Istanbul
Merkez bankalarının agresif faiz artırımlarına başvurmasının ardından yetkililerin gelecek dönemde de yüksek faiz ortamının süreceğine dair "şahin" mesajlar vermesi, küresel piyasalarda risk iştahının düşük, oynaklığın yüksek kalmasına neden oluyor.
Dün açıklamalarda bulunan Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, enflasyonun düşmesinin beklendiğini ancak bunun başarılması için daha yüksek faiz oranına ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Fed'in faiz artışlarını durdurmayı düşünmesi gereken bir noktada olmadığını vurgulayan Mester, bir resesyonun bankanın faiz oranlarını artırmasını engellemeyeceğini ifade etti.
St. Louis Fed Başkanı James Bullard da Fed'in enflasyonla mücadele için faiz oranlarını hızlı bir şekilde yükseltmek zorunda olduğunu belirterek, "Enflasyon 2023'te düşmeye başlayacak, ancak bunun hangi hızda olacağı bilinmiyor. Fed'in enflasyonla mücadelesi nedeniyle ABD'nin bir resesyon yaşaması olasılığı da var." dedi.
Fed yetkililerinin açıklamalarının ardından para piyasalarında Banka'nın kasım ve aralık aylarında faizlerde 75 baz puanlık artırıma gitmesine daha yüksek ihtimal veriliyor.
Makroekonomik veri tarafında ise dün ABD'de haftalık işsizlik başvuruları 193 binle nisan sonundan bu yana en düşük seviyeye indi. Açıklanan nihai veriler ise ülke ekonomisinde 2. çeyrekteki yüzde 0,6'lık daralmayı teyit etti.
İş gücü piyasasının Fed'in agresif faiz artırımları ve yavaşlayan talebe rağmen dirençli kaldığına işaret eden verilerin ardından New York borsasında sert düşüş gözlendi. Dow Jones endeksi yüzde 1,54, S&P 500 endeksi yüzde 2,11 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,84 değer kaybetti. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 3,73'lerden yükselişe geçerek yüzde 3,78'de dengelendi. Dolar endeksi ise dün yüzde 1'in üzerinde düşüş kaydederek 111,9'dan kapanmasının ardından bugün 112,1 seviyesinde bulunuyor.
Avrupa tarafında enerji krizine ilişkin gelişmeler enflasyonist baskıları canlı tutarken, şirketler tarafından karlarda düşüşe işaret eden açıklamalar da resesyon endişelerinin gündemde kalmasına neden oluyor. Öte yandan dün Londra Metal Borsası'nın Rus metalinin arzına yönelik yasak hazırlığı içinde olduğuna dair haberler ile alüminyum fiyatlarında gün içinde yüzde 7'ye varan yükseliş yaşandı.
Makroekonomi veri tarafında da Almanya'da ağustosta yüzde 7,9 olan yıllık enflasyonun, eylülde yüzde 10'a çıkarak Aralık 1951'den bu yana en yüksek orana ulaştığı bildirildi. Bu durum karşısında Almanya Başbakanı Olaf Scholz, tüketicileri ve şirketleri yüksek enerji maliyetlerinden korumak için 200 milyar avro değerinde fon oluşturulacağını duyurdu.
Bu gelişmelerle dün Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,71, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,53 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,77 değer kaybetti. Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin, elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artışa karşı alınacak önlemleri görüşmek üzere bugün Brüksel'de yapacağı toplantı öncesi avro/dolar paritesi 0,98'in hemen üzerinde işlem görüyor.
Asya tarafında bugün açıklanan verilere göre, Japonya'da ağustosta perakende satışlar yıllık yüzde 4,1 ve sanayi üretimi yıllık yüzde 3,4 artarak beklentileri aştı. Ülkede işsizlik oranı da ağustosta yüzde 2,5 ile değişmezken, tüketici güven endeksi eylülde 30,8'e geriledi. Çin'de ise eylül ayında imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 50,1'e yükseldi, hizmet sektörü PMI 50,6'ya geriledi.
Öte yandan Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) dün 3. çeyrek olağan toplantısına dair yapılan açıklamada, yuanda istikrarın sağlanacağını belirtilmesinin ardından dolar/yuan paritesi 7,21 seviyelerinden düşüşe geçerek 7,11'de dengelendi. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yatay seyrederken, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,2 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,3 değer kaybetti. Hindistan Merkez Bankası'nın politika faizini beklentiler doğrultusunda 50 baz puan artırmasının ardından Sensex endeksi ise yüzde 0,9 yükseldi.
Yurt içinde dün oldukça dalgalı bir seyir izlenen Borsa İstanbul'da, kapanışa doğru artan satışlarla BIST 100 endeksi yüzde 1,6 değer kaybederek 3.146,89 puandan günü tamamladı. Dolar/TL ise dün yüzde 0,06 düşüşle 18,4989'dan kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,5330'dan işlem görüyor.
Analistler, küresel piyasalarda enflasyon ve resesyon endişelerinin sürmesinin, yatırımcı risk iştahında kalıcı bir iyileşmeye engel olduğunu belirterek, oynaklığın bir müddet daha devam edebileceğini söyledi.
Bugün piyasalar kapandıktan sonra uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P'nin Türkiye'nin not görünümüne ilişkin değerlendirmesini açıklamasının beklendiğini aktaran analistler, veri gündeminde ise İngiltere'de büyüme ve Avro Bölgesi'nde enflasyonun öne çıktığını bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.140 ve 3.050 seviyelerinin destek, 3.320 puanın direnç konumunda bulunduğunu ifade etti.
S&P, en son 1 Nisan'daki değerlendirmesinde, Türkiye'nin uzun vadeli döviz cinsinden kredi notunu "B+" olarak teyit ederken, yerel para cinsinden kredi notunu ise "BB-"den "B+"ya indirmiş not görünümü ise "negatif" olarak korumuştu.
Kuruluş dün Türkiye'nin bu yıla ilişkin büyüme beklentisini 1,7 puan artırarak yüzde 5,2'ye, 2023 için de 1,1 puan yükselterek yüzde 2,8'e revize etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 İngiltere, 2. çeyrek büyüme
10.00 Türkiye, ağustos ayı dış ticaret dengesi
10.55 Almanya, eylül ayı işsizlik oranı
12.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı işsizlik oranı
12.00 Avro Bölgesi, eylül ayı TÜFE
15.30 ABD, ağustos ayı kişisel gelir ve harcamalar
17.00 ABD, eylül ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
Kaynak: AA
dikGAZETE.com