Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile yaptığı telefon görüşmesinde; “Türkiye'nin İsveç'in üyeliğine karşı yapıcı tutumunun devam ettiği ancak PKK/PYD/YPG yanlıları bu ülkede serbestçe eylem düzenledikçe, yapılan mevzuat değişikliklerinin bir anlamı olmadığı ve F-35 bağlamında yaşanan haksızlıkların Türkiye'nin F-16 talebinde İsveç'in üyeliğiyle bağlı kılınması çabalarının Türkiye'ye değil esasen NATO'ya ve NATO'nun güvenliğine zarar verdiğini” söylemiş.
İletişim Başkanlığı, bu görüşmeyi açıkladı.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise sosyal medyada yaptığı paylaşımda: “Şimdi Rusya’da olanlar, umarım ders olur. Çünkü Rusya’nın Wagner’i, Türkiye’nin SADAT’ıdır. Buradan bir kez daha ilan ediyorum, halk düşmanı hiçbir paramiliter yapıya izin vermeyeceğiz” demiş.
Bir defa Türkiye-Rusya birçok noktada bir araya gelse de her iki ülkenin idari sistemi ve jeopolitik konumu farklı.
Zaten Wagner’in de ortaya çıkışı ve Rusya adına icraatları ile SADAT’ın şirket yapısı çok farklı. Yani Kemal Bey, aba altından sopa göstermeye çalışıyor ama beceremiyor.
Hatırlarsanız; CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlere sayılı günler kala çarpıcı olduğu kadar absürt/ saçma sapan bir iddiada bulunmuştu. Kılıçdaroğlu, sosyal medya hesabından; Rusya’nın montaj, kumpas ve kasetlerle Türkiye seçimlerini manipüle ettiğini öne sürmüştü.
Rusya bu iddiayı yalanlayınca; Kemal Bey’den konu ile ilgili bir daha açıklama gelmemişti.
Yine de Kemal Bey’in uyarısını hükümet ciddiye alacaktır, her halde.
MİT Başkanı Hakan Fidan, Dışişleri Bakanı olunca; mecliste de yemin ederek adeta ete kemiğe büründü, herkesin çok merak ettiği sesi de duyuldu.
Hakan Fidan, bayrağı Çavuşoğlu’ndan güçlü bir şekilde devraldı. İsveç’in NATO üyeliği süreci, Hakan Fidan için imtihan olacak.
İsveç ve Finlandiya geçen yıl başlayan Rusya'nın Ukrayna işgali sonrası NATO'ya üyelik başvurusunda bulunmuştu.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali; İsveç ve Finlandiya'yı uzun süredir devam eden askeri uyumsuzluk politikalarından vazgeçmeye ikna etti.
Her iki ülke de toplu savunma maddesiyle NATO'yu güvenliklerini sağlamanın en iyi yolu olarak görüyor.
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström, NATO'nun 32. üyesi olmak istediklerini belirtip; ittifakın 11-12 Temmuz'da Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta yapılacak zirvesine kadar üyelik başvurusunun kabul edilmesi konusunda umutlu olduklarını söyledi.
Billström, NATO üyeliği için gerekli tüm kriterleri yerine getirdiklerini söylese de işin aslı öyle değil.
Billström’a göre İsveç; maratonda koşuyor ve sona yaklaşmış. Umarım son hüzünle bitmez. Billström’un; Türkiye ve Macaristan'a, “üyeliklerini onaylama” çağrısı, karşılık görecek mi?
Mevlüt Çavuşoğlu, "İsveçli dostlarımıza çok net bir mesaj! Üçlü Protokolden kaynaklanan yükümlülüklerinizi yerine getirin ve terörizmle mücadelede somut adımlar atın. Gerisi gelir" demişti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, geçen yılki Madrid Zirvesi'nde uzlaşılan Üçlü Mutabakat kapsamında İsveç'in taahhütlerini yerine getirdiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya'nın NATO üyeliğini onayladığını açıkladığı basın toplantısında, "Finlandiya'nın; Madrid’teki üçlü muhtıradaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi adımlar attığını gördük" demiş, İsveç'i ise "teröristlere kucak açmakla" suçlamıştı.
İsveç Parlamentosu/ Riksdag’da; 3 Mayıs'ta onaylanan anayasa değişikliği kapsamında "terörle mücadeleye ilişkin" yeni ceza yasası yürürlüğe girdi. Yasa, Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini onaylamak için başlıca taleplerinden biriydi.
Yasada, "terör faaliyetlerine katılan ve terör örgütleriyle iş birliği yapan kişiler" için 4 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
Yasanın detayında "terör örgütü için silah, cephanelik, yanıcı ve patlayıcı madde, ulaşım desteği, örgüte arazi ve mülk kiralama" gibi suçlar ve verilecek cezalar yer alıyor. Yasa, yetkililere, "terör örgütlerini finanse eden ya da başka yollarla destekleyen kişileri gözaltına alma ve yargılama" konusunda çok daha geniş yetkiler veriyor.
Türkiye; İsveç’in, Ankara'nın güvenlik endişelerini ciddiye almadığını ve Stockholm'ün ele alması gereken bir dizi konuyu ortaya koyan, geçen yıl Madrid'de varılan mutabakatta kendisine düşen maddeleri uygulamadığını açıkça söylüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İsveç’in PKK’yı terör örgütü kabul etmesine rağmen ellerinde PKK bayraklarıyla başkent sokaklarında hiçbir polis müdahalesi olmaksızın protesto gösterisi yapılabildiği” tabloyu bizzat anlatarak; “Bu görüntüleri yok sayamayız, bunlar kabul edilemez” yorumunu yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a göre; İsveç Polisi, sokakta PKK üzerindeki baskıyı arttırmalı ve terör örgütleri karşısında vazifesini yapmalıydı.
İsveç’in NATO’ya katılım protokollerini Türkiye’nin yanı sıra Macaristan da henüz onaylamış değil.
ABD ve Batı ülkeleri, 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yapılacak NATO zirvesi öncesi, Türkiye’den İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesini bekliyor.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken; Türkiye’den İsveç’in ipoteğini kaldırmasını diplomatik bir dille iletti. Türkiye, ABD arasındaki iş birliğine vurgu yaptı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da Türkiye ve ABD'nin "her konuda aynı fikirde olmayabileceğini" söyledi; ancak uzun süreli müttefikliğin birlikte çalışmayı sürdürmeyi sağladığını belirtti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg beraberindeki heyetle 26-27 Haziran tarihleri arasında gelecek ay yapılacak Vilnius NATO Zirvesi hazırlıkları kapsamında Litvanya’ya gidecek.
"Türkiye'nin meşru güvenlik endişeleri vardır. Hiçbir müttefik, Türkiye kadar terörden zarar görmemiştir" diyen Stoltenberg; İsveç'in üyeliği için şunları söyledi:
"İsveç'in üyeliği Vilnius Zirvesi'ne kadar mümkün ancak bunun garantisini veremem. İsveç'in katılımının en kısa zamanda mümkün olması için çalışıyoruz. Bu vesileyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığım görüşmelerden ve bu hafta daimi mekanizmanın toplanmasından memnuniyet duyuyorum."
Bu arada, NATO Genel Sekreteri Soltenberg’in görev süresi doluyor. Norveç eski Başbakanı Stoltenberg, 2014'te NATO Genel Sekreterliği görevine getirilmiş, görev süresi 3 kez uzatılmıştı. Görev süresi dolmadan İsveç’in mürüvvetini görmek istiyor.
TBMM’nin ara tatili öncesinde, yasama çalışmaları takvimi açısından da AK Parti Grubu’na, İsveç ile ilgili adım atılmayacağı yönünde bilgi aktarıldı. Erdoğan’ın kararı doğrultusunda 11-12 Temmuz’daki NATO Zirvesi öncesinde, TBMM’ye İsveç’in ittifaka üyeliğiyle ilgili yasa teklifi sunulması beklenmiyor. Dolayısıyla İsveç ile ilgili TBMM’de yaz tatili süreci dikkate alındığında 1 Ekim sonrasında adım atılması ihtimali bulunuyor.
18 Şubat 1952’de NATO üyesi olan Türkiye; aradan geçen 70 yılda, bulunduğu kritik coğrafyadaki stratejik konumuyla bölgedeki tehdit ve riskleri doğrudan göğüsleyen ilk müttefik olarak NATO'ya değerli katkılar yaptı ve yapmayı sürdürüyor. Aynı zamanda NATO da Türkiye'nin güvenlik ve savunmasında temel unsurlardan biri olarak önem taşıyor.
NATO için Türkiye'nin üye olması, güney kanadında hava, kara ve deniz imkanları, güçlü silahlı kuvvetleriyle güvenilir ve eşsiz bir müttefik kazanması anlamına geliyordu. Şimdi ise Türkiye; İsveç’in üyeliğini geciktirme cesareti gösteriyor.
NATO, Türkiye’yi görmezden gelme lüksüne sahip değil.
İsveç’in önünde 2 seçenek var; ya PKK’ya göz yumacak, Rusya’nın tehditleri karşısında boyun eğecek ya da aklıselim davranarak PKK Terör Örgütü ve sempatizanlarını topraklarından atacaktır. PKK’ya kıyamazsa Ruslar, bir gün o toprakları çiğneyecek.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bu günlerde her halde çok yoğun çalışıyor. Gerçi kendisinin bu duruma alışık olduğunu düşünüyorum. İsveç’in durumu, biraz da Hakan Fidan’ın el becerisi ve iki dudağı arasında gizli.
Avrupa’nın Türkiye aleyhine beslediği ve kolladığı terör örgütlerinin sonu yaklaşıyor. Türkiye, bir an önce bu kafa ağrıtan meseleden kurtulacak.
Büyük Selçuklu’dan yadigar kalan topraklar; oba oba hatırlanıyor. Uzattığımız el masum sinelere dokunuyor. Türkiye Yüzyılı ile Türkiye, artık Avrasya’nın esas gücüdür.
“Ellerin yurdunda çiçek açarken
Bizim İl'e kar geliyor gardaşım.
Bu hududu kimler çizmiş gönlüme?
Dar geliyor, dar geliyor gardaşım.” Merhum Abdurrahim Karakoç; “Vur Emri” adlı şiirinde böyle yazmıştır.
Bu hudutlar yeniden çizilecek!..
Bizim memleketlerde de öz coğrafyamızda çiçekler açacak, toylar kurulacak. Ahdimiz olsun.
.
Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com
https://www.expressen.se/nyheter/billstrom-om-tidspressen-absolut-realistiskt/
https://www.expressen.se/nyheter/billstrom-efter-turkiska-valet-en-hogre-vaxel/
https://www.reuters.com/world/europe/after-finland-joins-nato-why-is-turkey-making-sweden-wait-2023-04-04/
https://www.merkur.de/politik/nato-krise-droht-tuerkei-streitet-mit-usa-ueber-kampfjet-lieferung-92132016.html
https://www.bbc.com/turkce/articles/crgz7e5j8e2o
https://www.bbc.com/turkce/articles/c2q107lnn34o
https://www.regeringen.se/artiklar/2023/06/starkt-stod-for-svenskt-nato-medlemskap-enligt-gemensamt-uttalande-fran-nordiska-forsvarsministrar/
https://www.aa.com.tr/tr/gundem/disisleri-bakani-cavusoglu-taahhut-adimlarini-gormeden-isvec-in-nato-uyeligine-evet-dememiz-mumkun-degil/2832003
https://www.regeringen.se/regeringens-politik/sverige-och-nato/sveriges-vag-in-i-nato/
https://www.tv4.se/natodebatten/turkiets-motstand
https://www.gp.se/nyheter/sverige/billstr%C3%B6m-vill-%C3%B6ka-trycket-f%C3%B6r-natomedlemskap-1.100555019
https://www.gp.se/nyheter/v%C3%A4rlden/usa-har-blivit-lovade-turkiskt-ja-till-svenskt-nato-medlemskap-1.100563988
https://www.voaturkce.com/a/ankara-da-dortlu-mekanizma-toplantisi-sona-erdi-turkiye-isvec-e-nato-uyeligi-kapisini-henuz-acmadi/7136976.html
https://www.france24.com/en/europe/20230612-with-eye-on-nato-membership-sweden-agrees-to-extradite-self-proclaimed-pkk-supporter-to-turkey
https://www.cnnturk.com/dunya/stoltenberg-vilnius-zirvesi-hazirliklari-icin-26-haziranda-litvanyaya-gidecek
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/nato-isvecin-uyeligi-vilnius-zirvesine-kadar-mumkun-ama-garanti-degil/2922929
https://omni.se/realistiskt-att-sverige-blir-medlem-redan-i-juli/a/xgXBap
.
