Ramallah
Filistin yönetiminin, 15 yıl aradan sonra yapılması planlanan seçimleri, İsrail'den henüz işgal altındaki Kudüs'te oy kullanılabileceğine ilişkin cevap alamaması nedeniyle, belirsiz bir tarihe erteleyebileceği belirtiliyor.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas başta olmak üzere Filistinli üst düzey yetkililer her fırsatta mayıs ayında düzenlenecek seçimler kapsamında Kudüs'te de oy kullanılabilmesi konusunda taviz vermeyeceklerini dile getiriyor.
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile İsrail arasında 28 Eylül 1995'te Washington'da imzalanan "Geçiş Aşaması Anlaşması"nda , Kudüs'te seçimlerin yapılmasına ilişkin açık bir hüküm yer alıyor. Anlaşma, seçimlerin Doğu Kudüs'teki İsrail Posta Kurumu'na bağlı postanelerde gerçekleştirilmesi öngörüyor.
Filistin'de ilk olarak 1996'da milletvekili seçimleri, daha sonra 2005'te devlet başkanlığı ve 2006'da da bir kez daha milletvekili seçimleri bu maddeye dayanarak gerçekleşti.
Filistinli uzmanlar, AA muhabirine Filistin seçimlerinin ertelenme ihtimaline ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Uzmanlar, Filistin yönetiminin seçimleri, İsrail'den Kudüs'te oy kullanılabileceğine ilişkin cevap alamaması nedeniyle, belirsiz bir tarihe erteleyebileceğini öngörüyor.
FKÖ Yürütme Konseyi Üyesi Ahmed el-Mecdelani, "İsrail'in Kudüs'te yapılmasını reddetmesi halinde seçimlerin ertelenmesi ihtimal dahilinde." dedi.
Seçimlerin yapılmasının Kudüs konusuna bağlı olduğunu belirten Mecdelani, ertelenmesinin ise gelecek hafta Filistin yönetimi tarafından ele alınacağına işaret etti.
Mecdelani, tüm ülkelerin Kudüs'te seçimlerin yapılmasına ilişkin yükümlülük ve anlaşmalarını yerine getirerek, İsrail'e baskı yapmaları yönünde çaba gösterdiklerini kaydetti.
Mecdelani ayrıca, Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın gelecek günlerde, seçimler başta olmak üzere genel duruma ilişkin gelişmeleri ele almak için tüm siyasi güçlerle toplantı düzenleyeceğini aktardı.
"Mesele seçimlerin ertelenmesi değil, egemenliğimiz"
Fetih Hareketi Sözcüsü Hüseyin Hamayil de Hareket'in yanı sıra Filistin yönetiminin seçimlerin Doğu Kudüs dahil olmak üzere işgal altındaki tüm Filistin topraklarında gerçekleştirilmesi konusunda ısrar ettiğini vurguladı.
Hamayil, "Mesele seçimlerin ertelenmesi değil, Kudüs üzerindeki egemenliğimizin azaltılmasını reddetmemiz." dedi.
İsrail'in adayların tutuklanması gibi çeşitli yöntemlerle Filistin seçimlerine müdahale ettiğini kaydeden Hamayil, "İsrail'den yanıt değil, uluslararası toplumdan seçim sürecini engellenmemesine dair güvence bekliyoruz." şeklinde konuştu.
En olası senaryo, seçimlerin ertelenmesi
Gazeteci yazar Muhammed Dragmi ise uygulanacak en yakın senaryonun, seçimlerin ertelenmesi olduğunu söyledi.
Dragmi, "Son günlerde Kudüs olmadan seçim yapılamayacağına odaklanılması ve Kudüslülerin oy verebilmesinin alternatif yollarının görüşülmeye hazır olunmaması, seçimlerin ertelenmesine doğru gittiğimizi gösteriyor." değerlendirmesini yaptı.
Beklenen erteleme kararının Abbas'ın önderliğindeki Fetih Hareketi içinde yaşanan bir krizle alakalı olabileceğine işaret eden Dragmi, "Asıl sebep Kudüs değil. Kentte oy verilmesi semboliktir ve Kudüslülerin oy kullanabilmesi için İsrail postanelerinden başka sembolik bir yer de bulunabilir." ifadelerini kullandı.
Dragmi, "Verilere göre, gelecek hafta Filistin Devlet Başkanı liderliğinde Filistinli grup temsilcilerinin toplanacak. Toplantıda İsrail uluslararası baskı yoluyla Kudüs'te seçimlerin yapılmasına onay verene kadar erteleme konusunu görüşecek." dedi.
Filistinli gazeteci, erteleme kararının, Filistin halkını olumsuz etkileyeceği, siyasi elitler üzerinde hayal kırıklığı yaratacağı ve Fetih ile Hamas arasındaki bölünmeyi geri döndüreceği uyarısında bulundu.
Filistin yönetimi seçimlerin sonuçlarından korkuyor
Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil Üniversitesi'nde Siyasi Bilimler alanında dersler veren Bilal eş-Şubeki, Kudüs'te oy kullanılması meselesinin seçimlerin ertelenmesinin bahanesi olduğunu ancak gerçek nedenin bu olmadığını ifade etti.
Şubeki, erteleme kararının, Filistin yönetiminin seçimlerdeki şanslarının umdukları gibi olmadığını hissetmesinden kaynaklanacağını aktardı.
İsrail'in Kudüs'te seçimlerin yapılmasını kabul etmesinin beklenmediğini vurgulayan Şubeki, şöyle devam etti:
"En yakın senaryo seçimlerin ertelenmesi. Seçimlere gitme kararı, Filistin'in değil, uluslararası baskının sonucuydu. Dolayısıyla Filistin dünyaya 'Biz seçimlerin olmasını istiyoruz ama İsrail Kudüs'te seçimlerin yapılmasına izin vermiyor' diyor."
Şubeki, Fetih Hareketi'nin ikinci ve üçüncü sınıf yöneticilerinin seçimlerin ertelenmesi için Filistin yönetimine baskı uyguluyor olabileceklerini kaydetti.
Seçim Komisyonu Kudüs'te seçim yapılması için alternatif düzenlemelere hazır
Filistin Seçim Komisyonu'ndan 18 Nisan'da yapılan yazılı açıklamada, Kudüs'e seçimlerin yapılmasını sağlamak için her türlü düzenlemeyi yapmaya hazır oldukları duyuruldu.
Filistin yönetiminin İsrail'e Kudüs, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde kararlaştırılan protokollere uygun olarak seçimlerin yapılacağını vurgulayan bir mesaj gönderdiği aktarılan açıklamada, bu protokolün Doğu Kudüs'te 6 bin 300 kişi kapasiteli 6 postanede oy verilmesinden ibaret olduğu kaydedildi. Açıklamada, postaneleri kontrolünde bulunduran İsrail'in bu durumu onaylaması gerektiği ifade edildi.
Oy verme hakkına sahip, kalan 150 bin seçmenin, Kudüs'ün banliyölerinde oy kullanacağı, bunun için İsrail'in onayına ihtiyaç duyulmadığı belirtilen açıklamada, banliyölerde söz konusu Kudüslülerin daha önce kayıt olmalarına gerek kalmadan oy kullanacakları 11 seçim merkezi hazırlanacağı kaydedildi.
Açıklamada, Filistin yönetiminin seçim kampanyası süreci başlamadan önce veya sonrasında İsrail tarafından yanıt almayacağının netleşmesi durumunda, yönetimin talimatları doğrultusunda başka düzenlemeler yapmaya hazır oldukları vurgulandı.
Söz konusu düzenlemelerin ulusal ve İslami eğilimli Filistinli gruplarla istişarelere dayanacağına işaret edilen açıklamada, düzenlemelerin mahiyetine ilişkin bilgi verilmedi.
Filistin'de 15 yıl sonra ilk kez seçim yapılacak
Filistin Devlet Başkanı Abbas, 15 yıl aradan sonra İsrail işgali ve ablukası altındaki Filistin topraklarında seçim yapılmasını öngören kararnameyi 15 Ocak'ta imzalamıştı.
Kararnamede 22 Mayıs'ta milletvekili, 31 Temmuz'da devlet başkanlığı ve 31 Ağustos'ta da Filistin Ulusal Konseyi seçimlerinin yapılması öngörülmüştü.
Filistin yönetimi, milletvekili ve devlet başkanlığı seçimlerinin Doğu Kudüs'ü de kapsaması yönünde ısrarını sürdürürken, İsrail tarafı, Filistin'den 23 Mart'ta yapılan İsrail seçimlerine kadar beklemelerini istemişti. Ancak seçim sonuçları açıklanmasına rağmen İsrail'den hala Kudüs'teki seçimlere ilişkin olumlu ya da olumsuz bir yanıt gelmiyor.
Filistin Anayasası, her 4 yılda bir genel seçimlerin yapılmasını öngörürken İsrail işgali ve ablukası altındaki ülkede 2006'dan bu yana devam eden parçalanmışlık nedeniyle yıllardır genel seçime gidilemedi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com