Ankara
AA muhabirinin San Francisco merkezli düşünce kuruluşu Global Energy Monitor'un (GEM) "LNG 2023" raporundan derlediği verilere göre, on yıl içinde birçok yeni LNG ihracat projelerinin devreye girmesi beklenirken, ABD ve Katar halihazırda yapım aşamasında olan projelerin yarısından sorumlu bulunuyor.
Rapora göre, hükümetler anlaşmalarla belirlenen iklim hedeflerine ulaşırsa, bugün yapım aşamasında olan 118 milyar dolar değerindeki ihracat projelerinde geri adım atılabilir.
Buna göre, Asya ve Avrupa yeni LNG ithalat projelerinin başlıca geliştiricileri olup, tüm yeni kapasitenin yaklaşık yüzde 90'ına ev sahipliği yapıyor.
Bununla birlikte, Avrupa'daki LNG talebi, kıtada karbonsuzlaştırma çalışmaları sürerken kısa ömürlü olabileceği ve birçok Asyalı ithalatçının fiyat hassasiyeti, LNG talep artışı tahminlerini sorgulanır hale getirebileceği öngörülüyor.
Geçen yıl Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası AB'nin Rus gazı ithalatını azaltma sözü nedeniyle enerji güvenliği krizi yaşandığına işaret edilen raporda, şunlar kaydedildi:
"Avrupa ülkeleri spot piyasadan LNG toplamak ve bir dizi yeni LNG ithalat projesi önermek için acele ederken, bunu takip eden küresel gaz sıkıntısı ABD'de önerilen devasa ihracat terminallerine yeni bir ivme kazandırdı. Bu yıl, bu değişen küresel dinamiklerin etkileri somutlaşmaya başladı. Avrupa'da 2023'te 7 LNG terminali faaliyete geçerek bölgenin ithalat kapasitesini yaklaşık beşte bir oranında artırdı ve ABD'de mevcut ihracat kapasitesinin yaklaşık yarısına denk gelen 3 ihracat projesi için nihai yatırım kararı alındı."
Rapora göre, 2023 sonu itibarıyla küresel olarak yıllık kapasitesi toplam 917 milyon tonluk LNG ihracat ve 705 milyon tonluk ithalat projesi yaklaşık 1 trilyon dolarlık yatırımla sürüyor.
Halihazırda 192,7 milyon ton kapasiteli ihracat projeleri inşa aşamasında ve 203 milyon tonluk ithalat kapasitesi sağlayacak LNG projelerinin de yapımı sürüyor. Kapasitelerin geriye kalan kısmı ise inşaat öncesi geliştirilme aşamasındaki projeler olarak dikkati çekiyor.
GEM'e göre, ihracat projeleri için sermaye yatırımının 878 milyar dolar, ithalat projeleri için ise 190 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
LNG maliyetli bir kaynak
Rapora ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan GEM Araştırma Analisti Robert Rozansky, yeni LNG yatırımlarının risklerine değinerek, "Geçen yıl yaşanan küresel gaz krizi, LNG'nin güvensiz ve değişken bir kaynak olduğunu ve enerji için LNG'ye bel bağlayan ülkelere büyük maliyetler yüklediğini gösterdi. Bu arada, güneş ve rüzgar enerjisi dünyanın pek çok yerinde gazla çalışan enerjiyi çoktan geride bırakmış durumda ve yenilenebilir enerjinin zaman içinde daha da ucuzlaması bekleniyor." diye konuştu.
Rozansky, LNG'nin küresel gaz ticaretinde boru gazından daha büyük paya sahip olduğunun altını çizerek, uluslararası raporlara göre LNG'nin gaz ticaretindeki payının 2022 sonu itibarıyla bir önceki yıl yüzde 46 olan payın yüzde 51'e yükseldiğini anımsattı.
ABD yatırımlarda başı çekiyor
Yeni ihracat terminalleri geliştiren ülkelerin başında ABD (336,9 milyon ton), Rusya (164,1 milyon ton), Kanada (75,8 milyon ton), Meksika (69,3 milyon ton) ve Katar (49 milyon ton) geliyor.
Yeni ithalat kapasitesi Asya (454 milyon ton) ve Avrupa (183 milyon ton) tarafından domine edilirken, Çin (267,9 milyon ton), Hindistan (75,2 milyon ton) ve Almanya (65,4 milyon ton) geliştirilen projelerde en fazla kapasiteye sahip ülkeler olarak sıralanıyor.
İnşası devam eden ve proje aşamasında olan LNG ihracat projelerinin kapasiteleri ülkelere göre şöyle sıralanıyor:
| Ülke | Proje halinde (milyon ton - yıllık) | İnşa halinde (milyon ton - yıllık) | Proje + İnşaat (milyon ton - yıllık) |
| ABD | 262,9 | 74 | 336,9 |
| Rusya | 131,4 | 32,7 | 164,1 |
| Kanada | 59,7 | 16,1 | 75,8 |
| Meksika | 61,9 | 7,5 | 69,3 |
| Katar | 16 | 33 | 49 |
| Mozambik | 47,3 | - | 47,3 |
| Avustralya | 21,7 | 5 | 26,7 |
| Arjantin | 25 | - | 25 |
| Nijerya | 15,9 | 8 | 23,9 |
| Moritanya | 13 | 2,5 | 15,5 |
| Endonezya | 12,7 | - | 12,7 |
| İran | - | 10,8 | 10,8 |
| Senegal | 10 | - | 10 |
| Tanzanya | 10 | - | 10 |
| Diğer | 36,9 | 3,1 | 40,1 |
| TOPLAM | 724,4 | 192,7 | 917,1 |
İnşası devam eden ve proje aşamasında olan LNG ithalat projelerinin kapasiteleri ülkelere göre şöyle sıralanıyor:
| Ülke | Proje halinde (milyon ton - yıllık) | İnşa halinde (milyon ton - yıllık) | Proje + inşaat (milyon ton - yıllık) |
| Çin | 168,9 | 99 | 267,9 |
| Hindistan | 45,2 | 30 | 75,2 |
| Almanya | 52,1 | 13,2 | 65,4 |
| Brezilya | 34,4 | 14,8 | 49,1 |
| Tayvan | 22,8 | 11,8 | 34,6 |
| İtalya | 23 | - | 23 |
| Filipinler | 14,6 | 6,8 | 21,4 |
| Diğer | 141,7 | 26,9 | 168,6 |
| TOPLAM | 502,7 | 202,5 | 705,2 |
