İstanbul
Yaklaşık 200 milyon kişinin konuştuğu; Kenya, Tanzanya ve Kongo'nun da aralarında bulunduğu birçok ülkenin resmi dili olan Svahili, Afrika Birliği’nin çalışma dilleri arasında bulunuyor.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi (SBÜ-TÖMER) Müdür Yardımcısı Süleyman Nasır, Svahili'nin önemini anlattı.
Svahili'nin kökeninin Arapçaya dayandığını belirten Nasır, “Kiswahili şeklinde yazılıyor. ‘Ki’ dil demek; ‘Swahili’ de sahil, kıyı demek. Yani sahilde yaşayanların dili.” ifadelerini kullandı.
Nasır, Svahili'nin Afrika'da en çok konuşulan dillerden biri olduğunu belirterek “8. yüzyıldan itibaren özellikle Arap ve Hint Fars tüccarlarıyla iletişim kurmak amacıyla kullanılan bir dil aslında. Sonra sömürgecilik dönemi ve misyonerlik dönemlerinde Svahili farklı boyutlar kazanmış.” dedi.
“İnsan dilini kaybederse kimliğini de kaybeder”
Dil ile kimlik arasındaki bağın önemini vurgulayan Nasır, “Sömürge sonrası dönemde özellikle bağımsızlık mücadelesi yapan Afrika ülkelerinin liderleri kendi dilleriyle halklara hitap etmeye çalıştı. Çünkü dil, bir kimliktir yani insan dilini kaybederse kimliğini de kaybeder. Aynı şekilde Svahiliyi de sömürge sonrası kimliğini, gerek bölge kimliğini gerek ülke devlet kimliğini oluşturmak için etkili bir şekilde kullandılar.” diye konuştu.
Svahili'nin birçok ülkede resmi dil olduğunu aktaran Nasır, şunları kaydetti:
“Birçok Afrika ülkesi artık İngilizceden, Fransızcadan, Portekizceden kurtulmak istiyor. Neden? Çünkü bu insanlar ‘Benim bir benliğim var, bir kimliğim var ve bu kimliğimi yabancı bir dille inşa etmem mümkün değil. İngilizce önceden yoktu. Fransızca yoktu, Portekizce yoktu yani bu diller yokken benim zaten dilim vardı. Kimliğim vardı ve ben artık kimliğime dönmek istiyorum, kendi irademle yeniden kimliğimi canlandırmak istiyorum.’ demek istiyorlar.”
Nasır, Svahili'nin 8. yüzyıldan itibaren 19. yüzyılına kadar Arap alfabesiyle yazıldığını; hem dilin hem de bu dili kullananların edebiyatının Arapçadan oldukça etkilendiğini söyledi.
Afrika genelinde 2 bin ila 2 bin 500 kadar farklı dil kullanıldığını belirten Nasır, “Afrika'nın gittiğiniz her köyünde yeni bir dil macerasına başlamış olursunuz. İnsanların Afrika ile ilgili ilk düşündükleri şey Afrika'da kuraklık, kıtlık, açlık, savaş olduğu ama Afrika'nın aslında asıl zenginliği insan kaynağıdır.” ifadelerini kullandı.
Afrika'da yüzlerce yerel dil konuşuluyor...
Afrika'da çoğunlukla sömürge döneminden kalma Fransızca ve İngilizce konuşulmasına rağmen yaklaşık 1,3 milyar nüfusa sahip kıtada 2 bine yakın yerel dil kullanılıyor.
En fazla kullanılan yerel diller Aramice, Svahili ve Zulu dilleri.
Svahili; Tanzanya, Kenya ve Ruanda'nın dışında birçok Doğu ve Güney Afrika ülkesinde kullanılıyor.
Arapçadan etkilenen ve Afrika Birliği (AfB) tarafından "çalışma dili" olarak kabul edilen Svahili, kıta dışında ABD ve Suudi Arabistan gibi ülkelerde de konuşuluyor.
Güney Afrika Kalkınma Topluluğu, 30 Ağustos 2019'da Svahili'yi İngilizce, Portekizce ve Fransızcadan sonra 4'üncü resmi dil olarak kabul etmişti.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü de 7 Temmuz'u "Dünya Svahili Dili Günü" ilan etmişti.
Kaynak: AA
.
dikGAZETE.com