Edirne
Enstitünün Edirne kırmızısı hazırlama, nakış, oya ve dikiş atölyelerinde usta öğreticiler el emeği ürünler ortaya koyuyor.
Doğal köy boyayla renklendirilen kumaşlar kurutulduktan sonra, Edirne kırmızısı modasıyla kıyafetler üretiliyor. Ayrıca takı, çanta ve aksesuar gibi ürünler ortaya konuluyor.
????Ürünler, Selimiye Camisi arkasındaki enstitü ofisinde satışa sunuluyor.
Kültürü ve doğal üretimi destekleyen çalışmalar
Edirne Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Meltem Üretmen, "Efsane renk" Edirne kırmızısının dünya tarihine armağan edilen kültürel bir değer olduğunu söyledi.
Avrupa'da büyük yankı uyandıran Edirne kırmızısının gücünü ve kalıcılığını doğal kök boyalardan aldığını belirten Üretmen, "Enstitümüzün tekstil atölyelerinde yaptığımız çalışmalar sonucunda doğal kök boyalarla bu eşsiz rengi yeniden canlandırdık. Bu çalışmalar hem kültürel mirasımızı yaşatıyor hem de aynı zamanda sürdürülebilir doğal üretim anlayışını destekliyor." dedi.
Üretmen, rengi modada, tasarımda, el sanatlarında ve kültürel tanıtım faaliyetlerinde bugüne taşımayı hedeflediklerini vurguladı.
Ulusal ve uluslararası yaygınlaşma hedefleniyor
Rengi, Edirne ile özdeş kimliğini koruyarak hem ulusal hem de uluslararası platformlarda tanıtmayı amaçladıklarını anlatan Üretmen, şunları kaydetti:
"Bize destek veren Edirne Valimiz Sayın Yunus Sezer'e, ekip arkadaşlarımıza ve işbirliği yapan kurumlara teşekkür ederiz. Ürün ortaya koyma aşamalarımız var. Önce tekstil atölyelerimizde kök boyayla kumaşlarımızı boyuyoruz, kurutma işleminin ardından moda atölyemizde bununla ilgili kıyafetler ve tasarımlar gerçekleştiriyoruz. İğne oyası atölyemizde dekoratif çalışmalar yapılıyor. Nakış atölyelerimizde nakış yapılarak çantalar üretiliyor. Aynı zamanda yürüttüğümüz kurumsal projeler için de tasarımlar yapılıyor."
Yağmur suyu kullanılıyor
Edirne kırmızısı rengiyle üretilen ürünleri Selimiye Camisi'nin arka tarafındaki enstitü ofisinde satışa sunulduğunu aktaran Üretmen, daha pratik ve kullanılabilir ürünler sunduklarını söyledi.
Doğal kök boyayla el emeği ürünler yaptıklarını ifade eden Üretmen, "Çantalar, şal ve kolyeler üretebiliyoruz, iğne oyasıyla takılar yapabiliyoruz, aynı zamanda kravatlar yapıyoruz. Kadınlara elbiseler, etekler, ceketler üretiyoruz. Aynı zamanda yöresel kıyafetlere nakış işlemesi yapıyoruz." diye konuştu.
Kırmızının kumaşla buluşması
Edirne Olgunlaşma Enstitüsü Tekstil Teknolojisi Atölyesi Öğretmeni Tekin Gazi de atölyelerde Osmanlı'dan bugüne ulaşan reçetelerle uygulama yaptıklarını söyledi.
Rengin tamamen doğal yollarla elde edildiğini belirten Gazi, "Boya hazırlanırken içerisinde klorun olmadığı, pH'ın 7 seviyelerinde olduğu yumuşak su kullanıyoruz. Genelde arıtılmış su kullanıyoruz. Başarılı bir deneme de gerçekleştirdik. Yağmur suyuyla hazırladığımız karışımdan başarılı sonuç aldık. İmkanımız olduğunca yağmur suyu stoklayarak çalışmalarımızı yaptık. Yağmur yağdığı zaman kazanlarımızda su biriktiriyoruz ve kullanıyoruz." dedi.
Edirne kırmızısını ipek, yün, pamuk ve keten kumaşlara uygulandığını anlatan Gazi, şöyle devam etti:
"Edirne kırmızısını reçetesini doğru uygulamak çok önemli. İpek kumaşımızı saf sabunla arıtıp sonrasında kurutuyoruz. Toz haline getirmiş olduğumuz rubia tinctorum bitkisini kazanlarda yumuşak suyla karıştırarak rengin salınmasını sağlıyoruz. Bitkisel posayı süzerek ayırıyoruz. Sonrasında da kumaşlarımızı Edirne kırmızısı rengiyle buluşturuyoruz."
Rengin hikayesi
Dünya tekstil sanayisinde önemli yere sahip "Edirne kırmızısı", 15. yüzyılda şehirde kök boya olarak üretildi. Tuğla kırmızısının daha parlağı olarak nitelenen rengi bulan ve adına "Edirne kırmızısı" diyen iki boya ustasının formülü, casusluk yöntemleriyle Edirne'den Avrupa'ya taşındı.
Formül bir süre sonra Fransa'da üretilerek Avrupa'daki tekstil sanayisinde yaygınlaştı.
Fransa'da 1740'lı yıllarda üretildikten sonra "Rouge d'Adrinople" (Edirne kırmızısı) adıyla sektörde kullanılan renk, özellikle tekstil alanında önemli yer buldu. Edirne'de de tarihi yapıların süslemelerinde ve şehrin geleneksel el sanatlarında tercih edilen renk, aradan geçen süreçte unutulmaya yüz tuttu.
Doğduğu topraklara yeniden getirilen rengin popülerliğini artırmak için kentte çalışmalar yapılıyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com