İSTANBUL (AA) - Uluslararası Para Fonu (IMF) Strateji, Politika ve İnceleme Dairesi Başkanı Ceyla Pazarbaşıoğlu, "2019 yılında, dünyada kadınların iş gücüne katılımı erkeklerden yüzde 20 daha azdı. Pandemi krizinin bu oranı artırması bekleniyor." dedi.
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu tarafından bu yıl 8'ncisi düzenlenen Türkiye Kadın Direktörler Konferansı, “Kapsayıcı ve Eşitlikçi Bir Gelecek” temasıyla Akbank, IFC, Limak Yatırım ve Zorlu Holding desteğiyle çevrim içi olarak gerçekleştirildi.
Etkinlikte, Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Melisa Ararat tarafından “2020 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” kamuoyu ile paylaşılırken, "Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu" ödülleri sahiplerini buldu.
Konferansın ana tema konuşmacısı IMF Strateji, Politika ve İnceleme Dairesi Başkanı Ceyla Pazarbaşıoğlu, pandeminin cinsiyetler arası eşitsizliği artırdığına dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“2019 yılında, dünyada kadınların iş gücüne katılımı erkeklerden yüzde 20 daha azdı. Pandemi krizi ile bu oranın artması bekleniyor. Bunun nedeni kadınların ağırlıklı olarak yüz yüze yapılan işlerde çalışması. ABD’de kadınların yüzde 54’ü uzaktan yapılamayan sosyal hizmetler sektöründe çalışıyor. Brezilya’da bu oran yüzde 67. Daha az gelişmiş ülkelere gidildiğinde yüzde 88’e kadar çıkıyor. Pandemi, kadınların ev bakımla ilgili sorumluluklarını da artırdı. 6 yaşından küçük çocuğu olan erkeklerin, eve kapanmaların kaldırılmasından sonra işe dönme oranı kadınlardan 3 kat fazla. Ülkelerin sadece yüzde 41’inin kadınların salgın karşısında ekonomik güvencelerini korumak üzere önlem açıkladığı görülüyor."
Avusturya, İtalya, Portekiz ve Slovenya'da belli bir yaşın altında çocuğu olan ebeveynlere ücretli izin hakkı tanındığını belirten Pazarbaşıoğlu, Fransa'nın ise bu imkanı okulların kapalı olmasından olumsuz etkilenen tüm ebeveynlere tanıdığını söyledi.
Pazarbaşıoğlu, "Bu politikalar sadece kadınların ekonomik güçlenmesinin önündeki engelleri kaldırmada önemli değil, aynı zamanda kapsamlı bir pandemi sonrası toparlanma sağlayabilmek için de gerekli. Salgın zaman zaman ürkütücü görünse de kapsayıcı ve eşitlikçi bir gelecek kurmak için bizlere hayatımızın en büyük fırsatını da sunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
- "Kadınlar karar mekanizmalarında olmalı"
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Melsa Ararat ise kadınların ekonomik karar mekanizmalarının katılımcı olması ve karar organlarında toplumsal cinsiyet dengesinin sağlanmasının kararların eşitlikçi, adil ve kapsayıcı olmasının yolunu açacağını işaret etti.
Ararat, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye’de politika üretenler gerek siyasi temsilde gerekse devlet kontrolündeki ve halka açık şirketlerde kadınların temsili için artık daha kararlı olmazlarsa Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri ve diğer gelişmiş ülkeler arasındaki ayrışma daha da artacaktır. Şirketlerin ani değişiklikleri zorlayacak kotalara yakalanmadan kadınların karar mekanizmalarında temsili için hedef koymaları, politikalar geliştirmeleri ve raporlama yapmaları hem şirketlerin geleceği hem de ülke ekonomisi için elzem."
- Rapordan
Konferansta açıklanan "2020 Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu" sonuçlarına göre, 2020 yılında BIST Yönetim Kurullarında yer alan kadınların oranı yüzde 15,9’dan yüzde 17’ye çıkarak kadın üye sayısı yüzde 5,3 artış kaydetti.
BIST-100 şirketlerinde ise 2019 yılında yüzde 13,7 olan yönetim kurullarındaki kadın oranı yüzde 15,6’ya yükseldi. 2020 yılında "Yüzde 30 Kulübü" şirketlerinde kadın yönetim kurulu üyesi oranı ise yüzde 20’ye ulaştı.
Yüzde 30 Kulübü Türkiye kampanyasının odaklandığı BIST-100 şirketlerinde bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasında kadın oranı ise yüzde 17,7’den yüzde 20,2’ye çıkarak, 2019 yılındaki artışı olumlu şekilde takip etti.
Raporda ayrıca SPK’nın önerdiği minimum kadın üye oranı olan yüzde 25’i yakalayan 116 şirketin, tüm şirketlerin sadece yüzde 29’unu oluşturduğu açıklandı.
En az 3 kadın üyesi olan 41 şirket, tüm şirketlerin sadece yüzde 10,3’ünü oluştururken, 356 şirketin henüz karar mekanizmalarında etkin toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayamamış olduğu görülüyor.
Tüm BIST şirketleri içinde 134 şirket, BIST-100 içinde 25 şirket, hala tamamı erkeklerden oluşan kurullar tarafından yönetiliyor. Tüm BIST şirketlerinin sadece 37’sinin yönetim kurulu başkanı kadın ve sadece 14’ünde kadın üst yöneticiler (CEO) yönetim kurullarında yer alıyor.
2020’de 397 şirketin 134’ünün yönetim kurullarının tamamının erkeklerden oluştuğu görülürken, bu sayı tüm şirketlerin yüzde 33’üne karşılık geliyor.
2012-2020 yıllarında yönetim kurullarında en az bir kadın üyesi olan şirketlerin oranında 2019 yılında olduğu gibi yavaş ama olumlu bir değişim gerçekleştiği, 2020 yılında yönetim kurullarının tamamı erkek olan şirketlerin oranın ise yüzde 33,8’e düştüğü raporda kaydedildi.
Bu yıl hem yönetim kurullarındaki toplam üyeler arasında, hem de bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasında kadın üye oranının artış gösterdiği gözlemlenirken, bağımsız yönetim kurulu üyeleri arasındaki kadınların oranı ise toplamdaki kadın üye oranını geçerek yüzde 18,5’e yükselmiş bulunuyor.
2020’de 458 kadının yüzde 42’sinin hakim ortak olan ailelerin üyeleri arasından seçildiğini görülürken, cam tavanı kırarak yönetim kurullarına seçilen 265 kadın ise BIST şirketleri yönetim kurulu üyeliklerinin sadece yüzde 9,8’ini oluşturuyor.
- En yüksek puanı alan şirketler açıklandı
İki ayrı panelin gerçekleştirildiği konferansta "Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu" ödülleri de sahiplerini buldu.
BIST 100 içerisinde profesyonel kadın yönetim kurulu üyesi en az 2 olup, Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu akademisyenleri tarafından geliştirilen “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulları Endeksi”nde en yüksek üç puanı alan şirketler sırasıyla; Aksa Akrilik Kimya, Koç Holding ve Tekfen Holding oldu.
Yönetim Kurulu endeksinde pariteye ulaşıp, Yıldız Pazar endeksinde en yüksek puanı alan şirket ise Türk Prysmian Kablo ve Sistemleri olarak açıklandı.
Öte yandan, konferansta, Egon Zehnder Kıdemli Ortağı Murat Yeşildere’nin moderatörlüğünde düzenlenen “Yönetim Kurullarında Çeşitlilikte Dünyadan Örnekler” başlıklı panel, Yüzde 30 Kulübü Yönlendirme Komitesi ve Birleşik Krallık Lordlar Kamarası Üyesi Mary Goudie ile Catalyst Başkanı ve CEO’su Lorraine Hariton’ın katılımıyla gerçekleştirildi.
TESEV Araştırma Direktörü Itır Akdoğan’ın moderatörlüğünü üstlendiği “Yönetim Kurullarında ve Üst Yönetimde Toplumsal Cinsiyet Çeşitliliği Konusunda Gelecekteki Araştırmaların Yönü” başlıklı panel ise WHU Otto Beisheim School of Management Finans Profesörü Kürsüsü Başkanı Burçin Yurtoğlu, London School of Economics Finans Bölüm Başkanı ve Profesörü Daniel Ferreira ve Said Business School, University of Oxford Finans Profesörü Renee Adams’ın katılımıyla gerçekleştirildi.