Yeni yıla girerken umudumuz olmalı!
MOSKOVA
2025 yılını da tüketerek sonuna geliyoruz, insanoğlu olarak bu yaşam sahnesindeki piyesimizi oynarken oluşturduğumuz zaman biriminde “sahne aynı roller başkasında” şarkı sözünü hatırlatırcasına bu yılı da tüketerek 2026’ya umutla girmeyi arzuluyoruz…
Rusya’da soğuk gecelerde sıcak gelenekler…
Ailelerimiz veya sevdiklerimizle bir takvim yılını devirmenin maddi ve manevi yorgunluğunu yılın son gecesi mümkünse evde veya sevdikleriyle farklı mekanlarda birlikte geçirilir.
Rusya’daki Yeni Yıl kutlamaları da bizlere yabancı değildir. Bizdeki yılbaşı geceleri gibi Rusya’da da aile sofraları büyük önem taşır. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi, yılın son gecesi mümkünse evde, sevdikleriyle birlikte geçirilir. Masanın bereketli olması, yeni yılın da bereketli geçeceğine dair ortak bir inançtır.
Bizde nasıl “yılbaşı hindisi” ya da uzun saatler hazırlanan sofralar varsa, Rusya’da da Olivye Salatası ve geleneksel mezeler aynı anlamı taşır. Televizyonda özel programların izlenmesi, müziğin geceye eşlik etmesi ve saat tam 00.00’da yeni yıl için umutların olması, iki kültürün de ortak noktaları arasındadır.
Havai fişekler, sokaklara taşan coşku ve yeni yılın “umut” kelimesiyle özdeşleşmesi de Ruslar ile Türkleri aynı duyguda buluşturur. Soğuk Moskova gecelerinde yükselen sevinçle, İstanbul’da Boğaz kıyısında atılan havai fişekler aslında aynı hissi anlatır: Yeni bir başlangıç.
Rusya da kaldığım zamanlarda yılbaşı kutlaması, beraberlikleri ile önemli yer kaplıyordu, gerek firma yılbaşı yemekli kutlamalarında Moskova Kızıl Meydan’a yakın otellerinde gerek arkadaş ev davetlerinde gerekse aile akraba sofralarında sıcak bir buluşma, umuda yönelik kıvılcımların tohumlanacağı yemekler oluyordu.
Yeni yıla girerken devlet başkanının konuşmasının her evde dikkatlice ve saygıyla izlenildiğini ev ortamlarında geçen yılbaşı kutlamalarında fark ettim ilk başlarda garip gelmişti ama bunun da bu kültürün özümsediği güzel bir gelenek haline dönüştüğünü fark ettim; bu bizim 10 Kasım’da Atatürk'ü anma saati olan her yıl 09:05’de insanlarımızın sokakta veya her bulunduğu yerde saygı duruşuna duran milletimizin geleneksel hareketine benzer bir adet olduğunu fark ediyorsun ve saygı duyuyorsun.
Rusya’da takvimler 31 Aralık’ı gösterdiğinde, ülke adeta başka bir ritme girer. Yeni Yıl, Ruslar için yalnızca bir takvim değişikliği değil; aile, umut, bereket ve neşenin aynı sofrada buluştuğu en önemli gündür. Noel’den bile daha büyük bir coşkuyla kutlanan bu gece, Rusya’nın en köklü geleneklerini bugüne taşır.
Yeni yıl hazırlıkları günler öncesinden başlar. Evlerin en güzel köşesine kurulan yolka (yılbaşı ağacı), rengârenk süsler ve ışıklarla donatılır. Çocukların sabırsızlıkla beklediği iki önemli figür vardır: Ded Moroz (Noel Baba) ve torunu Sneguroçka (Kar Kızı). Hediyeler onların aracılığıyla gelir; masallar gerçeğe karışır.
Ayrıca imkanı olan aileler “ded moroz” ve “sneguroçka”yı oynayan sanatçıları evlerine davet ederek, çocuklarına güzel gösteriler eşliğinde hediyelerini vererek onların çocuksu güzel dünyalarının unutulmaz anıları olarak hafızalarına kaydederler...
Yılbaşı sofrası: Rus mutfağının gövde gösterisi!..
Rusya’da “Yeni Yıl masası” başlı başına bir gelenektir. Sofralar neredeyse taşacak kadar doludur. En klasik lezzetlerin başında Olivye Salatası gelir. Patates, bezelye, havuç ve mayonezle yapılan bu salata, Ruslar için yılbaşının olmazsa olmazıdır.
Bir diğer vazgeçilmez ise “Kürk Altında Ringa Balığı”dır. Kat kat dizilen sebzeler ve ringa balığı hem göze hem damağa hitap eder. Masada ayrıca pelmeni, çeşitli mezeler, salamlar, peynirler ve ev yapımı turşular eksik olmaz.
Bu klasiklerin dışında birkaç davette sofrada hindi yerine kaz eti yedim ve bayağı beğenmiştim; kaz etini tavsiye ederim…
Gece yarısına yaklaşırken şampanya şişeleri hazır edilir. Saatler tam 00.00’ı gösterdiğinde, Rusya Devlet Başkanı’nın geleneksel yeni yıl konuşması izlenir ve ardından kadehler yeni umutlar için kaldırılır.
Yeni Yıl, genellikle aile içinde başlar ama sokakta devam eder. Gece yarısından sonra birçok şehirde insanlar meydanlara çıkar, havai fişekler gökyüzünü aydınlatır. Moskova’daki Kızıl Meydan bu coşkunun simgesidir. Müzik, kahkaha ve karla karışan ışıklar, Rus Yeni Yılı’nın unutulmaz manzarasını oluşturur.
Bir geceden fazlası…
Rusya’da Yeni Yıl, sadece bir gece değil; 1 Ocak’tan sonra günlerce süren bir tatil ve ruh halidir. Soğuk hava, sıcak sofralarla; uzun geceler, içten kahkahalarla dengelenir. Ruslar için Yeni Yıl, geçmişi uğurlayıp geleceğe umutla bakmanın en samimi yoludur ve biz insanlar için umudun kaybedilmemesi ve umudun yaşam sevinci olarak her daim yeşerebilmesi olması gerekendir.
.
Erdinç Cündübeyoğlu, dikGAZETE.com
