ANKARA
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, hasadı yapılan narenciye ile ilgili, "Narenciyede 4,3 milyon tonluk üretimin 1,7 milyon tonu, 880 milyon dolarlık döviz karşılığında ihraç ediliyor. Üretimin korunması ihracata bağlıdır. İhracatın devamı için ihracat iadeleri zamanında, sezon başında ve yeterli miktarda verilmeli, peşin olarak ödenmelidir." ifadelerini kullandı.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, portakal, mandalina, limon, greyfurt ve turunç gibi türlerden oluşan narenciye grubunda Türkiye’nin 4,3 milyon tonluk üretimi ve dünya üretimindeki yüzde 2,7 payıyla Çin, Brezilya, Hindistan, ABD, Meksika, İspanya, Mısır’ın ardından 8. sırada yer aldığını belirtti.
Narenciyenin yüzde 26,6’sının Adana, yüzde 24,5’inin Mersin, yüzde 21,1’inin Hatay'da üretildiğini ifade eden Bayraktar, 2007-2016 döneminde narenciye üretiminin yüzde 43,6 arttığını bildirdi.
Bayraktar, narenciye üretiminin, tüketimin yüzde 63,6 üzerinde olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"4,3 milyon tonluk üretimin 1,7 milyon tonunu ihraç ediyor ve 880 milyon dolarlık döviz geliri elde ediyoruz. 3,6 milyon tonluk yaş meyve sebze ihracatımızın yüzde 46,8’i narenciyeden oluşuyor. Narenciye ihracatımızın yüzde 29’u Rusya, yüzde 25’i Irak, yüzde 11’i Ukrayna, yüzde 6’sı Suudi Arabistan, yüzde 4’ü Romanya’ya yapılmaktadır. İhracatımızın dörtte üçünün 5 ülkeye yapılması, Rusya ve Irak’ın ihracatın yüzde 54’ünü karşılaması önemli bir sorundur. Belli pazarlara bağlı ihracatın riskli olduğu açıktır. Nitekim Rusya'nın 2016 ocak ayından itibaren portakal ve mandalinaya koyduğu ambargo, pazar çeşitlemesinin ne denli önemli olduğunu göstermiştir."
"Üretimin yaklaşık yüzde 40’ı ihracata gidiyorNarenciyede üretimin yaklaşık yüzde 40’ının ihracata gittiğini belirten Bayraktar, "Üretimin korunması ihracata bağlıdır. İhracatın devam için ihracat iadeleri zamanında, yeterli miktarda verilmelidir. İhracat iadeleri doğrudan üreticilerimize verilmemekle birlikte, piyasaya etkileri bakımından üreticilerimiz için oldukça önemlidir." değerlendirmesinde bulundu.
Narenciye ihracatında verilen teşvik primleri olan ihracat iadelerinin Türkiye'nin ihracatta diğer ülkelerle rekabet edebilmesi, iç piyasada fiyat istikrarının sağlanması, üreticinin hak ettiği geliri elde edebilmesi bakımından önemli olduğunu vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
"İhracat iadelerinin amacına ulaşabilmesi, ihracatçının önünü görebilmesi ve ihracatın gelişmesi için zamanında verilmesinin yanında, yeterli miktarda verilmesi de büyük önem taşımaktadır. Sektörün önünü görebilmesi bakımından ihracat iadeleri sezon başında açıklanmalıdır. Ödemeler de peşin yapılmalıdır. İhracat iadeleri zamanında, sezon başında ve yeterli miktarda verilmeli, peşin ödenmelidir. Tanıtım faaliyetleriyle iç tüketim artırılmalıdır. Dış pazarda rekabet gücümüzün artırılması ve üreticilerimizin rekabet edebilmesi için maliyetler düşürülmelidir. Desteklenen gübre, mazot gibi üretim girdilerinin yanı sıra ilaçlama, depolama, ambalajlama, nakliye gibi unsurlara da destek verilmelidir. Marka oluşturulmalı, yeni pazarlar bulunarak ihracat artırılmalıdır."
Bayraktar, Ar-Ge faaliyetlerine ağırlık verilerek pazar talebine uygun çeşitler geliştirilmesi, yapılan çalışmalara devam edilmesi gerektigini belirterek, ürün ve kalite kaybı olmaksızın daha uzun sürede arzın sağlanması, üreticinin kayba uğramaması için depolamaya özel önem verilmesi ve soğuk hava depolarının artırılması gerektiğini kaydetti.
Muhabir: Zeynep Akyıl
dikGAZETE.com