarımları da her şehrin o demografik yapısı yaşasın, ihtiyaçları giderilsin bakış açısıyla yapmaya çalıştık. Bütünün parçalarını da teker teker inşa ettik aslında puzzle'ı birleştirdik ve bunu korumak istiyoruz. Aslında ilham aldığımız da tarihimiz, ecdadımızın bize bıraktıkları. Bunu yenileyerek günümüzde ihtiyaçlarını karşılayacak bakış açısıyla yapıyoruz." dedi.
Mekke'den gelen gazeteci Ahmet Halebi ise "Yapmış olduğunuz bu hızdaki inşaat süreci sadece Türkleri değil bütün Müslüman toplumlarını gururlandırmıştır." yorumunu yaptı.
Diğer konuşmacılar
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman da toplantıya katılan basın mensuplarının kentte yapılan çalışmaları yerinde görmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Vali Mustafa Masatlı ise depremlerin ardından Hatay'da, imar çalışmalarının yanı sıra sosyolojik ve psikolojik hayatın devam etmesi için de projeler yürüttüklerini dile getirdi.
Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Öntürk de kentin altyapı ve üstyapısının yeniden inşa edildiğini belirterek, göreve geldiklerinden bu yana yaptıkları hizmetleri anlattı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
