'Yemen'de 14 milyon sivil ölüm riskiyle karşı karşıya kalacak'

CENEVRE - BAYRAM ALTUĞ

Birleşmiş Milletler (BM), Yemen'de yaklaşık 14 milyon sivilin açlık nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu.

Yemen'de yaklaşık 4 sene önce patlak veren iç savaş nedeniyle ülkede son yüzyılın en büyük açlık ve insani krizlerinden biri yaşanıyor. 29 milyon nüfuslu ülkede 22,2 milyon sivil, insani yardım ve korumaya ihtiyaç duyuyor.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ve Husiler arasında artarak devam eden şiddetli çatışmalar ve ciddi ekonomik çöküş de yaşanan dramı her geçen gün daha da derinleştiriyor.

Dünyanın en fakir ülkelerinden Yemen'deki iç savaşın sona erdirilmesi için uluslararası toplumun duyarsız kalması ve BM çatısı altında geçen ay düzenlenen barış görüşmelerinin daha başlamadan çökmesi ülke halkının umutlarını kırıyor.

AA muhabirine konuşan BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA) Sözcüsü Jens Laerke, Yemen'deki insani durumdan büyük endişe duyduklarını söyledi.

Laerke, BM olarak dünyanın en büyük insani yardım operasyonunu Yemen'de gerçekleştirmelerine rağmen sahada pek çok zorluk ve sorunla karşılaştıklarını vurguladı.

"Yemen'de durum değişmezse gelecek aylarda 14 milyon insan gıda yetersizliği nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya kalacak." ifadelerini kullanan Laerke, uluslararası topluma yaşanacak olası bir felaketi engellemek için acilen harekete geçmesi çağrısında bulundu.

Laerke, Yemen'de milyonların ölümle burun buruna olmasını ise ülkedeki iç savaş, Yemen halkının kendi gıda ürünlerini yetiştirmesindeki engeller, insani yardımlara erişim zorluğu ve ekonominin tamamen çökmesi gibi nedenlerle açıkladı.

Yemen para biriminin temmuz ortasından bu yana aşırı değer kaybettiğini anımsatan Laerke, fiyatların en az yüzde 300 arttığı, insanların daha önce biriktirdiği tasarrufların tükendiği, alım gücünün düştüğü ve üretimin de neredeyse durduğuna işaret etti.

Laerke, iç savaşın aktörleri Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ve Husilere çağrı yaparak, insani yardım sevkiyatlarına ve sivillerin insani yardımlara ulaşabilmesine izin verilmesini istedi.

Öte yandan AA muhabirinin BM kaynaklarından edindiği bilgilere göre, ülkede 18 milyon kişi gıda güvenliği sorunu yaşıyor ve bir sonraki yemeğinin nereden geleceğini bilmiyor.

İç savaşın patlak verdiği 2014 sonundan önce dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Yemen'de, son iki yılda binlerce sivil yaşamını yitirdi. Yaklaşık 3 milyon kişi ülke içinde yerinden edilirken, iç savaş ülke altyapısı, karayolu güzergahları ve havalimanları üzerinde yıkıcı etki yaptı.

BM tahminlerine göre ülkedeki çatışmalarda 16 bin sivil hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonunun (UNICEF) verilerine göre, Mart 2015 ile Ağustos 2018 arasında 2 bin 503 çocuk yaşamını yitirdi, 3 bin 895'i de yaralandı. Bu çocukların 1248'i koalisyon güçlerince yapılan sava saldırılarında hayatını kaybetti.

Yıl başından bu yana 500 çocuk hayatını kaybederken, 850 çocuk yaralandı. Geçen yılın aynı dönemine göre çocuk ölümlerinde yüzde 50'nin üzerinde artış gözlenirken, savaşın başından bu yana 62 ile en fazla çocuk ölümü ağustosta gerçekleşti.

Çatışmaların ortasındaki sivil halk, akut beslenme yetersizliğiyle mücadele ederken özellikle çocuklar ve kadınlar hayatta kalma mücadelesi veriyor.

Yemen'de 2,2 milyon çocuk akut yetersiz beslenme sorunu yaşarken, bu çocuklardan 5 yaşın altındaki 400 bini ise acilen yardım edilmezse ölüm riskiyle karşı karşıya bulunuyor.

Temiz su eksikliği ve altyapının harap olması sonucu Nisan 2017'de patlak veren kolera salgınında 2 bin 510 kişi hayatını kaybetti. Bu sürede ülke genelinde 1,2 milyondan fazla şüpheli kolera vakası tespit edildi.

Eylül ayından bu yana şüpheli kolera vakaları keskin şekilde tırmanışa geçerken, haftada ortalama 10 bin kişide kolera tespit edildi.

Bu arada Yemen’deki insani yardım planını finanse etmek için 3 milyar dolara ihtiyaç olduğunu ifade eden BM, şu ana kadar ihtiyacın yüzde 65'ini aldı. Bu yardımların ne kadarının Yemen halkına ulaştırıldığı ise bilinmiyor.

Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın yaşandığı Yemen'de meşru yönetime darbe yapan Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde tutuyor. Ülkenin birçok kenti ordu ile Husiler arasındaki çatışmalara sahne oluyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Yemen hükümetine destek veriyor.

Kaynak: AA