RAMALLAH - LÜBABE ZEVKAN
Filistinli siyasi uzmanlar, ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail'le yakın ilişkilerinin başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasının önüne geçeceğini düşünüyor.
ABD Başkanı Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Washington'da görüşmesinin ardından Filistin konusu ve barış sürecinin geleceğinin şekillenmeye başladığına yönelik yorumlar yapılıyor.
Filistinli uzmanlarca, Trump ile Netanyahu'nun görüşmesi İsrail Filistin ilişkilerine etki edecek. Bunun, İsrail ve ABD uyumunun çıkış noktası olacağı düşünülüyor.
Netanyahu'nun ABD ziyaretinden sonra ortaya çıkan atmosferi AA muhabirine değerlendiren, Cenin kentindeki Arap Amerikan Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eymen Yusuf, "Netanyahu'nun ABD ziyareti sırasında yapılan açıklamalar, barış süreciyle İsrail Filistin ilişkilerinin geleceği konusunda yeni öneri ve gelişmeler ortaya çıkardı. ABD ile İsrail arasında stratejik konularda yüzde yüz bir mutabakat var." dedi.
Söz konusu ziyaretin en önemli sonucunun yeni ABD yönetiminin birçok konuda İsrail ile uyumlu çalışacağını ortaya koyduğunu söyleyen Yusuf, bu nedenle barış müzakerelerinde İsrail'in tutumunun belirleyici olacağına dikkati çekti.
Yusuf, "İsrail bundan sonra tek taraflı stratejik adım atarak dayatmada bulunabilir." ifadesini kullandı.
İsrail ile ABD arasındaki uyuma karşılık verebilmek için Filistin'in elindeki seçeneklerin az olduğunu belirten Yusuf, "Filistinlilerin, ülkenin içine düştüğü bu zor durumla baş edebilmesi için bütün güçlerin katılımıyla sağlanacak kapsamlı görüş birliğine ve milli istişare mekanizmasına ihtiyacı var." diye konuştu.
İsrail'in Gazze'ye yeni bir saldırı başlatma ihtimalinin olduğu uyarısında bulunan Yusuf şöyle devam etti:
"Müzakere süreci bu şekilde devam etmesi durumunda İsrail Gazze'ye yeni bir saldırı hazırlığı içinde olabilir. Siyasi tıkanıklık, askeri sonucu getirecektir. Belki de bu yılın sonu veya önümüzdeki yılın başında Gazze'deki direniş ile işgalciler arasında yeni bir karşılaşmaya şahit olabiliriz."
İsrail'in bir Yahudi devletine odaklanmasının da iki devletli seçeneği ortadan kaldırdığını ifade eden Yusuf, "Bu durumda ABD ile İsrail'in seçenekleri uyumlu olacaktır. Filistin topraklarında sadece İsrail devletinin varlığı ve bağımsızlıktan uzak bir Filistin otoritesinin oluşturulması amaçlanıyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Filistin devleti kurma rüyası sona ermeye başlıyor"
Çağdaş Araştırmalar Merkezi'nden Araştırmacı Süleyman Beşarat ise yerleşim yerlerinin genişletilmesi projeleri sebebiyle yakın gelecekte Filistinlilerin devlet kurma hayalinin uzak olduğunu belirtti.
Beşarat, Trump'ın göreve gelmesinden sonra illegal Yahudi yerleşim yeri inşaatlarının hızlanması ve ABD'nin iki devletli çözüme bakış açısına dikkati çekerek, "Bu noktada yerleşim yerlerinden arta kalan topraklarda bağımsız olmayan bir Filistin devleti kurma rüyası sona ermeye başlıyor." dedi.
Beşarat, İsrail'in Filistin meselesini ABD yönetimi ile birlikte siyasi zemininden güvenlik zeminine çekmeyi amaçladığına vurgu yaptı.
ABD Başkanı Trump, İsrail Başbakanı Netanyahu ile çarşamba günü Beyaz Saray'da düzenlediği ortak basın toplantısında, ABD'nin uzun süredir desteklediği "iki devletli çözüm" yaklaşımından farklı bir tablo çizerek, "İki devletli çözümün daha iyi olacağını düşünüyordum; ama eğer İsrail ve Filistin mutlu olacaksa onların tercihi ne ise ben de onu kabul ederim." demişti.
ABD Başkanı Trump, İsrail'in uluslararası kamuoyunda tepki çeken Filistin topraklarında yeni yerleşim yerleri inşa etmesi konusunda ise Netanyahu'ya yeni yerleşim yerleri inşasını "biraz" durdurma çağrısı yapmıştı.
Donald Trump, yeni yerleşimler konusunda Binyamin Netanyahu ile anlaşacaklarına inandığını dile getirirken, İsrail Başbakanı ise "bu konuda konuşarak uzlaşabileceklerini" ve "barışın önündeki en büyük engelin yeni yerleşimler olmadığını" söylemişti.
dikGAZETE.com