-Vietnam halkı bağımsızlığının 80. yılını coşkuyla kutluyor
80 Yıllık Yolculuk: Bağımsızlıktan Yükselişe Vietnam
Ağustos Devrimi 1945 ve 2 Eylül Ulusal Günü
Ağustos Devrimi 1945 ve 2 Eylül Ulusal Günü, yalnızca Vietnam milleti için değil, çağımız açısından da derin anlamlar taşıyan büyük bir zaferdir.
2 Eylül 1945’te, Hanoi’deki Ba Dinh Meydanı’nda, Geçici Hükümet adına Başkan Ho Chi Minh, Bağımsızlık Bildirgesi’ni okuyarak Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’nin (bugünkü Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti) kurulduğunu ilan etmiştir.
-Devlet Başkanı Ho Chi Minh, Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan eden Bağımsızlık Bildirgesi'ni okudu (02/09/1945)
Bu zaferin hemen ardından Vietnam Demokratik Cumhuriyeti doğmuş; millet, bağımsızlık ve özgürlüğün yeni bir çağına adım atmıştır. Ancak bu genç cumhuriyet, Fransız sömürgeciliğinin yeniden baş gösteren saldırılarıyla karşı karşıya kalmış ve tüm Vietnam halkı, 1945’ten 1954’e kadar sürecek 9 yıllık uzun bir direniş savaşına girmek zorunda kalmıştır
-2 Eylül'de ulusal bağımsızlığın 80. yılını kutlayan etkinlikte Vietnam bayrağı
1954’teki Dien Bien Phu Zaferi, Vietnam halkının sarsılmaz iradesini ve zekâsını simgeleyen tarihi bir dönüm noktası olmuştur. Bu zafer, Fransız sömürgecilerini 21 Temmuz 1954 tarihli Cenevre Antlaşması’nı imzalamaya ve Vietnam’ın temel ulusal haklarını tanımaya mecbur bırakmıştır. Aynı zamanda bu zafer, diğer Fransız sömürgeleri için de ilham kaynağı olmuştur. Henüz genç bir ordu, deneyimli bir sömürge ordusunu yenilgiye uğratmayı başarmıştır.
Bu dönemin ardından Vietnam geçici olarak ikiye bölünmüştür. Kuzeyde sosyalizm inşa edilmeye başlanmış ve büyük bir arka cephe oluşturulurken; Güney’de ABD emperyalizmi ve yerel iş birlikçi yönetimlere karşı mücadele sürmüştür. 1954–1975 yılları arasındaki Amerikan karşıtı uzun kurtuluş savaşı, 1975 Bahar Zaferi ile son bulmuş; Güney tamamen özgürleştirilmiş, ülke birleşmiş ve Vietnam barış içinde yeni bir kalkınma dönemine girmiştir. Ancak bu savaş Vietnam’a ağır bedeller ödetmiştir: Milyonlarca insan yaşamını yitirmiş, milyonlarca ton bomba ve mühimmat ülkeye atılmış ve bunların etkileri hâlen sürmektedir.
-Ba Dinh Meydanı, Hanoi, Ağustos 2025
80 yıllık tarihi boyunca sayısız zorluk ve dönüşüm geçiren Vietnam, bugün gelişme potansiyeli yüksek, uluslararası itibarı artan güçlü bir ülke konumuna ulaşmıştır.
Bağımsızlık ruhu, ulusal birlik, barış arzusu ve geleceğe olan sarsılmaz inanç, Vietnam’ın bugünkü “yükseliş çağı”na adım atmasında paha biçilmez bir miras ve itici güç olmuştur.
80. Yıl Dönümü kutlamaları...
Ağustos Devrimi'nin 80. yıl dönümü ve 2 Eylül Ulusal Günü vesilesiyle Vietnam genelinde coşkulu kutlamalar ve anma etkinlikleri düzenlenmektedir. Özellikle başkent Hanoi'de, 2 Eylül sabahı yaklaşık 50.000 kişinin katılacağı görkemli bir geçit töreni gerçekleştirilecektir. Törene katılmak üzere yaklaşık 25 milyon kişinin başkentte bulunması beklenmektedir.
-Hava gösterisini izlemek için insanlar büyük ilgi gösteriyor.
Ayrıca, Vietnam Hükümeti, ülkenin kuruluşunun 80. yıl dönümü münasebetiyle her Vietnam vatandaşına 100.000 VND (yaklaşık 160 Türk Lirası) ödeme yapma kararı almıştır.
40 Yıllık Doi Moi (Yenileşim) süreci ve sonuçları…
Vietnam, Vietnam Komünist Partisi'nin doğru liderliğiyle, uzun savaşların yıkıcı etkilerini yaşamış yoksul bir ülkeden; modern, ilerici, siyasal olarak istikrarlı, güvenli ve düzenli bir ülkeye dönüşmüştür. Özellikle 40 yıllık Yenileşim sürecinin ardından Vietnam’ın uluslararası konumu giderek yükselmiştir.
-Hanoi semalarında Su 30 MKS savaş uçağı
Bağımsızlık ve egemenliğini koruyan Vietnam, kuşatma ve tecrit durumunu aşarak kalkınma için barışçıl ve istikrarlı bir ortam yaratmıştır. Bugün Vietnam, 194 ülkeyle diplomatik ilişki kurmuş; bunların 13’üyle kapsamlı stratejik ortaklık tesis etmiştir. Vietnam, dünyada barış, iş birliği ve kalkınmanın simgesi olarak görülmektedir.
70’ten fazla uluslararası ve bölgesel örgüte aktif ve sorumlu bir üye olan Vietnam; BM, ASEAN, WTO, APEC, ASEM gibi küresel yönetişim mekanizmalarında etkin roller üstlenmektedir. Çok taraflı diplomaside sadece katılımcı değil, birçok alanda yönlendirici konumuna gelmiştir. Vietnam ayrıca ASEM, ADMM+, CPTPP gibi yeni iş birliği mekanizmalarının kurucu üyelerindendir.
-Vietnam Halk Ordusu'nun geçit töreni
Vietnam’ın dış politika ilkesi şudur:
“Dost, güvenilir bir ortak ve uluslararası toplumun aktif, sorumlu bir üyesi olmak.”
Bu doğrultuda Vietnam, “bambu diplomasisi” olarak bilinen esnek ama kararlı diplomasi geleneğini benimsemektedir: kökleri sağlam, gövdesi güçlü, dalları esnek. Yani ilkelerde (bağımsızlık, egemenlik, ulusal çıkarlar) kararlı, ancak yöntem ve stratejilerde esnek ve yaratıcıdır.
Savunma ve güvenlik…
-Vietnam Halk Ordusu
Ulusal savunma ve güvenlik kapasitesi güçlendirilmiş, halkın birlik ruhu pekiştirilmiştir. Halk Ordusu ve Halk Polisi; devrimci, disiplinli, elit ve modern yapılar hâlinde yeniden yapılandırılmıştır. Vietnam savunma politikasında “Dört Hayır” ilkesini benimsemiştir:
1. Askerî ittifaklara katılmamak,
2. Herhangi bir ülkeye karşı başka bir ülkeyle ittifak kurmamak,
3. Yabancı ülkelere Vietnam topraklarında üs kurma veya bu toprakları başka ülkelere karşı kullanma hakkı tanımamak,
4. Uluslararası ilişkilerde güç kullanmamak veya güç tehdidinde bulunmamak.
Aynı zamanda Vietnam, savunma iş birliğini artırarak hem kendi güvenliğini güçlendirmeyi hem de bölgesel ve küresel ortak güvenlik sorunlarına çözüm sunmayı amaçlamaktadır.
Ekonomi ve ticaret…
40 yıl önce yalnızca 30 civarında ülkeyle ticaret yapan Vietnam, bugün 230'dan fazla ülke ve bölgeyle ekonomik-ticari ilişki yürütmektedir. İhracat ve ithalat hacmi toplamda 800 milyar ABD dolarına ulaşmış ve ülke, dünyanın en büyük 20 ticaret ekonomisinden biri olmuştur.
Vietnam, ayrıca 500 milyar dolardan fazla doğrudan yabancı yatırım (FDI) çekerek bu alanda gelişmekte olan ülkeler arasında öne çıkmıştır. Ülke, 17 serbest ticaret anlaşması (FTA) ve 500’den fazla ikili ve çok taraflı anlaşma ile küresel ekonomi ve üretim zincirinde önemli bir bağlantı noktası hâline gelmiştir.
Vietnam'ın yükselişi…
Bağımsızlık döneminde kazanılan büyük zaferler ve Yenileşim sürecindeki tarihî gelişmeler, Vietnam’ın “yükseliş çağı”na girmesi için sağlam bir temel oluşturmuştur.
-Yaşlıların 80 yıllık ulusal bağımsızlık sevinci
Vietnam Komünist Partisi’nin XIII. Kongresi (2021), 2045 yılına kadar Vietnam’ı gelişmiş ve yüksek gelirli bir ülke hâline getirme hedefini ortaya koymuştur. Bu hedefin dayandığı güçlü unsurlar:
- Yenileşim sürecinde elde edilen bütünleşik ulusal güç,
- Diğer ülkelerin sanayileşme deneyimlerinden öğrenilen dersler,
- Küresel dönüşümlerin sunduğu “geç başlayanlar” için yakalama fırsatları,
- 100 milyonu aşan Vietnam halkının Ho Chi Minh’in vizyonunu gerçekleştirme kararlılığıdır.
Bugün Vietnam, savaşın yıkıntılarından büyük bir güçle çıkmış, uluslararası alanda saygın bir konuma ulaşmıştır.
-Vietnam Halk Ordusu'nun kadın barış gücü askerleri
Barışçıl, iş birliğine dayalı ve kalkınma odaklı dış politikasını benimseyen Vietnam; çok taraflılık ve çeşitlendirme yaklaşımıyla bölgesel ve küresel istikrarın destekleyici bir unsuru olmuştur.
Türkiye ve Vietnam – “Coğrafi olarak uzak, dostlukta yakın iki ülke”
Vietnam ve Türkiye arasındaki dostluk ve iş birliği ilişkileri, diplomatik ilişkilerin kurulmasının üzerinden geçen 47 yılın ardından güçlü bir şekilde gelişmiştir.
Modern Türkiye Cumhuriyeti ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nin tarihleri birçok benzerlik taşımaktadır. Her iki ulus da ülke kurma ve koruma konusunda onurlu bir geçmişe sahiptir. Farklı tarihsel süreçlerden geçmiş olsalar da hem Türk hem de Vietnam halkı sömürgeciliğe karşı kararlı ve kahramanca bir direniş göstermiştir.
Türkiye denildiğinde dünya, Atatürk’ü ve Türk halkının vatanını savunarak modern Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmak için verdiği kahramanca mücadeleyi hatırlar. Vietnam denildiğinde ise akla hemen Ho Chi Minh ve Vietnam halkının Fransız sömürgeciliğine ve Amerikan emperyalizmine karşı yürüttüğü iki büyük direniş savaşı gelir.
Günümüzde Türkiye, Vietnam’ın Orta Doğu’daki en önemli ortaklarından biri konumundadır. İki ülke arasındaki ilişkilerin olumlu yönde gelişmesinden büyük memnuniyet duyulmaktadır. Özellikle Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh’in Kasım 2023’te Türkiye’ye gerçekleştirdiği resmî ziyaretin ardından bu ilişkiler ivme kazanmıştır. Bu süreçte ekonomik iş birliği öne çıkan alan olmuştur. 2024 yılı itibarıyla iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2,4 milyar ABD dolarına ulaşmış ve bu, 2023 yılına göre yüzde 10’luk bir artışı temsil etmektedir. Türkiye ayrıca, Vietnam’a bölge ülkeleri arasında en fazla doğrudan yatırım yapan ülke olmaya devam etmiş; toplam yatırım miktarı 1,74 milyar ABD dolarına çıkarak 2023’e kıyasla yüzde 75 artış göstermiştir.
Vietnam ve Türkiye, son yıllarda birçok önemli iş birliği belgesi imzalamıştır. Temmuz 2025’te düzenlenen IDEP-2025 Savunma Sanayi Fuarı kapsamında, her iki ülkenin savunma bakan yardımcıları, Askerî ve Savunma İş Birliği Çerçeve Anlaşması’nı imzalamıştır. Bu anlaşma, iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında iş birliği, deneyim paylaşımı ve karşılıklı değişim için önemli bir temel oluşturmuştur. Ayrıca, her iki ülkenin savunma bakanlıkları, karşılıklı olarak askerî ataşelik ofisleri açma konusunda mutabakata varmıştır.
-Vietnam ve Türkiye savunma bakanlıkları askeri iş birliği imzaladı (Temmuz 2025)
İki taraf, uluslararası ve bölgesel forumlarda birbirlerini aktif şekilde desteklemekte, farklı düzeylerde karşılıklı ziyaretleri artırmakta ve çeşitli diplomatik faaliyetler gerçekleştirmektedir. Özellikle, Şubat 2023’te Türkiye’de meydana gelen büyük deprem sonrasında, Vietnam Hükümeti, dayanışma ruhu içinde hareket etmiş, 100.000 ABD doları tutarında yardımda bulunmuş ve İçişleri Bakanlığı ile Vietnam Halk Ordusu’na bağlı 100’den fazla arama kurtarma personelini ve çok sayıda ekipmanı Türkiye’ye göndermiştir.
Ben de Türkiye’deki Vietnam Dostluk ve Eğitim Derneği’nin kurucu üyelerinden biri olarak birçok Vietnamlı dost edindim. Vietnamlı dostlarımız, Türkiye’ye büyük bir sevgi beslemekte ve ülkemizin son yıllarda elde ettiği ekonomik, bilimsel, askerî ve toplumsal refah alanlarındaki başarıları takdirle karşılamaktadır. Özellikle bilim ve savunma sanayii alanında Türkiye’nin ulaştığı gelişmişlik düzeyi, Vietnam tarafından büyük bir ilgiyle takip edilmekte; Vietnam, Türkiye’nin bu alandaki bilgi ve deneyimlerinden yararlanmayı arzu etmektedir.
.
Ünver Sel, dikGAZETE.com
-Kırım Tatar Kültür Dernekleri Federasyonu (KTDF) Genel Başkanı, Kırım Kalkınma Vakfı Başkanı, Uluslararası Kırım Dostları Derneği Başkanı, Uluslararası Rusofili Hareketi Kurucu ve İcra Kurulu Üyesi, Nogay Kalkınma ve Kültür Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı, Vietnam Eğitim ve Dostluk Derneği kurucu üyesi-