?>

Kemaliye'nin asırlık kültürü kapı tokmakları, 5 kuşaktır aynı ailenin elinde şekilleniyor

Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde yaşayan Demirci ailesi, 5 kuşaktır kadınlar için tiz, erkekler için kalın ses çıkaran tokmaklar üretiyor.

Kültür Sanat - 4 yıl önce

Erzincan

Türklerin İslamiyet'i kabulüyle birlikte kullanılmaya başlanan ve Şamanizm inancından taşınan motiflerle tasarlanan kapı tokmakları, asırlar geçmesine rağmen Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde üretilerek evlerin kapısına asılmaya devam ediliyor.

İlçede yaşayan Demirci ailesi, 5 kuşaktır çok sayıda evin kapısında bulunan, geleneksel olarak ev halkının misafirlerin cinsiyetini anlaması için tasarlanan ve erkekler için kalın, kadınlar için tiz ses çıkaran tokmaklar üretiyor.

Kemaliye'de kapı tokmağı zanaatını dedesinden öğrenen ve beşinci kuşak usta olan 65 yaşındaki Mustafa Demirci de bu kültürü oğullarına öğreterek geleceğe taşımaya gayret gösteriyor.

Demirci, AA muhabirine, Selçuklu motiflerinin de bulunduğu 60 ila 70 arasında motifi iş yerinde demire işlediğini belirterek, "Doğdum doğalı Kemaliye'deyim. Demircilikle uğraşıyorum ve beşinci kuşak olarak bu işte çalışmaktayım. Çocuklarımı yetiştirdim, onlar da bu mesleği yapıyor. Son kalan usta olarak kültürümüzü yaşatmaya çalışıyoruz." dedi.

Demirci, kapı tokmağı geleneğini elinden geldiği kadar gelecek nesillere aktarmaya gayret ettiğini ancak yaptığı işin Türkiye'de bir sanat dalı olarak görülmediğini kaydetti.

"Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor"

Kemaliye tokmağının coğrafi işaretle tescil edilmesini isteyen Demirci, şöyle konuştu:

"Bu yapılan el emekleri, Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor. Hatta Avrupa’ya, Amerika'ya da gitti ama çok fazla yayılma yok.

Özellikle biz yaşayalım, bu işi yürütelim diye alanlar da var. İhtiyacı olmadığı halde 'tablo gibi olsun' diye evinin duvarına asanlar var.

Bizim değerimizi bilmeyenler olmasa bu işi yapamayız. Bu işi yaptığım için gelip burada elimizi öpmek isteyenler var. Yani sırf bu kültürü yaşattığımız için."

Kemaliye'de nal çivisinin, kapı kilitlerinin de tokmak gibi zamanında çok büyük bir sektör olduğunu anlatan Demirci, "Kilitler, çiviler yapılırmış ve onlar babamın döneminde cazibesini kaybetmiş. Yapan ustalar kendi figürlerini kullanmış, başka figürler kullanmamış.

Böyle olunca cazibesini kaybetmiş. Biz 'görselliği güzel olsun ve değeri artsın' diye yeni motiflerle özene özene yapıyoruz. Bunu yapınca tokmaklardan alanların sayısı artmaya başladı." diye konuştu.

Demirci, bir tokmağın yapımının ise bazen kısa, bazen haftalarca sürdüğüne işaret ederek, "Yapım aşaması işlemeden işlemeye değişiyor.

Bazen günlerce, haftalarca uğraştığımız motifler oluyor. Aylarca uğraştığımız da oluyor ama basit motiflerde kısa sürede yapıyoruz.

Meraklısı, kültürünü seven insanlar alıyor. Antikacılar daha eski veya daha eski yapılmış olanları istiyorlar." ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

İtalya'nın ev sahipliğini yaptığı G20 Dışişleri Bakanları toplantısı sona erdi

2021-06-30 02:02 - Dünya

Pakistan, BM Güvenlik Konseyinden Keşmirli çocukların korunmasını talep etti

2021-06-30 14:11 - Dünya

“Toyota Hayalimdeki Araba“ resim yarışmasının sonuçları belli oldu

2021-07-02 20:08 - Genel

İran Cumhurbaşkanı Ruhani: Kovid-19 nedeniyle 1 milyon 100 bin kişi işsiz kaldı

2021-07-01 17:11 - Dünya

Yerli ve yabancı arşivlerde Milli Mücadele'nin kadın kahramanı: Üsteğmen Kara Fatma

2021-07-02 14:46 - Çevre-Hayat

Gemi ve yat haziranda ihracatını oransal olarak en fazla artıran sektör oldu

2021-07-03 14:46 - Ekonomi

Minik eller okul bahçesinde oluşturulan serada mevsimine göre ürünler yetiştiriyor

2021-07-02 16:02 - Çevre-Hayat

Termometrelerin 40 dereceyi gördüğü Antalya'da sıcaktan bunalanlar sahillerde yoğunluk oluşturdu

2021-06-29 18:21 - Çevre-Hayat

Orta Doğu'da 6 yıllık siber casusluk kampanyası ortaya çıktı

2021-06-28 14:09 - Yerel haber-Şirket Haber

Milli Savunma Bakanı Akar: Tacikistan ile iş birliğimizi derinleştirmeye hazırız

2021-06-30 22:26 - Siyaset

İlgili Haberler

Rami Kütüphanesi'nde 3. Bilim Şenliği, 24-25 Ekim'de düzenlenecek

19:25 - Kültür Sanat

Fransa'da soygunun yaşandığı Louvre Müzesi kapılarını ziyaretçilere yeniden açtı

10:53 - Kültür Sanat

MEB'in düzenlediği 'Zamanı Durduranlar Fotoğraf Yarışması'na başvurular başladı

21:54 - Kültür Sanat

Yüzüğünü tamir ederken keşfettiği yeteneğiyle doğal taşlara 'değer' katıyor

11:43 - Kültür Sanat

Fransa'da Louvre Müzesi'nden tarihi mücevherler çalındı

14:32 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

Afrikalı iş insanlarından Türk yatırımcılara işbirliği çağrısı

12:18 - Ekonomi

Türkiye'den Suriye'ye dönen Abdi, İsrail ordusunun baskınlarıyla harabeye dönen köyünü tan

12:12 - Dünya

Alman siyasetçi Todenhöfer: İsrail'i eleştiren herkes suçlu ilan edilme riskiyle karşı karşıya

12:09 - Dünya

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan: Türkiye'nin petrolü ve gazı yok ama durumları bizden daha iyi

12:02 - Dünya

Türkiye fuarcılık sektöründe gücünü artırıyor

11:58 - Ekonomi