Ekonomide 2025 böyle geçti

Ankara

Türkiye açısından 2025'in ilk üç ayında, TBMM'de 5G test-deneme sürecinin başlamasının yanında ekonomik büyüme ve işsizlik gibi makro ekonomik konularda önemli gelişmeler yaşandı.

Söz konusu dönemde ekonominin yanı sıra bilim ve teknoloji alanında da önemli gelişmeler dikkati çekti.

Yılın ilk çeyreğinde açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi, 2024'te yüzde 3,3 büyüme başarısı gösterirken işsizlik oranı da 2024'te bir önceki yıla göre 0,7 puan azalışla yüzde 8,7'ye gerileyerek son 12 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun, TBMM'de 5G test-deneme sürecinin başladığını açıklaması, Türksat 6A'nın uzaydaki ilk test yayınının başarıyla tamamlanması bu dönemdeki önemli gelişmeler arasında yer aldı.

Suriye'de yıllardır süren iç savaşın sona ermesiyle bu ülkenin Türkiye ile ticari ilişkilerinde de yeni bir dönem başladı. Bu kapsamda Suriye ile karşılıklı ticarette yeni düzenleme yürürlüğe girdi. Türkiye Gümrük Bölgesi üzerinden Suriye'ye ihracat ve Suriye'ye transit işlemlerinde mevcut kısıtlama listeleri kaldırıldı.

Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,5 büyümesi, ülke tarihinin en büyük zirai don olaylarından birinin tarım ürünlerinde zarara yol açması, Türksat 6A'nın hizmete alınması bu yılın ikinci çeyreğindeki önemli başlıklar arasında yer aldı.

Türkiye açısından bu yılın nisan-haziran döneminde ekonomiye dair dikkati çeken gelişmeler yaşandı.

Hava sıcaklıklarının ani düşüşüyle etkili olan zirai don, tarım ürünlerinde zarara neden oldu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarihin en büyük zirai don olaylarından birinin yaşandığını bildirdi.

Türkiye'nin yerli ve milli uydusu Türksat 6A, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenen törenle hizmete alındı. Bu kapsamda Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da Türksat 7A'nın yapımı için ihale hazırlıklarını tamamladıklarını ifade etti.

Gıda satış ve toplu tüketim yerlerindeki "gıda işletmesi karekodu"nun, tüketicilerin görebileceği yerde bulundurulması zorunlu hale getirildi.

Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin ekonomi gündeminde, Türkiye ile Suriye arasında 13 yıl sonra kara yolu taşımacılığının yeniden başlaması, ekonominin üç yıllık yol haritası olan Orta Vadeli Program'ın (OVP) açıklanması, 2024 yılına ilişkin en fazla vergi veren isimlerin belli olması gibi başlıklar öne çıktı.

Temmuz-ağustos-eylül döneminde, makro ekonomiden uluslararası ulaştırma bağlantılarına kadar çok sayıda gelişme yaşandı.

Türkiye ile Suriye arasında aktarmasız uluslararası kara yolu taşımacılığının 13 yıl sonra yeniden başladığı bu dönemde, İstanbul-Halep güzergahında uçak seferleri devreye alındı.

İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin tesisi adına iş konseyi kurulmasına yönelik adımlar da bu dönemde atıldı.

Ekonominin üç yıllık yol haritası niteliğini taşıyan 2026-2028 dönemini kapsayan OVP, kamuoyuyla paylaşıldı. OVP'ye göre, ekonominin 2026'da yüzde 3,8, 2027'de yüzde 4,3, 2028'de de yüzde 5 büyümesi öngörüldü.

2024 yılına ilişkin en fazla gelir vergisi ödeyen isim, ihracat gelirleriyle Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar olarak kayıtlara geçti.

Yılın son çeyreğine ilişkin ekonomi gündeminde, 2026 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin TBMM'deki yasalaşma süreci, büyümedeki olumlu seyir, 5G ihalesinin gerçekleştirilmesi ve savunma sanayisine yönelik gelişmeler öne çıktı.

Ekim-kasım-aralık döneminde, makro ekonomik verilerden savunma sanayisindeki gelişmelere kadar çok sayıda önemli gündem maddesi dikkati çekti.

Türkiye'de 5G mobil elektronik haberleşme altyapılarının kurulması, işletilmesi ve hizmetlerin sunulmasına ilişkin yetkilendirme ihalesi yapıldı. İhalede 2 frekans bandında 11 paket için verilen en yüksek tekliflerin toplam tutarı KDV dahil 3 milyar 534 milyon doları buldu.

Entegre hava savunma sistemi Çelik Kubbe'yi güçlendirmek amacıyla Türk savunma sanayisi bünyesinde 6,5 milyar dolar değerinde sözleşmeler imzalandı.

Türkiye'nin ilk insansız savaş uçağı Bayraktar KIZILELMA, Sinop açıklarında gerçekleştirilen testte, havacılık tarihinde görüş ötesi hava-hava füzesi kullanarak jet motorlu bir hava hedefini vuran dünyadaki ilk insansız savaş uçağı oldu.

İhracatta rekorlara imza atılan bu dönemde, yıl sonu için belirlenen 390 milyar dolarlık mal ve hizmetler ihracatı hedefine eylül ayı itibarıyla ulaşıldı.

Türkiye ekonomisi, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,7 büyüdü ve böylece kesintisiz 21 çeyrektir büyümesini sürdürdü.

Kaynak: AA