USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

D'Hondt sisteminde sıfır baraj ittifakı ve Aziz Sancar kimin adayı?

30-04-2018

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 12 Mart gece saatlerinde kabul ettiği "ittifak tasarısı" ile seçim sisteminde önemli değişiklikler yaptı.

Yapılan yeni düzenlemelerle, partilerin genel seçimlere ittifak yaparak girmesinin önü açıldı. 

İttifak yapan partiler için seçim barajının parti bazında değil, ittifakın toplam oylarına göre uygulanması düzenlemesi getirildi. 

Milletvekili sayısının hesaplanmasında ülke barajlı D'Hondt Sistemi'ne göre yapılacak. 

Buna göre, bir partinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) milletvekili sokabilmesi için ülke genelindeki oyların en az yüzde 10'unun alması gerekiyor. Yeni getirilen düzenleme ile bir partinin ittifak içerisinde yer alması halinde, ittifakın toplam oyunun yüzde 10'u geçip geçmediğine bakılacak. (1)

İlk seçim ittifakı, Ak Parti ile MHP arasında gerçekleştirildi.

CHP başta olmak üzere diğer partiler kendi adayıyla çıkma kararı alırken gece yarısı görüşmeleriyle ‘sıfır baraj ittifakı’nda uzlaşı sağlandı. 

Uzlaşı, D’Hondt veya nispi temsil diye de bilinen seçim sisteminin bölünmelerden kaynaklanan milletvekili kaybını önlemeyi hedefliyor.

İYİ Parti yöneticilerinin önceki gün SP yönetimiyle yaptığı görüşme sonrası CHP’nin ve DP’nin de katılımıyla “İlkeler platformu” adı verilen sıfır baraj ittifakı üzerinde anlaşmaya varıldı.

BELÇİKALI HUKUKÇU Victor D’Hondt SİSTEMİ TÜRKİYE’DE 1961’DEN BU YANA BİR KAÇ SEÇİM HARİÇ UYGULANIYOR…

D’Hondt sistemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D’Hondt tarafından 1878’de tasarlanmış, nisbi temsil sistemidir.

Türkiye’de 1961’den bu yana -1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında- bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde D’Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur. 

Alınan oylar o ilin çıkartacağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar 1,2,3… diye bölünür. 

Bulunan rakamlar büyükten küçüğe sıralanır. 

Bu sıralamaya göre milletvekilliği kazananlar belirlenir. 

Bütün bu analizler ve seçimin matematiği partilerin birleşmesini öngörüyor. 

Bu nedenle partilerin birleşmesi şart! (2)

CHP’nin yol haritasına bakıldığında Ak Parti ve MHP’nin Cumhur irtifakına benzer bir ittifak arayışında olduğu söylenebilir. 

CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’nin sıfır baraj ittifakı’ diye bilinen işbirliği modeliyle milletvekili seçimlerine katılma konusunda tam mutabakata vardığı öne sürüldü. 

“CUMHUR İTTİFAKI İLE AK PARTİ MHP KOALİSYONU YASALLAŞTI…

İttifaka, HDP dışında kalan yedi küçük partinin de birer milletvekili çıkaracak şekilde dahil edilmesi gündemde. 

Üzerinde uzlaşılan model, milletvekili dağılımında kullanılan D’Hondt sisteminin AKParti ve MHP’nin kurduğu Cumhur İttifakı’na fazladan sandalye sağlamasına karşı matematiksel bir önlem olarak da düşünüldü.

AK Parti; matematiksel üstünlüğü yakalamak amacıyla MHP ile koalisyon yaparak, koalisyonu yasallaştırdı. 

Belki bu hamlesiyle muhalefeti hazırlıksız yakalayacağını öngördü. Ama evdeki pazarlık çarşıya uymadı. 

Muhalefet partileri de gelişmelere hazırlıklı olduklarını çatı aday ve ‘sıfır baraj ittifakı’nda uzlaşarak gösterdi. 

CHP’nin bu hamle karşısında yaptığı “sıfır baraj ittifakı” önemli, çünkü böyle bir ittifak, YSK tarafından seçime girilmesine karar verilmiş bütün partilerin önündeki yüzde 10’luk gibi “hem fiziki hem de psikolojik” büyük bir engeli fiili olarak ortadan kaldırıyor. 

Bu ittifakın gerçekleşmesi halinde, adına “Cumhur İttifakı” denen ve AK Parti-MHP’nin oluşturduğu ittifak karşısına diğer bütün partiler fiili olarak seçime “barajsız” girme hakkını elde ediyor. 

CHP’NİN CUMHURBAŞKANI ADAYI…

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanlığı'na neden aday olmadığını "Bir siyasi partinin genel başkanının, cumhurbaşkanı adayı olmaması gerektiğini söyledim" sözleriyle açıklamıştı. 

Bu sözün açılımına bakılırsa gösterecekleri Cumhurbaşkanı adayının da CHP damgası taşımayacağı gibi bir sonuç çıkarılabilir. 

Kılıçdaroğlu’nun partisinden aday göstereceği ismi, eşinden dahi sakladığını söylemesi ve adayın kimliğine dair verdiği ipuçlarına bakılırsa bu olası aday parti içinden bir şahsiyet değil. 

Çünkü CHP topyekûn Türk halkını kapsayacak ne başkan çıkarabildi ne de söylem geliştirebildi? 

Önce, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, 'Hiçbir CHP'linin itiraz etmeyeceği bir adayımız olacak' dedi. 

Ardından Kılıçdaroğlu partisinin aday kriterlerini, “kapasitesi yüksek olan ve topluma güven veren birisi ve başarı hikâyesi olacak. Herkesi kucaklamış olacak. Ekonomi bilecek. Polemikçi olmayacak” sözleriyle açıkladı. 

CHP saflarında politika yapan sağ kesimden ithal İlhan Kesici gibi isimlerin sağ bloktan oy alabileceği varsayımlarını ben reel politik tabloya uygun bulmuyorum.

İlhan Kesici’nin akıllarda kalan en önemli vasfı Devlet Planlama Teşkilatı Başkanlığı yapması ve Demirel ailesinin damadı olması. 

CHP’nin 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün adaylığına da sıcak bakmadığı son gelişmelerle ortaya çıktı. 

Bizzat çatı aday adayı Gül, isminin mutabakata yaramadığını kendi ağzından itiraf etti.

CHP’nin Cumhurbaşkanı adayını genel başkan ve birkaç isim haricinde parti içinden kimsenin bildiğini sanmıyorum. 

AZİZ SANCAR VE NOBEL ÖDÜLÜ…

Benim aklıma bir isim geliyor ama çok da emin değilim. 

Bu ismi telaffuz etmek riskli çünkü olmadığı takdirde üfürükçü ilan edilmek gibi sonucu var. 

Bana kalırsa CHP’nin adayı Nobel Ödüllü Bilim insanı Aziz Sancar.

Ancak CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun açıkladığı ‘ekonomiden anlama’ kriterine uygunluğu tartışılabilir.

Aziz Sancar, 8 Eylül 1946'da Mardin'in Savur ilçesinde, orta gelirli çiftçi ailesinin sekiz çocuğundan yedincisi olarak dünyaya geldi. 

Türk akademisyen, biyokimyager, moleküler biyolog ve bilim insanı. 

İlk, orta ve lise eğitimini Mardin'de tamamladı. 

Lise yıllarında futbolla ilgilendi ancak son sınıfta futbolcu olmaktan vazgeçerek yükseköğrenimine devam etmek üzere İstanbul'a gitti. 

1963 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1969 yılında birincilikle mezun oldu. 

İki yıl Savur'da bir sağlık ocağında hekimlik yaptıktan sonra bir NATO-TÜBİTAK bursu ile önce Johns Hopkins Üniversitesi, ardından Dallas Teksas Üniversitesi'ne gitti. 

Dallas'ta üniversitenin moleküler biyoloji programına ve Caude Rupert’ın laboratuvarına katıldı.

1997 yılından beri Amerika Birleşik Devletleri Kuzey Karolina Üniversitesi, Chapel Hill'de Biyokimya ve Biyofizik Bölümü'nde Sarah Graham Kenan Profesörü olarak görev yapıyor. 

ABD Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçilen ilk Amerikalı Türk olarak tanınır.

Hücrelerin hasar gören DNA'ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

Sancar’a, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törende verildi. 

Ödül, İsveç Kralı XVI. Carl Gustaf tarafından takdim edildi. 

Sancar, “Beni ödüle götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. 

Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi'dir” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir'e teslim etmişti. 

Ödül, Anıtkabir'deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nde kendisine ayrılan özel alanda sergileniyor. (3)

Kılıçdaroğlu kriterlerine bakılırsa Aziz Sancar, Türk toplumuna  güven veren ve toplumun hemen her kesimini kucaklayabilen bir isim.

Sağ seçmenden oy alır çünkü 2015 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan Prof. Aziz Sancar, özel hayatına ilişkin açıklamasında, "Lise yıllarında ülkücü olduğunu" söylemişti. (4)

Ayrıca HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar ve Aziz Sancar çok yakın akraba. 

Aziz Sancar ve Mithat Sancar'ın babaları kuzen. 

Yani, Aziz Sancar, Mithat Sancar'ın babasının amcasının oğlu. 

Yani babası ile kuzenler. (5)

“TÜRKİYE’NİN ÖZETİ” GİBİ…

Bir başka açıdan NOBEL ödülü alan Aziz Sancar'ın ailesi “Türkiye'nin özeti” gibi. 

Bir kuzeni HDP milletvekili, ağabeyi ise albay

Aziz Sancar ise “Ben Türküm o kadar” diyor. 

Aziz Sancar ailesine Mardin'de 'Bajari' deniyor. 

Bu bölgedeki Arap kökenli olanlara verilen bir isim. (6)

Aziz Sancar’ın seyahat ve temas trafiğindeki hareketlilik dikkat çekici. 

Bu ay içinde önce Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nde (KTMÜ) 2015 Nobel Kimya Ödülü Sahibi Prof. Dr. Aziz Sancar’a Fahri Doktora Payesinin Tevcihi Töreni düzenlendi. 

Dünyaca tanınan Bilim Adamı Prof. Dr. Aziz Sancar, program kapsamında öğrencilere yönelik olarak “Bilim ve Milli Kalkınma” konulu konferans da verdi. (7)

Daha sonra Kazakistan ziyareti çerçevesinde Türkistan kentine giden Sancar, burada Hoca Ahmet Yesevi Türbesi'ni, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesini ziyaret ederek, öğrenci ve öğretim üyeleriyle bir araya geldi.

Ahmet Yesevi Üniversitesi tarafından Sancar’a fahri profesörlük unvanı takdim edildi. 

Nobel Kimya Ödülü sahibi Aziz Sancar, Türk dünyasının kendisi için kuvvet kaynağı ve başarılarında büyük rolü olduğunu söyledi. 

Aziz Sancar’ın Kırgızistan ve Kazakistan sonraki durağı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) oldu. 

Yakın Doğu Üniversitesinde (YDÜ) Nobel Kimya Ödülü sahibi Prof. Dr. Aziz Sancar'a "Altın Anahtar ve Onur Ödülü" verildi. 

Bilimin ülkelerin kalkınması ve bekası için en temel unsur olduğunu kaydeden Sancar, kendisinin politikacı olmadığını dile getirdi ve KKTC'nin ve her Türk'ün kalbinde özel bir yeri olduğunu söyledi. 

Prof. Dr. Sancar, törende İngilizce ve Türkçe açıklamalarda bulunarak, ‘"Kendi hırslarım, kendi başarma isteğim vardı. Ben Türk'üm, benim şöyle bir düşüncem var. 'Biz Türkleri kimse insandan saymıyor. İnsandan saydıracağız’.” ifadelerini kaydetti.

Kıbrıs’tan İstanbul’a geçen Sancar’la Haliç Kongre Merkezi'nde düzenlenen AK Parti İstanbul Kadın Kolları 5. Olağan Kongresi'nin ardından partisinin İzmir'deki programlarına katılmak üzere Atatürk Havalimanı'na gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, basına kapalı bir görüşme gerçekleştirdi. 

Sancar, KKTC'den İstanbul aktarmalı ABD'ye gitmek üzere Türkiye’ye gelmişti.( 8)

Ne Dersiniz Aziz Sancar kimin adayı? 

.

Bakınız:

1- http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41981590

2- https://www.aydinlik.com.tr/dhondt-secim-sistemi-nedir

3- http://www.hurriyet.com.tr/gundem/aziz-sancar-kimdir-kac-yasindadir-40504616

4- http://t24.com.tr/haber/nobelli-prof-aziz-sancar-lise-yillarinda-ulkucuydum-sinema-ve-tiyatroya-hic-gitmedim,312534

5-  http://www.gazetevatan.com/nobel-li-turk-hdp-li-vekilin-akrabasi--871365-gundem/

6-  http://www.internethaber.com/aziz-sancar-ailesi-sasirtti-arap-mi-kurt-mu-818475h.htm

7- http://manas.edu.kg/index.php/haber-duyuru/3916-aziz-sancar,-t%C3%BCrk-d%C3%BCnyas%C4%B1-%C3%B6%C4%9Frencilerine-hitap-etti

8- https://www.aksam.com.tr/guncel/cumhurbaskani-erdogan-aziz-sancari-kabul-etti/haber-730465

.

Ömür Çelikdönmez
Twitter: @oc32oc39

.

dikGAZETE.com

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
Bahriye
Bahriye 6 yıl önce
Bilim insanının politikada işi ne
Güner Sercan
Güner Sercan 6 yıl önce
Aziz Sancar büyük gelir onu istemezlerde adayda yapmazlar