Erzurum
Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalından Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Kırkıncıoğlu, yaklaşık 2 yıl önce geçmişten günümüze yöredeki kadınların örtünmek için kullandığı ehram kumaşını bez bebeklerde uyarlamak için "Ehramdan bez bebek" projesi kapsamında çalışma başlattı.
Bu kültürü hem gelecek kuşaklara aktarmak hem de hediyelik eşya ve oyuncak sektörüne Erzurum adına alternatif ürün sağlamayı hedefleyen Kırkıncıoğlu, fakültedeki atölyede 5 öğrencisi ile ehram kumaşından 16 farklı kategoride bez bebek tasarladı.
Türk Patent ve Marka Kurumunca "tasarım" kategorisinde tescillenen proje kapsamında, ehramdan bez bebeklerin seri üretimi için Tortum, Tekman ve Karayazı kaymakamlıklarıyla işbirliği yapıldı.
Erzurum'un kültürel kimliği, ehramdan bez bebeklerle yansıtıldı...
Doç. Dr. Kırkıncıoğlu, proje ile ilk amaçlarının kültürel sürdürülebilirlik ile hediyelik eşya ve oyuncak sektörüne Erzurum adına alternatif ürün sağlamak olduğunu söyledi.
Ehramdan bez bebeklerle Erzurum'un kültürel kimliğinin yansıtıldığını anlatan Kırkıncıoğlu, "Erzurum'un Cumhuriyet öncesi ve sonrasında geleneksel giyim kuşamının yansıtılması var. Yani birebir orijinal giysilerin replikalarını yaptık. O dönemlerde Erzurum'un geleneksel giysisi, sokak, günlük ve özel gün olarak ayrılmaktaydı.
Ehramın bürünme biçimleri renklerine göre değişmekteydi, genç kız ve yeni gelinlerin beyaz ehram bürünmesi, bir çocuklu kadının ya da yaşlı dul kadınların koyu renk ehram kullanması gibi ehram bürünmesi farklı farklıydı. Biz tasarımları yaparken ehram renklerine göre genç kız, yaşlı ya da bir çocuklu dul kadın veya evli kadın olduğunu yansıtarak renklere göre kültürel kimliğin önemini belirttik." dedi.
Kırkıncıoğlu, ehramın koyun yününün yün tarağında taranarak ip halinde dokuma tezgahlarında yapıldığını belirterek, ehramın yapım aşamasının unutulmaması adına bez bebeklere küçük küçük teşi (yün eğirmek için kullanılan alet) koyduklarını kaydetti.
"Seri üretim yaparak satışlarına başlayacağız"
Özel gün giysilerinde üç etek entari, şalvar, bindallı veya cepken şalvar giyimin söz konusu olduğunu aktaran Kırkıncıoğlu, "Erzurum'un geleneksel sokak, günlük ve özel gün giysisi bu üç grubu ayrı ayrı dikkate alarak 16 prototip bebek hazırladık. Türk Patent ve Marka Kurumunca ehramdan bez bebek projemiz tescillendi. Seri üretim yaparak satışlarına başlayacağız." diye konuştu.
Kırkıncıoğlu, bir anne olarak çocukların yabancı kahraman figürleriyle büyümesine karşı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Genelde kız çocukları 'Barbie bebek', erkek çocukları 'Batman' ve 'Örümcek Adam' gibi figürlerle büyüyor, buna karşı olduğum için de bu fikir ortaya çıktı. Çünkü bez bebeğin içi tamamen doğal kumaşlardan sarılarak ortaya çıktı ve üstüne yün ehram giydirmemiz ise çocukların o yüne dokunması, enerjisini atması, doğallıkla temas etmesi, terletmemesi gibi etkenleri ortaya çıkardı. Çocuklarımızın yabancı figürlerle büyümesini istemediğim için aslında bu düşünce gelişti."
"Amacımız kültürümüzü ön plana çıkartıp ehramı gelecek kuşaklara aktarmak"
Bebeklerin prototiplerinde geçmişten günümüze uzanan gümüş kemer, burma bilezik ve iğne oyasından tülbentler gibi takı ve aksesuar da kullandıklarını ifade eden Doç. Dr. Kırkıncıoğlu, "Amacımız kültürümüzü ön plana çıkartıp ehramı gelecek kuşaklara aktarmak ve çocuklarımızın doğal malzeme ve ürünlerle büyümesini sağlamak. Bundan 100 sene sonra birisi bu bebeklere baktığında 'eskiden ninem, büyüklerim başını böyle bağlardı, bu şekilde giyinirdi, böyle takı takardı' diyebilecek." şeklinde konuştu.
Kırkıncıoğlu, iç iskeleti atık kumaş ve malzemelerle, dışı koyunun saf yününden dokunarak elde edilen ehram kumaşından giydirilen bez bebeklerin ve sürdürülebilirlik ön planda tutularak tasarlandığını dile getirdi.
Kaynak: AA
.
dikGAZETE.com