Taşkent
Tacikistan'da yarın yapılacak genel seçimlerde, parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi ile il ve ilçe belediye meclisi üyeleri belirlenecek. Seçmenler yerel saatle 06.00'da açılacak sandıklarda, saat 20.00'ye kadar oy kullanabilecek.
Tacikistan Merkez Seçim ve Referandum Komisyonu verilerine göre, çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil sistemine göre yapılacak olan bu seçimlerde Halk Demokratik Partisi, Komünist Parti, Demokrat Parti, Ekonomik Reformlar Partisi, Çiftçiler Partisi ve Sosyalist Parti'den toplam 220 aday 63 sandalye için yarışacak.
Seçimde, Temsilciler Meclisindeki 63 milletvekilinin 22'si orantılı nispi temsil seçim sistemine göre, 41'i ise çoğunlukçu seçim sistemine göre seçilecek.
Orantılı nispi temsil seçim sistemine göre seçilecek 22 milletvekilliği için 68 aday, çoğunlukçu seçim sistemine göre belirlenecek 41 milletvekilliği için ise 152 aday mücadele edecek.
Cumhurbaşkanı İmamali Rahman tarafından Aralık 2024'te parlamento ve yerel seçimlerin yapılmasına ilişkin kararname imzalanırken, buna göre ocakta başlayan siyasi partilerin aday gösterme süreci geçen ay sona ermişti.
Seçmenler, ülke genelinde kurulan 3 bin 513 sandıkta oy kullanabilecek
Ulusal yasalara göre, 30 yaşını dolduran, Tacikçe bilen ve son 5 yılda ülkede mukim yaşayan vatandaşlar Temsilciler Meclisi üyeliği için aday olabilecek.
Resmi verilere göre, ülkede 5 milyon 522 bin kayıtlı seçmen bulunurken, seçmenler 41 seçim bölgesinde kurulacak 3 bin 513 sandıkta oy kullanabilecek. Yurt dışındaki Tacik vatandaşlar için 28 yabancı ülkedeki Tacikistan'ın diplomatik temsilciliklerinde 36 sandık kurulacak.
1 Mart 2020'de yapılan son seçimlerde, iktidardaki Halk Demokratik Partisi, Temsilciler Meclisindeki 63 sandalyenin 47'sini kazanırken, yüzde 5'lik barajı aşan Çiftçiler Partisi 7, Ekonomik Reformlar Partisi 5, Komünist Parti 2, Sosyalist Parti ve Demokrat Parti ise birer sandalye elde etmişti.
AGİT seçimleri gözlemlemeyecek
Seçimi birçok ülke ile aralarında Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve Bağımsız Devletler Topluluğunun (BDT) da bulunduğu uluslararası kuruluşlardan çok sayıda gözlemci izleyecek.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ise gözlemcilerine seçimleri izlemek için akreditasyonun verilmesine ilişkin herhangi bir garantinin olmamasından dolayı seçimleri gözlemci olarak takip edemeyecek.
AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisinden (ODIHR) geçen ay yapılan resmi açıklamada, AGİT uluslararası gözlemcilerinin akreditasyonuna ilişkin garantinin olmaması nedeniyle Tacikistan'daki parlamento seçimleri için gözlem misyonunu iptal etmek zorunda kaldıkları belirtildi.
Açıklamada, "Gözlemcilerimizin seçimlere bir aydan az bir süre kala çalışmalarını yürütebileceklerine dair resmi bir garantinin olmaması, gözlem misyonumuzdan çekilmemizi kaçınılmaz hale getirdi." ifadesi kullanıldı.
Ülkedeki parlamento seçimlerini AGİT'in 20 uzun süreli ve 150 kısa süreli gözlemcisi tarafından izlenmesi planlanıyordu.
Öte yandan örgüt, Tacikistan'da demokrasiyi destekleme kararlılığını sürdürdüğünü vurguladı.
28 Mart'ta Milli Meclis seçimi yapılacak
Cumhurbaşkanı Rahman'ın aralık ayında imzaladığı kararnameye göre, yarın yapılacak Temsilciler Meclisi ile il ve ilçe belediye meclis seçimlerinin ardından, 28 Mart'ta ise parlamentonun üst kanadı olan Milli Meclis seçimi düzenlenecek.
Başkanlık sistemiyle yönetilen Tacikistan'da parlamento, Temsilciler Meclisi ve Milli Meclis'ten oluşuyor. Ülke parlamentosunun alt kanadı olan ve daimi çalışan Temsilciler Meclisi 63 milletvekilinden, üst kanadı olan Milli Meclis ise 33 üyeden ibaret.
Milli Meclis'in 33 üyesinin 25'i il ve ilçe belediye meclisleri toplantılarında, meclis üyeleri arasında yapılan gizli oylamayla seçilecek, 8 üye ise Cumhurbaşkanı tarafından atanacak. 30 yaşını dolduran, yüksek öğrenim gören ve son 7 yılda ülkede mukim yaşayan her vatandaş, Milli Meclise seçilebilecek.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com