Japonlar Türklerin Afrika’da Çin’le rekabetinden memnun!

Durup dururken bunu da nereden çıkardın demeyin. 

İddia Japonya merkezli haber sitesi Nikkei Asian Review’e ait.

Nikkei, 140 yıldan uzun bir süredir, Japonya'nın ekonomisi, endüstrileri ve pazarları için eşsiz bir kapsama alanı sunuyor. 

Grubun iş portföyü yayıncılık.

Nikkei,  Tokyo Borsasında 225 hisse senedi endeksine sahip. 

Grubun amiral gemisi gazetesi Nikkei, yaklaşık 3 milyon  trajda. 

37 ülkede temsilciliği var. 

1300'den fazla gazeteci, Asya haberlerini ve analizlerini küresel bir kitleye sunmak için çalışıyor. 

Küresel iş gazetesi Financial Times’ın (FT), 2015’te Nikkei grubuna katıldığını göz önünde bulundurursanız gücünü anlayabilirsiniz.(1)  Dolayısıyla Nikkei Asian Review’de yayımlanan "Türkiye Afrika'da Çin'le yarışıyor" başlıklı haber büyük önem taşıyor. 

JAPONYA’NIN ANKARA BÜYÜKELÇİSİ MIYAJIMA VE KARİYERİ…

Türk - Japon ilişkileri dostluk temelli. 

Japon diplomatlar Türkiye’nin attığı adımları çok iyi takip ediyor, analiz ediyor ülkelerine raporluyor. 

Bu açıdan Türkiye’deki Japon diplomatlara daha büyük görevler düştüğü söylenebilir. 

Japonya’nın Ankara Büyükelçisi Akio Mıyajıma tecrübeli ve birikimli bir diplomat. 

17 Ekim 1957 doğumlu.

Waseda Üniversitesi Siyaset Bilimi ve İktisat Fakültesi, Siyaset Bilimi Bölümü’nden mezun.

Yale Üniversitesi’nde Yüksek Lisans eğitimini (Uluslararası İlişkiler M.A.) tamamladı. 

Nisan 1981 Dışişleri Bakanlığı’nda göreve başladı, 

Temmuz 1999’da Avrupa ve Asya Genel Müdürlüğü Okyanusya Dairesi Daire Başkanı, Kasım 2001’de ise Kuzey Amerika Genel Müdürlüğü Kuzey Amerika Birinci Dairesi Daire Başkanı oldu. Kore’yi çok iyi tanıyor.

Ağustos 2003’te Kore Cumhuriyeti Japonya Büyükelçiliği Müsteşarı iken Ocak 2005’ten Ocak 2007’ye kadar aynı ülkede Büyükelçiydi.

Ocak 2007’de Elçi, Birleşmiş Milletler nezdinde Japonya Daimi Temsilciliğinde bulundu. 

Başka ara görevleri de var. 

Bana göre en dikkat çekici görevlerinden birisi Şubat 2013’te Olağanüstü ve Tam Yetkili Elçi statüsünde, Birleşik Krallık’ta Japonya Büyükelçisi olmasıydı.

Chatham House’de konuşan diplomatlar kervanına o da katıldı. 

Ağustos 2017’den itibaren Türkiye’de görevinin başında. 

Japonca haricinde İngilizce bildiği özgeçmişinde yer alsa da Korece bildiği de bir gerçek. (2)

BÜYÜKELÇİ MIYAJIMA’NIN UNUTAMADIKLARI…

Japonya’nın Ankara Büyükelçisi Akio Mıyajıma, Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'ı ziyaretinde..

Anlattıklarına bakılırsa Türkiye aşığı, Türk dostu. 

Japonya’nın Ankara Büyükelçisi Akio Mıyajıma’nın Türkiye’ye ilk gelişi bunda tam otuz bir yıl önce 1987’de. 

Kendi ifadesine göre; 

“Önce, iş için ilk defa İstanbul’a gidişimi hatırladım. 

İstanbul’da bindiğim bir otobüste, yanımda oturan beyefendi bana nereden geldiğimi sordu.

Japonya’dan geldiğimi söylediğimde, güler yüzle bana “Hoş geldin!” deyip elimi sıktı. 

O günden bu yana diplomatlık hayatım boyunca böyle bir deneyimle hiç karşılaşmadım. 

Türk halkıyla ilgili bu sıcak izlenim hafızamda yerini korumaktadır. 

İkinci olarak, New York’taki görevim sırasında, her ikisi de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Geçici Üyesi olan Japonya ve Türkiye’nin ortak çalışmaları dolayısıyla Türk diplomatlarla sürekli sıkı işbirliği içinde olduğumuzu hatırladım. 

Hiç unutmayacağım bir diğer husus ise, 2011 yılında çok büyük hasara yol açan Büyük Doğu Japonya Depremi’nin ardından Türkiye’den bir arama kurtarma ekibinin ve yardımların Japonya’ya gönderilmiş olmasıdır. 

Ben depremin ertesi günü Japonya Başbakanlığı Sekreterliği’nde görevlendirildim ve tüm ülkelerden gelen kurtarma ekiplerinin kabul işlemlerinden sorumlu oldum.

Türkiye’den gelen ekip, üç hafta gibi uzun bir süre boyunca kayıp kişilerin bulunması için emek verdiler. O zaman duyduğum minnet, halen kalbimin derinlerinde yerini korumaktadır”.

ERTUĞRUL FACİASI…

Türkiye’ye gelmeden önce Wakayama ilinin Kushimoto ilçesini ziyaret eden Akio Mıyajıma; Japonya ve Türkiye arasındaki dostluk ilişkilerinin temelinin, 1890 yılında Ertuğrul Fırkateyni kazasının meydana geldiği bu ilçede atıldığını, Kushimoto’da şehitler anıtının temizliğinin yöredeki ilkokul öğrencileri tarafından yapıldığını ve yerel halk tarafından anıta devamlı olarak çiçek bırakıldığını; bunlara ilaveten, ilçeye canlılık kazandırılması konusunda Türklerin destek olduklarını ve Türk kültürünü tanıtma grubunun mevcut olduğunu öğreniyor. iki ülke arasında, faciadan bu yana süregelen tarihsel dostluk bağını bizzat tecrübe ettiğinden söz ediyor. (3) 

ÇİN VE JAPONYA ARASINDAKİ SORUNLAR…

Çin ve Japonya arası sorunlar; Tarih kitapları ve Yasukuni Tapınağı Sorunu, Tayvan Sorunu Doğu Çin Denizi (Gaz Yatağı) Egemenlik Sorunu, Diao-yü Dao ya da Senkaku Adaları Sorunu, Japonya-ABD Güvenlik İşbirliği Sorunu, Savaş tazminatı sorunu,  Japonya’nın Çin’de bıraktığı kimyasal silahlar sorunu olarak özetlenebilir. (4)

Çin, 2 Ekim 1971’de Çin-Japonya ilişkilerinin normalleştirilmesiyle ilgili üç ilke ortaya koydu.

Söz konusu üç ilke şunlardır:

Çin Halk Cumhuriyeti’nin (ÇHC) Çin’i temsil eden tek yasal hükümet olduğu, Taiwan’ın ÇHC’nin ayrılmaz bir parçası olduğu ve Japonya ile Cang Kaişek yönetimi arasında imzalanan anlaşmanın yasadışı ve geçersiz olduğundan iptal edilmesi. 

Japonya Başbakanı Tanaka Kakuei, 25 Eylül 1972’de Çin’i ziyaret etti. 

İki ülke hükümetlerinin 29 Eylül günü yayınladıkları ortak bildiri ile Çin-Japonya ilişkileri normale döndü. (5) 

ÇİN JAPON REKABETİ… ABD ETKİSİ VE GELİŞMELER…

Durağanlaşan ekonomisi ve sanayisi ile Japonya, dinamik ve her yıl büyüme tahminlerini geride bırakan Çin karşısında ABD olmasa ayakta durabilir mi?

Ne de olsa Çin, BM Güvenlik Konseyi’nin Doğu Asya’daki tek temsilcisi. 

Çin ile Japonya arasında yaşanan mücadele bir anlamda ABD ile Çin arasında yaşanan küresel jeopolitik mücadelenin bölgesel ölçekteki yansımasıdır. 

Çin'in de Orta Asya ülkeleriyle enerji anlaşmaları yapmasının ardından Japonya da Orta Asya bölgesindeki etkisini artırarak Çin’e alternatif bir ülke olma çabasına girdi. 

Uzak Doğu’nun önde gelen devletleri olan Japonya ve Çin arasındaki rekabet, Uzak Doğu’da süregiden jeopolitik gelişmeleri etkileyen önemli bir faktör.

Japonya’nın askeri alanda yeni yaklaşımının şekillenmesinde ABD’nin etkisi de bu rekabeti körüklüyor. 

Çünkü Japon Anayasası, askerlerin ülke dışında muharip rol üstlenmesini yasaklıyor. 

Tokyo, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra meşru müdafaa dışında savaşa girmeyi yasaklayan barışçıl bir anayasa uygulamaya koymuştu. 

Japonya'da şimdiye kadar sadece savunmayla yetkili Japonya askerleri, artık sınır ötesi operasyon yapma yetkisine de sahip olacak.

Çin değişikliğe tepkili. (6) 

JAPONYA TÜRKİYE DOSTLUĞU…

Asya’nın doğu ve batı uçlarında yer alan ve çağdaşlaşma süreçlerini ulusal kimlik ve kültürlerinden ödün vermeksizin geliştirme ortak paydasına sahip olan Türkiye ile Japonya arasındaki dostluk 20. yüzyılın son dönemine uzanıyor.

Japonya, ABD ve Çin Halk Cumhuriyeti’nden sonra dünyanın üçüncü büyük ekonomisidir. 

Japonya, otomotiv ve yan sanayi, imalat sanayi, gıda ve altyapı sektörlerine özel ilgi göstermektedir. 

31 Aralık 2017 itibariyle Türkiye’deki Japonya sermayeli firma sayısı 200 civarındadır. 

Japonya’da faaliyette bulunan Türk sermayeli firma sayısı ise 5’tir. 

2002-2017/ Haziran dönemi için ülkemizdeki Japon doğrudan sermaye yatırımlarının tutarı yaklaşık 2,2 milyar ABD Dolarıdır. 

Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) tarafından sağlanan krediler ile Haliç Köprüsü, Hasan Uğurlu Barajı ve HES, Altınkaya Barajı ve HES ile II. Boğaz Köprüsü, Marmaray gibi çok önemli projelere finansman sağlanmıştır. (7)

AFRİKA’DAKİ TÜRKİYE ÇİN REKABETİ…

Japonları sevindiren Türkiye Çin rekabetine gelince; olay şu; 

Japonya merkezli haber sitesi Nikkei Asian Review, "Türkiye Afrika'da Çin'le yarışıyor" başlıklı haberde, Ankara'nın son dönemde çeşitli yatırımlarla Afrika üzerindeki etkisini artırdığını yazdı. 

Nikkei muhabiri Akihiro Sano imzalı haberde, Çin'in Afrika'daki etkisinin son yıllarda birçok habere konu olduğu, ancak bölgedeki ekonomik etkisini artırmaya çalışan Türkiye'nin Çin'e meydan okumaya başladığı belirtildi. 

Son dönemde Türk inşaat şirketlerinin Çinli rakiplerini geride bırakarak Etiyopya ve Ruanda'da birçok projeyi üstlendiği, Ankara'nın Afrika ülkelerinde neredeyse Çin'in sahip olduğu sayıda diplomatik temsilcilik bulundurduğu kaydedildi.  

Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan Türkiye, Çin'in iki kıta arasındaki ekonomik bağı güçlendirmesini umduğu Kuşak ve Yol İnisiyatifi'nde önemli bir rol üstlenecek. 

Türkiye, yükselen güç Çin'le iyi ilişkilere sahip ama bu, Afrika'da Çin'le sıkı bir rekabete girmesini engellemiyor. 

Afrika'daki ekonomiler son 10 yılda giderek büyürken, Türk inşaat şirketleri de özellikle Sahra Altı ülkelerden gelen siparişlerde önemli bir atılım yaptı. 

Summa, Ekvador Ginesi'nde parlamento binası ile bir alışveriş merkezi, Ruanda'da ise toplantı salonu inşa etti. 

Her iki ülkede de Çinli rakiplerini geride bıraktı.

Nikkei'nin haberinde, “Afrika'daki bazı liderlerin özellikle büyük altyapı projelerinde Çin'in etkisinden rahatsız olduğu ve ülkedeki stratejik yatırımların Çin'in kontrolüne geçmesini istemedikleri, bu nedenle Türkiye ile işbirliğini tercih ettiği” de belirtildi. 

Türk şirketlerin son 50 yılda Afrika'da gerçekleştirdiği yaklaşık 1300 projenin yüzde 80'inin Kuzey Afrika'da tamamlandığı belirtilirken, Türkiye Müteahhitler Birliği verilerine göre tüm bu projelerin toplam değerinin 65 milyar doları bulduğuna dikkat çekildi.

Hükümetin de Türk şirketlerin çabalarına destek verdiği kaydedilen haberde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sık sık Afrika ülkelerine ziyaretler düzenlediği ve bu ülkelerle ticaret alanında önemli anlaşmalar imzalandığı vurgulandı.

Haberde, THY'nin 34 Afrika ülkesinde 52 şehre uçuş düzenlemesinin, son 9 yılda Afrika'daki Türk temsilciliklerinin sayısının 12'den 44'e yükselmesinin, Türkiye'nin bölgedeki artan etkisinin göstergesi olduğu yorumu yer aldı. (8)

.

Bakınız:

1- https://asia.nikkei.com/about

2-  http://www.tr.emb-japan.go.jp/files/000295255.pdf

3- http://www.tr.emb-japan.go.jp/itpr_tr/00_000151.html

4- http://www.uiportal.net/cin-japonya-iliskilerinde-hassas-sorunlar.html

5- http://turkish.cri.cn/chinaabc/chapter4/chapter40302.htm

6- http://www.dunyabulteni.net/japonya-cin-adalar-sorunu/298285/japonya-askeri-politikasini-degistiriyor

7-  http://www.mfa.gov.tr/japonya_ekonomisi.tr.mfa

8- http://uzmanpara.milliyet.com.tr/haber-detay/gundem2/turkiye-afrikada-cinle-yarisiyor/82000/82445/

.

Ömür Çelikdönmez
Twitter: @oc32oc39

dikGAZETE.com