Ankara
İddianameyi evvel benimseme fail mahkeme, duruşmaya tedbir tutanağını tamamladı. Buna layıkıyla geçmiş murafaa 26 Nisan 2021'de Sincan Ceza ve İnfaz Kurumları Kampüsü'ndeki murafaa salonunda görülecek ve izlem fail günlerde de muhakeme bitmeme edecek.
Tutanakta, 2021/6 esasına kaydedilen dosyanın 3 bin 530 sahife iddianame, 324 cilbent kanıt ve eklerinden oluştuğu, davada 2 bin 676 yakınan ve kıygın ile 37 maktulün bulunmuş yer aldığı belirtildi. Dosyanın aşırı şişman ve şümullü yer aldığı kaydedilen tutanakta, "dosyanın yargıevi heyeti kabilinden şişman titizlik ve hassasiyetle incelendiği" bildirildi.
Tutanakta, şunlar kaydedildi:
"(İddianame) Bu bağlamda 6-7 Ekim 2014 tarihinde meydana mevrut vakalarla ait namına sanıkların suçla ait geçmiş hareket ve faaliyetleriyle sonraları gösterdikleri ve bu kapsamda gerçekleştirdikleri hareket ve faaliyetleri içermektedir. mesela Selahattin Demirtaş'ın tutuklandığı Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesinin 2017/189 esasi mahdut dava dosyasında namevcut ve istem edilmeyen, bahis konusu mahkemece mevkufiyet konusu yapılmayansuçlardan ve eylemlerden tutuklandıkları görülmektedir. Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesinin dava dosyasında maznun Selahattin Demirtaş'ın silahlı yıldırı örgütü ihdas yahut yönetme, yıldırı örgütü propagandası yapma, suçu ve suçluyu övme, halkı maksat ve düşmanlığa gizlemeden kımıldatma etme, halkı yasalara uymamaya kımıldatma etme, kanuna karşıt derinti ve demonstrasyon yürüyüşleri düzenleme, yönetme, bunların hareketlerine katılma, kanuna karşıt derinti ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara karşın kendinden dağılmama, zeval işlemeye gizlemeden kımıldatma etme, halkı kanuna karşıt derinti ve demonstrasyon yürüyüşüne kışkırtma, derinti ve yürüyüşün güçlükle dağıtılması suçlarından yargılandığı ve tutuklandığı UYAP kayıtlarından görülmektedir.
Mahkememiz geçmiş aşamada dü dosyanın görüngü ve taraflarının ayrımsız bulunmadığı ve mahkememize oluşturulan toy ve ayrımlı birlikte dosyanın varlığının altını çizmektedir."
AİHM sonucuna bağlı değerlendirme
Mahkemenin, incelemesini sanıklar üzerine taraflara bühtan edilen zeval ve dosyada yayınlanan deliller, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) tevkif nedenlerine bağlı 100. maddesi ve devamı, Anayasa'nın 19. maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 5. maddesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) içtihatlarındaki kriterleri cezaevi önüne alarak meydana getirdiği tamlanan tutanakta, AİHS'nin 46. maddesine layıkıyla sözleşmeye yan ülkelerin AİHM kararlarına uymaya ahlaksız olduğuna, Anayasa'nın 90. maddesine layıkıyla ise usulüne birebir yürürlüğe konulmuş bulunan uluslararası anlaşmaların anayasa mesabesinde bulunduğunun düzenlendiğine ayraç edildi.
Tutanakta, şunlara toprak verildi:
"AİHM, Selahattin Demirtaş Türkiye Davası sonucunda 63. paragrafta Selahattin Demirtaş üzerine Diyarbakır Savcılığının 39 ayrı ukubet soruşturmasını yegâne birlikte dosyada birleştirdiğini, kûhi amade domestik mahkemeler uğrunda müracaatçı üzerine yedi ayrı ukubet davasının bitmeme ettiğini, bahis konusu soruşturmalar ve kovuşturmaların bu başvurunun konusunu oluşturmadığını belirterek, verdiği kararın Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı kabilinden planlı anket ile ait olacağını belirtmiştir."
AİHM'in, ayrımsız kararda 4 Kasım 2016 zamanı sonra 12 HDP milletvekiline meydana getirilen dizi fiil sonucunda Demirtaş'ın yakalandığını ve tutuklandığını, tutukluluğa itirazın da reddedildiğini belirttiğine toprak maruz tutanakta, AİHM'in kararının, halen bitmeme fail değil, geçmiş tutukluluğuna bağlı yer aldığı anlatım edildi.
Tutanakta, "Mahkememizdeki tutuklulukla ait Anayasa Mahkemesine meydana getirilen müracaat halen derdesttir. Dolayısıyla mahkememiz dosyasında bulunan olan tutuklulukla ait rastgele birlikte tetkik yapılmamış yer aldığı için ve bu gidişat da AİHM kabilinden teslim edildiğinden bahsi sabık kararın mahkememiz anlamında bağlayıcılığıbulunmamaktadır." denildi.
"Tutukluluk tedbiri gerekli"
Sanıkların üstlerine ertelenmiş taksirat anlamında sert zeval şüphesini gösterir olgular yer aldığı anlatım edilen tutanakta, bazısı sanıkların gümrüksüz konumunda oldukları, dosyada aşırı birlikte tomar yakınan ve şahit bulunmuş yer aldığı hatırlatıldı.
"Tanık, kıygın yahut eller üstünde bası girişiminde bulunma ihtimalinin olduğu" kaydedilen tutanakta, mevkufiyet tedbiri dışındaki, iklim dışına depar belgesi yasağı karışma öbür adli arama tedbirlerinin ehliyetsiz kalacağı belirtildi.
Anayasa'nın 90. maddesi mucibince iç ahbaplık bakımından bağlayıcı bulunan AİHS'nin 5. maddesi ve AİHM'in mevkufiyet tedbiri mevzusundaki beledi nice değişmeyen ve gerekçesinde "Kişilerin savuşma riskinin bulunması, kamudüzeninin sağlanması ve toy birlikte zeval işlenmesinin önlenmesi" gibi mevkufiyet tedbirininuygulanabileceğine toprak verildiği dökme tutanakta, bulunan dosyada bu endişe ve kriterlerin bulunması zımnında mevkufiyet tedbirinin lüzumlu yer aldığı ve bu nedenle sanıkların tutukluluklarının devamına değişmeyen verildiği vurgulandı.
Meclis tutanaklarının gönderilmesinin istenmesi kararlaştırıldı
Tutanağa layıkıyla mahkeme, vakfedilmiş sanıkların vakfedilmiş oldukları ukubet yürütüm kurumlarına müzekkere göndererek, sanıkların duruşmaya SEBGİS ile katılıp katılmayacaklarının sorulmasına, Yargıtay 16. Ceza Dairesinin içtihatları mucibince duruşmaya şahsen eklenmek isteyenlerin duruşmadan akıllıca müddet evvela Ankara'daki ukubet yürütüm kurumlarına nakledilmeleri düşüncesince Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılmasına değişmeyen verdi.
Hakkında adli arama tedbiri bulunan sanıklara müteveccih bu kararın devamına mütehakkim mahkeme, TBMM'den 2014 bakımından sanıklardan hangilerinin saylav olduklarının ve 6-8 Ekim 2014 vakalarıyla ait Meclis kürsüsünde kimlerin izah yaptıklarının sorulmasını ve bu açıklamalarının dört dörtlük metinlerinin ve Meclis tutanaklarının gönderilmesinin istenmesini kararlaştırdı.
Bu hesabına getirildiğinde, iddianamede sanıklara bühtan edilen paylaşımlar ile yapılmışsa Meclis'teki konuşmaların karşılaştırılarak ayrımsız içerikte olup olmadıklarının ve hangisinin evvela yapıldığının bilirkişiye inceletilmesine mütehakkim mahkeme, tanıkların beyanlarının katılması düşüncesince adreslerindeki mahkemelere yönerge yazılmasına, UYAP'tan sorgulama yapılarak sanıklarla ait öbür mahkemelerde küşade ve derdest bulunan dosyalardan savca örneklerinin istenmesine değişmeyen verdi.
HDP Genel Merkezi'nden iddianamede bahsedilen MKYK toplantısı ile ait değişmeyen defterinin ve ait tutanakların gönderilmesini ve toplantının nerede yapıldığının bildirilmesinin istenmesini kararlaştıran mahkeme, haklarında tahkikat sonucunda bulunan şu sanıklar üzerine ise yokluğunda tevkif sonucunda çıkarılmasına hükmetti:
"Abdulselam Demirkıran, Ali Haytar Kaytan, Arife Köse, Ayfer Kordu, Aynur Aşan, Ayşe Tonguç, Azime Yılmaz, Bayram Yılmaz, Bergüzar Dumlu, Cemil Bayık, Ceylan Bağrıyanık, Cihan Ekin, Demir Çelik, Duran Kalkan, Elif Yıldırım, Emine Tekas, Emine Temel, Emrullah Cin, Engin Karaaslan, Enver Güngör, Ercan Arslan, Ertuğrul Kürkçü, Fatma Şenpınar, Fehman Hüseyin, Ferhat Aksu, Filis Arslan, Filiz Duman, Gönül Tepe, Güleser Törün, Gülten Alataş, Gülüşan Eksen, Gülüzar Tural, Güzel İmecik, Hacire Ateş, Hatice Altınışık, Hülya Oran, İsmail Özden, Kamuran Yüksek, Layika Gültekin, Leyla Söğüt Aydeniz, Mahmut Dora, Mazhar Öztürk, Mazlum Tekdağ, Mehmet Hatip Dicle, Mehmet Taş, Mehmet Tören, Menafi Bayazit, Mızgın Arı, Murat Karayılan, Mustafa Karasu, Muzaffer Ayata, Nazlı Taşpınar, Neşe Baltaş, Nihal Ay, Nuriye Kesbir, Remzi Kartal, Rıza Altun, Ruken Karagöz, SabihaOnar, Sabri Ok, Salih Akdoğan, Salih Müslüm Muhammed, Salman Kurtulan, Sara Aktaş, Selma Irmak, Şenay Oruç, Ünal Ahmet Çelen, Yahya Figan, Yasemin Becerekli, Yurdusev Özsökmenler, Yusuf Koyuncu, Yüksel Baran, Zeynep Karaman, Zeynep Ölbeci, Zübeyir Aydar."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com