TİP-1 DİYABET (T1D) & CANNABİNOİDLER TEDAVİSİ
- Nedenleri, mekanizmaları
- İlaçlar
- Kullanılacak Bitkisel destekler
- Kullanılacak Vitamin, mineral, enzimler
- Suh otu ve etkisi...
TİP-1 DİYABET:
Otoimmün bir hastalıktır... Yani pankreasta İNSULİN üreten Beta hücrelerine kendi bağışıklık sisteminiz saldırıp, o hücrelere hasar veriyor...
Hasar alan beta hücrelerinde insülin uretimini yüzde 90 oranında düşürüyor... Bu durumda dışarıdan insulin almak gerekir ki Tip-1 diyabet hastaları düzenli alır. (Bunların çeşitlerini yazacağım)
Bu insulin ne işe yarıyor?
- Bir dilim yedik... Ekmekte glikoz var, glikoz pankreasta beta hücresine girer ve ATP (enerji) oluşur.
- Bu durumda hücrede ATP bağımlı potasyum kanalı kapanır, kalsiyum içeriye girer.
- İnsülin +ÇİNKO dolu olan vezikülü kasar ve insülin kana karışır.
NOT: İnsulin için Çinko şart...
- İnsülin kanda gider, KAS, KALP, YAĞ hücrelerine Reseptörünr TUTUNUR...
NOT: Bu reseptörler sürekli insüline karşı direnç gösterirse, tutunmazsa İNSULİN DİRENCİ oluşur.
- İnsülin tutununca GLUT-4 taşıyıcısı (kapı)-hücre membranına (yüzeye) çıkar...
- Bu GLUT-4 taşıyıcılarının sayısını artırmak, membrana çıkarmak çok önemlidir ve tedavinin ana unsurudur...
Glikozlar bu kapıdan hücreye girer, enerjiye dönüşür ve biz de bu enerjiyi harcarız.
DIKKAT: Bu GLUT-4 kas, kalp ve yağ dokuda bulunur. Yani beyin hücrelerine glikoz girmesi için insüline ihtiyaç yok.
(GLUT-1) Karaciger hucrelerine glikoz insülin olmadan girer.
(GLUT-2 kapısından girer)
- Tip-1 diyabet hastalarında insülin olmadığı için GLUT-4’ler yüzeye çıkmaz, glikoz kanda kalır ve kan glikoz seviyesi yükselir...
BETA HÜCRELERİ NEDEN HASAR ALIR?
1- GENETİK YATKINLIK:
- HLA-DR3, HLA-DR4 gibi genetik aleller, bağışıklık sisteminin kendi hücresini tanıma toleransını düşürür.
- Timus bezi bağışıklık sistemini eğitirken hatalar oluşur.
- Bağışıklık sistemi, yabancı diyerek beta hücrelerine saldırır.
- Endocannabinoid System dengede değildir ve Cannabinoidlerin yoksunluğundan Sekonder asemptomatik hastalıklar ortaya çıkar.
2- TETİKLEYİCİLER:
- Viral enfeksiyonlar (coxsackievirus, rubella)
- Toksinler, aşırı geçirgen bağırsaklar
- Serbest radikaller, nitratlar, oksidasyon
- Ağır metaller…
Bu 4 madde, otoimmün süreci başlatır; Endocannabinoid sistemi de dengede değilse ve vücutta Cannabinoidler yokluğu varsa bağışıklık hücreleri gidip beta hücresine saldırırlar. Tıpkı hasimatoda olduğu gibi.
3- ANTİJEN SUNUMU:
- Antijen sunan hücreler (dendritik hücreler, makrofajlar) pankreas Beta hücrelerine ait bilgileri (GAD65, IA-2, ZnT8) T-hücrelerine bunlar yabancı diye sunar...
- CD8+ sitotoksik T hücreleri de gidip beta hücrelerini doğrudan öldürür.
- CD4+ hücreleri ise inflamatuar yanıtı artırır (TNF-α, IL-1β). Ve hücre apoptozu (ölümü) tetiklenir.
TEDAVİ
1- İNSÜLİN TEDAVİSİ
- Mutlak insülin eksikliği olduğu için hasta, hayatı boyunca dışarıdan insülin alır. Bunun tipleri var; etki suresi, etki başlangıç suresi gibi.
İNSÜLİN TİPLERİ
- Hızlıca etkili-15 dk (lispro, aspart) 3-5 saat etkili
- Kısa zamanda etkili-60 dk. (regular) 6-8 saat etkili
- Orta zamanda etkili-2 saat (NPH) 12-18 saat etkili
- Uzun süre sonra etki edenler 2.5 saat (glargine, detemir) 24 saat etkili.
2- BİTKİSEL DESTEKLER
En önemlileri PhytoCannabinoidler, CBD, CBG, CBN ve türevleri! Günlük doz kişisel bazda regule edilir. Endocannabinoid System düzenlenene kadar fonksiyonel pankreas -Karaciğer dengesi oturana kadar 80-150mg./g. Cannabinoidler alınır.
Zerdeçal (Kurkumin):
- NF-kB inhibisyonu İltihabı ve otoimmün tepkiyi azaltır. NF-kB beta hücrelerini öldürmede görev alır.
DOZ: Günlük 1 çay kaşığı toz halinde
Reishi Mantarı (Ganoderma lucidum):
IL-1B ve TNF-a'yı baskılar. Bu durumda otoimmün tepki baskılanır.
Doz: 1 çay kaşığı TOZ halinde bir bardak su ile… (kapsul/tablet değil)
Tarçın: (Cinnamaldehyde):
GLUT4 ve insülin reseptörü sinyalinde artış sağlar ve böylece glikoz alımı artar, beta hücrelere düşen yük azalır…
Doz: Yarım çay kaşığı /gün
SUH OTU:
Bu ot, Van ilimiz ve çevresinde, İran bölgesinde yetişir. Bu bitki ile fareler üzerinde yapılan deneylerde beta hücrelerini canlandırdığı, insulinsekresyonunu artırdığı görülmüş...
Bunu biraz izah edelim...
Özellikle “honeymoon dönemi” denen erken dönemde kalan hücreler, yeniden insülin üretmeye başlar.
Aslında beta hücreleri tamamen ölmüyor, fonksiyon kaybına uğruyor...
Fakat bu süreçte hem otoimmün tepki hem de toksisite, oksidasyon kesinlikle durdurulmalı. Aksi halde yeni oluşanlarda fonksiyon kaybına uğrar.
VİTAMİN, MİNERAL, ENZİM, YAĞ ASİTLERİ
1- R-Lipoik asit:
- Eritrositler başta olmak üzere hücrede membran oksidasyonunu önler. Oksidasyon, diyabette oldukça önemlidir. Ayrica glut-4 sayısını artırır...
Doz: 150 -200 mg /gün
2- Benfotiamin:
- Yağda eriyen B1 vitaminidir. Bazı ülkelerde diyabet hastalarında ilaç olarak reçete edilir. Çünkü diyabete bağlı nöropatileri, ayak, göz sinir hasarlarını onarır/önler
Doz: 250-300 mg /gün
3- Omega-3:
- Esansiyel yağ asiti olup dışarıdan almak zorundayız. Bitkisel Omega-3'ler çok işe yaramaz. (% 2.5 emilim olur) DHA/EPA formu kullanılmalı. Hücre zarlarında oksidasyonu önler.
Doz: 2000 mg/ gün
4- Glutatyon:
- Normalde vücudumuzda üretilir fakat 22-25 yaş sonrası üretim düşer. Kaslarda, kemik yapıda, karaciğerde, pankreasta, bağırsaklarda serbest radikallerin elektron çalmasını önler. Oksidasyona engel olur.
Doz: 2000 mg /gün
5- Resveratrol:
- Özellikle mitokondride olmak üzere pankreasta serbest radikalleri l, oksidasyonu önler.
Doz: 700/l-1000 mg /gün
6- HESPERİDİN
- Diyabet hastalarında damar iç duvarları, endotel hücreler çok hasar alır. Hesperidin bu hasarı onarır ve bu hasara bağlı pıhtılaşmayı önler
Doz: 1000-1200 mg /gün
7- Çinko (glukonat)
- Beta hücrelerindeki vezikullerde insülin ile beraber Çinko bulunur. Çinko eksikliğinde insülin üretimi düşer.
Doz: 15-17 mg /gün
8- Sodyum Bütirat:
- Bağırsak sağlığı ve aşırı geçirgenliği önlemek için gerekli. Biraz zor bulunur ama takviye gıda satan firmalara yazarsanız getirirler.
Doz: 2500 mg /gün
9- Sıvı bentonit kil:
- Bağırsaktaki toksinleri bağlar ve dışkı ile atar. Bunlar pet şişelerde sıvı halde satılır (içilebilir form olarak bakılmalı).
Doz: 2 yemek kaşığı /gün... Sabah ve akşam yemek öncesi birer kaşık...
EGZERSIZ....
AÇ karnına asla egzersiz yapılmamalı/fazla efor sarfedilmemeli... ÇÜNKÜ;
- İnsülin reseptörü lbe dokunduğu zaman hücre yüzeyine gelip glikozu hücreye alan GLUT-4’ler egzersizlerde hücre yüzeyine gelir.
- Aç iken zaten glikoz az, bir de egzersiz yaparsanoz GLUT-4'ler olan glikozu da hücreye çeker ve HİPOGLİSEMİ oluşur... Bu nedenle mutlaka tok olarak egzersiz yapılmalı.
- Egzersiz, günlük 45 dakika tempolu yürüyüş seklinde olabilir, ağır egzersiz zarar verir...
Beslenme konusunda da defaatle anlattığım gibi Akdeniz tipi bol sızma ve erken hasad zeytinyağlı, proteinli ve pestisitler herbisitlerden uzak besinler tercih edilmelidir. Şeker başlıca zehirdir!
SONUÇ:
- Tip-1 diyabet Endocannabinoid System dengelenir, düzenlenerek kontrol altına alınır! CBD OİL kullanımı, süreci hızlandırıp, düzeltme yoluna sokar.
En önemli dikkat edilmesi gereken insülin dozu/karbonhidrat ayarlaması gereken bir hastalıktır.
- Burada önemli olan, bu insülini alırken beta hücrelerine zarar verecek olan yukarıda yazdığım olguları yok etmek
- Vitamin, mineral, yağ, asitleri, aşırı geçirgen bağırsaklar, toksinler, ağır metaller, pestisitler... Bunlar tüm otoimmun hastalıklarda olduğu gibi, Tip-1 diyabette de oldukça önemlidir...
.
Dr. Erdem Ulaş, dikGAZETE.com
-Kendir Enstitüsü Başkanı-
