MOSKOVA
Artık bir kaç haftadır ki, Türk medyası ve Türkiye'deki Rusya uzmanları, ikili ilişkiler bakımından önemli bir haber ve detayı atlatmakta.
1976 doğumlu Rus gazeteci, siyasi uzman Yevgeni Primakov, Rusya'nın önemli kurumlarından sayılan Bağımsız Devletler Topluluğu Meseleleri, Yurtdışında Yaşayan Soydaşları ve Uluslararası İnsani İşbirliği Federal Ajansı (Rossotrudniöestvo) Başkanlığı görevine getirildi.
Primakov, 25 Haziran'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in imzaladığı kararnameyle bu göreve atandı.
Daha sonra, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Rossotrudniçestvo” ekibini yeni başkan Yevgeni Primakov'a tanıttı.
Moskova'daki kurumun merkez binasını ziyaret eden Lavrov, tüm personele başarı ve koordineli iyi çalışmalar diledi.
Yevgeniy Primakov da kendi adına, yakında ajansın çalışmasında önemli değişiklikler olacağını vurguladı.
“Rossotrudniçestvo”, dünyada Rusya imajının, kültürünün, dilinin, sanatının tanıtımında önemli çalışmalar yapmakta. Bu bağlamda kurumun Türkiye Temsilciliği de son zamanlarda kültürel ve insani işbirliği faaliyetlerini artırmakta.
Primakov da aslında Türkiye'ye yabancı bir isim değil.
2011-2014 yılları arasında Birleşmiş Milletler (BM)'in Türkiye ve Ürdün'deki Mülteciler Yüksek Komiserliği'nde çalıştı.
Primakov, gazeteci olarak da Türkiye ile ilgili sık sık televizyon programları sunuyor.
Ortadoğu uzmanı ve Devlet Duması eski milletvekili.
Kısaca Türkiye'yi yakından tanıyan ve çok iyi bilen bir isim.
Fakat Türkiye - Primakov ilişkileri açısından daha önemli bir detay daha var; Primakov, tıpkı kendi isim ve soyadını taşıdığı Yevgeni Primakov'un (1929-2015) torunu.
Dede Yevgeni Primakov eski Rusya Başbakanı, ünlü devlet, siyaset adamı, Rus Dış İstihbaratı (SVR) eski başkanı.
Dede Primakov da Türkiye'yi çok yakından tanıyan bir Rus devlet adamı idi.
Eski Sovyet döneminde, gazeteci olarak Ortadoğu bölgesinde çok çeşitli olaylara tanıklık etti, Sovyet istihbaratının o bölgede bulunan önemli isimlerinden biriydi.
PKK elebaşı Öcalan’ı, Rusya'dan çıkartan Başbakan,
Rusya'nın Ankara eski Büyükelçisi Aleksandr Lebedev'in anlattıklarına göre Primakov, 1998 yılında terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ın, Rusya’dan çıkartılmasında önemli katkı sağladı.
1997'de Suriye'den Moskova'ya gelen Öcalan’ı, o sıralarda milliyetçi muhalefet lideri Vladimir Jirinovski'nin Liberal Demokrat Partisi ağırlamıştı.
Ankara’da o dönem, basın toplantısı düzenleyen Rusya'nın Ankara eski Büyükelçisi Aleksandr Lebedev, “Abdullah Öcalan, benim kabusum oldu. Abdullah Öcalan hiçbir şekilde ve hiçbir isim altında Rusya topraklarında yaşamayacaktır” diye Ankara’ya güvence vermişti.
2009 yılında Türk basınına konuşan Lebedev, Öcalan’ın Rusya’dan gönderilmesinde Primakov’un rolüne değinerek, “Bana en çok bu konuda dönemin Başbakanı Yevgeni Primakov yardımcı oldu.” ifadelerini kullanmıştı.
Eski başbakan Yevgeni Primakov'un dedesinin Türkiye'de eşkıyalar tarafından öldürüldüğü de ortaya çıkmıştı.
Primakov, bunu kendisi 2015 yılında yayınlanan "Dörtyollarda Buluşma" adlı son kitabında anlatıyor.
Primakov annesinin soyadını taşıdığına işaret ederek, "Babamın soyadı Nemçenko idi. Ben hiç görmedim, bunları annem anlattı. Annemle yollarını ayırmışlar.
1937 yılında ise babam kurşuna dizilmiş. Anneannem Musevi idi. Rus kökenli sıradan bir işçiyle evlenmiş.
Primakov soyadı oradan geliyor. Tiflis'te yaşıyorlarmış.
Dedem Türkiye'de yol inşaatında müteahhitlik yapıyormuş. Kürt eşkıyalar kavgada dedemi öldürmüşler" ifadesine yer veriyor.
PRİMAKOV KİMDİR?..
Kiev'de 1929'da dünyaya gelen Primakov, Tiflis'te orta eğitimi tamamlayarak daha sonra Moskova'ya geliyor. Moskova'da 1953'de Şarkiyat Enstitüsü Arap Bölümü'nden mezun olan Primakov, 1956'da Moskova Devlet Üniversitesi Ekonomi Bilim dalında yüksek lisansını tamamlıyor.
Primakov 1956-1962 yıllarında SSCB Devlet Radyosu'nun Arap Ülkeleri bölümünde muhabirlik ile işe başlıyor.
Pravda gazetesinin Ortadoğu muhabirliğine gelen Primakov, 1969'da Bağdat gezisinde Irak eski Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'le görüşüyor.
1969'da Mısır'la ilgili hazırladığı tezle doktora unvanını alan Primakov, 1991'de SSCB Merkezi İstihbarat Teşkilat Başkanlığı'na geliyor.
Primakov, 1991-1996 yıllarında Rusya Dış İstihbarat SVR Başkanı, 1996-1998 yıllarında da Rusya Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.
1998-1999 yıllarında Rusya Başbakanı olan Primakov, 2001-2011 yılları arasında da Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı olarak görev yaptı.
Primakov, 24 Mart 1999'da ABD'ye yaptığı ziyareti iptal etmesi ile hatırlanıyor.
NATO'nun Yugoslavya'yı bombaladığını uçakta haber alan Primakov, Atlas Okyanusu üzerindeyken uçağının geri dönmesi için talimat veriyor.
Dedesi gibi Türkiye'yi çok iyi tanıyan torun Yevgeni Primakov'a yeni görevinde ve Rus-Türk ilişkilerin artırılmasında başarılar diliyoruz...
.
Fuad Safarov, dikGAZETE.com
