?>

Nakkaş Semih İrteş: Restorasyonla eserleri korumak için 'iyi niyet' yetmez

"Yaşayan İnsan Hazinesi" ödülüne layık görülen mimar ve nakkaş Muammer Semih İrteş, eski eserleri restore ederek koruma konusunda iyi niyetin yetmediğini belirterek "Eski eserlerde kaybettiğimizi bir daha geriye getirmemiz söz konusu değil" dedi.

Kültür Sanat - 6 yıl önce

İstanbul

Kırk yılı aşkın süredir kalem işi sanatını icra eden mimar ve nakkaş Muammer Semih İrteş, yaşamı boyunca yaptığı çalışmalarla gelenekli sanatlar konusunda çok sayıda sanatçının yetişmesini sağladı.

Mimar Sinan'ın eserlerinden Nurbanu Valide Sultan Külliyesi'nde yer alan Gelenekli Sanatlar Merkezi Nakkaşhane'de görev yapan İrteş, sanat hayatını, güncel çalışmalarını ve kalem işinin inceliklerini AA muhabirine anlattı.

İrteş, Osmanlı geleneğinde unvanının "nakkaş" olduğunu belirterek, "Kalem işi bir mimari süsleme tarzıdır. Kendi içinde günümüze kadar gelmiş ve çok farklı teknikleri var. Bu işi yapan kişilere de kalemkar denilir. Osmanlı’dan gelen bir tabirle nakkaş tasarım yapanlara verilen bir unvandır." ifadelerini kullandı.

Türk tezyini (süsleme) sanatları alanında uzmanlaşarak yurt içinde ve yurt dışında çok sayıda esere imza atan başarılı sanatçı, "Mimarlığın verdiği disiplinle nakış ve tezyin sanatlarında belli bir noktaya geldin. Mimar unvanını da mutlaka kullan, diyorlar. Onun için bunu da kullanıyorum. İstanbul Devlet Mühendis ve Mimarlık Akademisi idi o zamanlar adı. Şimdi Yıldız Teknik Üniversitesi oldu. Oradan mezunum." dedi.

"Bilimsel ve akademik çalışmalara önem veriyorum"

Sanatçı İrteş, Topkapı Sarayı'nda, babası nakkaş Sabri İrteş'in yanında çıraklığa başladığı 1960'lı yıllardan bu yana çalışmalarını sürdürdüğünü kaydederek, şu bilgileri verdi:

"Biz üç erkek kardeşiz. Üçümüz de aynı işle, baba sanatının devamını seçtik. Çalışmalarımız o günden bugüne devam ediyor. Zaman içerisinde Topkapı Sarayı'nın restorasyonları ve ülkenin birçok değişik alanlarında hem restorasyon hem de yeni uygulamalarla kalem işi sanatını devam ettirdik. Tabii bu arada kalem işi yani bir mimari süsleme sanatı olan bu çalışmalar, benim günümüzde en çok önem verdiğim çalışmalarım. Bizim eskimez yapılarımızın restorasyonlarının gelecek kuşaklara da sağlıklı bir şekilde kazandırılması amacıyla yapılan hem bilimsel hem akademik çalışmalara çok önem veriyorum. Bu arada 1973'te bu sanatların en büyük üstadı, merhum Süheyl Ünver'in Cerrahpaşa'daki atölyesinde derslere başladım. Çünkü tezyini sanatlarımızın çok büyük bir yelpaze olduğunu biliyor ve onlarla ilgili daha ince teferruata, daha değişik konulara da girmek istiyordum."

Uzun yıllar birlikte çalıştıktan sonra Ünver'den icazet aldığına işaret eden İrteş, "Biz Süheyl Bey'in çalışmalarının dokümantasyonunu yapıp, arşivleyip, zaman zaman onlarla ilgili kitap ve benzeri çalışmalarla, hocanın bize emanet ettiği muhteşem arşivini, genç nesile göstermek, öğretmek ve eğitmeyi kendimize vazife olarak aldık." ifadelerini kullandı.

Muammer Semih İrteş, tezyini sanat çalışmalarına 1980-2010 arasında Topkapı Sarayı'ndaki nakkaşhanede devam ettiğini söyleyerek, şunları aktardı:

"Bu kursun ilk açılışı Suheyl Ünver Bey ile yapıldı. Hoca 1940'lı yıllarda bu sanatlarla ilgili çalışmalara başlamış ve 1970'li yıllarda tekrar burası bakanlık tarafından açılarak hocanın eğitimleri devam etmiş. 1980 yılında da yine Cahide Keskiner Hocanın başkanlığında bu çalışmalar sürdü. Tabii bu hocalarımın çalışmalarından ve onlardan feyz aldım. Yine önemli bir usta, Azade Akar hanımefendi, Süheyl Bey'in baş yardımcısı ve asistanıydı. Ondan da bu konularda çok feyz aldım. Birçok hocanın dizinin dibinden ayrılmadım. Onların yaptığı çalışmalar ve tecrübeler, beni bu konuda farklı yönlere yönlendirmeleri, benim sanat hayatımda gerçekten önemlidir."

"Gençlerin bu işe gönül verip devam ettirmeleri lazım"

Sanatçı İrteş, gelenekli sanatlara ilgi duyan gençlere tavsiyede bulunarak, şöyle konuştu:

"Bu işe merak salan birçok gencimiz var. Bu konularla ilgili ilk etapta veya sonrasında metayı çok fazla düşünmemeleri gerekiyor. Önemli bir vazife yaptıkları düşüncesini, kalbinde taşımaları lazım. Bu işe gönül verip devam ettirmeleri lazım ama tabii ki sonuç itibariyle her şey yaşam için metaya dayanıyor. Bir işin içine parasal boyut girdiği zaman birçok şey değişiyor."

Kalem işi alanında 2015'te aldığı "Yaşayan İnsan Hazineleri" ödülüne de değinen İrteş, "Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın böyle bir şeyi vermesi, bizi seçmesi tabii ki çok gurur verici ve çok anlamlı. Bu ödülü sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan Beyefendi'nin elinden almıştım. O da ayrı bir mutluluktu." ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

Tüketici güven endeksi arttı

2020-01-23 13:30 - Ekonomi

Düzce'de düzenlenen festivalde 2,5 ton hamsi dağıtıldı

2020-01-18 21:07 - Çevre-Hayat

Viyana '2020 Uluslararası Turizm Fuarı' açıldı

2020-01-16 21:27 - Kültür Sanat

Kütahya'da 5 bin 365 parça tarihi eser ele geçirildi

2020-01-19 18:22 - Gündem

Kültür ve Turizm Bakanlığınca Arkeolog Merve Kaçmış'ın ölümüne ilişkin soruşturma başlatıldı

2020-01-16 22:52 - Gündem

Mobilyada ihracat arttı, sektör istihdama odaklandı

2020-01-16 18:47 - Ekonomi

İsviçre, İran Dışişleri Bakanı'nın Davos Zirvesi'ne katılımını iptal etti

2020-01-20 16:42 - Dünya

MİT Başkanı Fidan'dan akademi öğrencilerine konferans

2020-01-16 19:12 - Gündem

ABD'li Tümgeneral: Ruslar Suriye'de bizi test ediyor

2020-01-23 03:47 - Dünya

Yoğurt tüketiminin gripten koruduğu tespit edildi

2020-01-20 14:47 - Sağlık

İlgili Haberler

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Moskova'da konser verdi

07:55 - Kültür Sanat

'Yazma ve Nadir Basma Eserlerin Tesbit ve Tescili Hakkında Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımlandı

17:25 - Kültür Sanat

Ankara Devlet Opera ve Balesi, yeni sezonda temsil sayısını artırmayı hedefliyor

16:14 - Kültür Sanat

Doğa ve hayvan sevgisini taş, toprak, ağaç dalı gibi malzemelerle tuvale yansıtıyor

16:33 - Kültür Sanat

Kadın meddah, okul okul gezerek geleneği yaşatıyor

11:53 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

ABD'li medya şirketi Warner Bros. Discovery, "satış" dahil seçenekleri gözden geçiriy

19:48 - Ekonomi

Artvin'de lezzet ödüllü "Butko zeytini" hasadı başladı

19:27 - Ekonomi

Cumhurbaşkanı Erdoğan Katar'da

19:23 - Siyaset

İstanbul Orman İnovasyon Haftası'nda yangınları söndürmede kullanılan teknolojiler ele alındı

19:03 - Ekonomi

Suriye'nin Şam kırsalında toplu mezar bulundu

18:58 - Dünya