Gelelim BAE ve Suudi Arabistan'a.
Onlar neden Hafter'i destekliyor?
Cevap basit.
Türkiye, Doğu Akdeniz enerjisinden payını alamasın, ya da az bi pay alsın, ayrıca Katar destekli İhvancı Trablus yok olsun diye.
Bunlar ana sebep, elbette yan sebepler de vardır.
Rusya niye destekliyor?
Kaddafi zamanında kaybettiği Libya'yı Hafter'le geri kazanmak için.
2011 öncesi Libya, Rus silahlarının sadık müşterisi ve Rus şirketlerinin uğrak yeriydi. Rusya, eski günlere dönüşü Hafter'in zaferinde görüyor.
Tabii bu saydıklarım ana sebepler; Türkiye'yi de ilgilendiren birçok alt sebep var ama onlara da girersem laf çok uzar. O yüzden girmiyorum. Yeterince baydım zaten sizi.
Gelelim Trablus'a.
Öncelikle Trablus'ta öne çıkan askerî ve politik bir figür yok.
Türkiye'nin muhatap aldığı Başbakan Fayiz es-Sarrac'ı, Trablus kenti ve çevresini kontrol eden milis gruplar ve çeteciler bile adam yerine koymuyor. Bu konuda baştan anlaşalım.
Yolsuzluk, disiplinsizlik, çetecilik, yağmacılık vs. sebeplerden dolayı, yıllar içinde gücünü kaybedip mahvolmanın eşiğine gelen ve kendi başkenti Trablus şehrine sıkışan bu hükümet, 3-4 yıl önce Libya'nın büyük kısmını kontrol ediyordu. Anılan sebepler nedeniyle bu hale düştü.
Bu yorumları kimseye yaranmak için yapmıyorum. Sözlerimde yanılma elbette olabilir, ama asla kötü niyet, yalan ve tarafgirlik yoktur.
Trablus Hükümeti, kendi içinde de Misrata ve Trablus olarak ikiye bölünmüş durumdadır.
Her köşe başını, her duvar dibini, her otoyolu değişik bir milis grup kontrol ediyor ve bunlar illegal yollardan büyük servet kazanıyorlar.
İnsan kaçakçılığı, köle ticareti, uyuşturucu, haraç...
Bu adamlar, askerden çok mafyaya benziyorlar.
Hafter'e karşı sergiledikleri direniş ise daha çok gelir kaynakları ellerinden kayıp gitmesin diyedir.
Hafter, daha çok para teklif etsin, şu dakika Feyz el Sarrac'ı satıp taraf değiştirirler.
Bu adamlar asker değil, anlayın.
Hafter'in ordusu, çölün içindeki havaalanlarını etkin kullandığı için kafasına göre hava saldırısı yapabiliyor. Ama Trablus'un havaalanı kapasitesi sınırlı ve mevcut üsler, sürekli saldırı tehdidi altında.
Bu yüzden etkin bir hava destekleri yok. “Bayraktar"lar bir nebze iyi.
Peki Trablus'u kim destekliyor?
En başta Türkiye var.
Baş sebep Doğu Akdeniz.
Türkiye, Libya ile deniz komşuluğu anlaşması yaparak bölgedeki haklarını tescil ettirmek istiyor.
İyi de yapıyor kendi adına.
Bunu yaparken de Trablus Hükümeti’ni muhatap alıyor.
İtalya'nın desteğinin sebebi ise Mussolini'den kalma bir anlayış.
Hâlâ Libya'yı kendi çiftlikleri gibi görüyorlar.
Hafter'in arkasında bu kadar ülke varken kendileri de o safa geçip generalin gözünde muteber bir ülke olamazlar.
Libya'da İtalyan karşıtlığı çok yüksektir.
Hafter de bunu bildiği için, halk desteğini kaybetmemek adına İtalya'yı kendi yanında istemiyor.
Geçen yıl, bir İtalyan savaş gemisinin Trablus Limanı'na gelmesiyle kıyamet kopmuş, Trablus yanlıları bile isyan etmişti.
Neticede onlar da Libyalı.
Hafter, İtalya'nın karşı tarafta olmasını biraz da kendi kitlesini konsolide etmek için kullanıyor.
"Bakın Libya'nın can düşmanı İtalyanlar Trablus'u destekliyor. Siz benim yanımda olun!” diyerek, kitlesini bir arada tutuyor.
İnsanlar, sadece para için savaşmaz. Duygusal şeyler de lazım; Millet, Vatan gibi.
Burada, gereğinden fazla uzamış olan bu "bilgi-sel"in sonuna gelirken Türkiye'nin Libya politikasına da bir parantez açmak ve Türkiye'nin yapması gerekenleri de aktarmak istiyorum.
Bir sonraki bölümde bu konuyu özellikle dikkatle okumanızı istirham ederim.
.
Yasemin Bağoğlu, dikGAZETE.com
-Devam edecek-
