Ankara
Pompaj depolamalı hidroelektrik santraller (HES), diğer HES'lerden enerji depolama yeteneğiyle ayrılıyor. HES'ler, bir nehir veya barajdan gelen suyun akışını kullanarak türbinleri çalıştırarak doğrudan elektrik üretirken, genellikle enerji depolama kapasitesi bulunmuyor ve üretimleri suyun kapasitesine ve mevsimsel değişikliklere bağlı olarak dalgalanabiliyor.
????Pompaj depolamalı HES'ler ise hem enerji üretimi hem de depolama işlevi görüyor. İki su havuzuyla çalışan depolamalı HES'ler fazla enerjiyi depolayarak ihtiyaç duyulduğunda elektrik üretimine olanak tanıyor. Bu, pompaj HES'i bir tür "enerji bataryası" haline getiriyor. Depolamalı HES'ler rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının hava koşullarına bağlı değişken üretimini dengelemede stratejik rol oynuyor.
Söz konusu santraller, üretim konusunda öngörülebilirlik imkanı da sunuyor ve şebeke operatörlerinin talebi daha iyi yönetmesine olanak tanıyor.
AA muhabirinin uluslararası düşünce kuruluşu Global Energy Monitor'den (GEM) derlediği verilere göre, ilk olarak 1950'lerde ortaya çıkan depolamalı HES'ler 1960-1980 tarihlerinde altın çağ olarak nitelendirilebilecek yoğun yatırım dönemini yaşadı. Bu dönemde, küresel pompaj depolamalı HES kapasitesinde yıllık 1,5 ila 9 gigavat arasında seyreden güç artışı yaşandı.
1990'larda ciddi şekilde yatırımların durduğu sektör 2010'dan sonra yeniden yükselişe geçti. Küresel pompaj depolamalı HES kapasitesinde 2024'te 9,6 gigavat artış görülürken, yılın ilk 4 ayında ilave 7 gigavat kapasite devreye alındı.
Pompaj depolamalı tesisler küresel HES kurulu gücünün yüzde 15'ini oluşturuyor
Küresel HES kapasitesi nisanda 1216,3 gigavata ulaşırken, pompaj depolamalı HES'ler 184,2 gigavatla bu kapasitesinin yüzde 15'ine karşılık geliyor.
Dünya genelinde 267,2 gigavat kapasite inşaat halinde bulunurken, 516,5 gigavat kapasitenin ön inşaatı için çalışmalar yürütülüyor. Ayrıca, 329 gigavat kapasite inşası da planlanma aşamasında yer alıyor.
Son yıllarda yeni inşa edilen tesislerde pompaj depolamalı HES'ler yoğunluk kazanırken, bu tesislerin, hidroelektrik santrallerinin geleceğini yeniden şekillendirdiği değerlendiriliyor.
Verilere göre toplam 643,7 gigavatlık projenin 176,2 gigavatı inşa halinde, 287,7 gigavatı ön inşa aşamasında, 179,8 gigavatı ise planlama sürecinde bulunuyor.
Söz konusu tablo göz önüne alındığında, HES projelerinin yaklaşık yüzde 58'i pompaj depolamalı HES'lerden oluşuyor.
Pompaj depolamalı HES'lerde Çin ilk sırada
Pompaj depolamalı HES'lerin genel görünümüne bakıldığında aktif santral kapasitesinde 60,5 gigavat ile Çin ilk sırada yer alıyor.
Çin'i, 23,7 gigavat kapasiteyle Japonya ve 22,3 gigavat kapasiteyle ABD ve 6,1 gigavat kapasiteyle İspanya takip ediyor.
İnşaatı süren, ön inşaat aşamasında ve inşası planlandığı duyurulan projelerde de 451,2 gigavat kapasiteyle Çin ilk sırada yer alıyor. Çin'i, Hindistan, ABD, Avustralya, Birleşik Krallık ve İspanya izliyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com