Ankara
Başkent Kiev, savaşın ilk günlerindeki hayalet şehir görüntüsünden uzaklaşmaya başlamış. Temel ihtiyaçların eskiye nazaran daha kolay tedarik edilmeye başladığı görülüyor. Hatta hediyelik eşya satan mağazaların yanı sıra berber gibi dükkanların nadiren de olsa açık olduğu dikkati çekiyor. Sokak ve caddeler eskiye göre daha hareketli. İnsanlar savaşın ağır etkilerini üzerinden atmaya başlamış.
AA'ya konuşan birçok kişi, Ukrayna güçleri ile gönüllülerin gereken hazırlıkları tamamladığını ve Rusların Kiev'e giremeyeceği görüşünde. Diğer yandan bir başka görüş ise Rusların Kiev'e doğrudan girmek yerine, kuzey ve güneyden kuşatmak suretiyle Zelenskiy yönetimini istifaya zorlayacağı yönünde.
Halkta Kiev'de Mariopol ya da Harkiv'de olduğu gibi büyük bir yıkım olmayacağına dair iyimserlik hakim.
Mart ayının başlarına göre sokaktaki araç ve insan yoğunluğu bu görüşler nedeniyle artıyor. Hatta kentin bazı bölgelerinde bombalama olduğunda ya da şehirde sirenler çaldığında dahi sabah koşusuna çıkan insanları görmek son günlerde mümkün.
Göç tersine dönüyor
Savaşın başladığı ilk günlerde Kiev'den Lviv ve batı sınırlarına yoğun trafik ve kaçış dikkati çekiyordu. Şimdi ise yetkililerin Kiev'i savunma çağrısı ile kentin görece güvenli olduğuna da inanılması sonucu başkent istikametine araç yoğunluğu artmış durumda. Öncesinde ülkenin batı şehirleri Lviv ve Çernivski gibi şehirlere kaçışın yaşandığı günlerde onlarca kilometrelik kuyruklar vardı. Kiev'e doğru ise nadiren araca rastlanıyordu.
Şu anda işler tersine dönmüş durumda. Bir ay önce tüm kurulu düzenini yanına aldığı bir bavulla terk eden birçok kişi geri dönüyor. Kiev'den çıkan araç sayısı çok az. Kiev'e girişte kilometrelerce araç kuyruğu bulunuyor.
Ukrayna-Polonya Sınır Kapısı'nda ülkeden kaçış yoğunluğunun azalması dikkati çekiyor. Sınırlarda insanların yüzünde bir ay önce görülen telaş ve korku gitmiş görünüyor. Öncesinde binlerce kişinin kaçmak için yığıldığı, keşmekeşin hakim olduğu sınır kapılarında şu anda 100-150 kişinin yoğunluk ve kargaşa olmadan çıkış yaptığı görülüyor.
İnsanlar savaşın ilk günlerinden itibaren tedarik zincirlerinin kırılması nedeniyle birçok temel gıda ve emtiaya erişimde güçlük yaşıyordu. Son günlerde tedarik zincirleri ve nakliye hizmetlerinin de çalışmaya başlamasıyla sınırlar ile Kiev istikametindeki yollarda temel ihtiyaç malzemelerini taşıyan tırların yoğunluğu dikkati çekiyor.
Kiev'den güvenli çıkış
Yol güvenliği nedeniyle Kiev'den ayrılırken kentin güneyine inip oradan batı bölgelere geçiş daha mantıklı. Zira kentin kuzeyindeki İrpin ve Buça kentlerinde çatışma riski daha yüksek.
Güneyde yer alan ve Kiev'e yaklaşık 150 kilometre mesafedeki Jitomir şehrinde sanki ülkede savaş yokmuş gibi bir hava var. Kentte tüm dükkanlar, pazar yerleri hatta ikinci el satış yapan bit pazarı tarzı yerler dahi açık. Banka ve postaneler hizmet vermeyi sürdürüyor.
Ülkenin batısına doğru ilerledikçe hayat daha da normalleşiyor. Kiev'den 12 saatlik yolculuğun ardından ülkenin Polonya sınırındaki şehri Lviv'e ulaşılıyor. Normalde 800 bin civarındaki kent nüfusu, savaş günlerinde 1 milyonu aşmış durumda.
Hem kent nüfusunun artması hem de savaştan görece az etkilenmesi nedeniyle günün belli saatlerinde şehrin merkezi yerlerinde kalabalık nedeniyle yürümekte zorluk çekiliyor.
Lviv'de Kiev'e göre alınan önlemlerin azlığı da dikkati çekiyor. Kiev'de her köşe başı ve binada kum torbaları ile mevziler gözlenirken, Lviv'de bazı kamu binalarındaki kum torbaları dışında gözle görünür bir önlem yer almıyor.
Birkaç metrekareye sığan hayatlar
Ülkede çatışmaların yoğun olduğu bölgelerden gelen aileler genel olarak Lviv'deki otellere sığınmış. İnsanların ülkelerini terk etmek istememesi nedeniyle birçok aile otel ya da pansiyon tarzı yerlerde yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Savaşın bitmesini ümit eden birçok Ukraynalı, sınırı geçip bir bilinmezliğe gitmek yerine kendi memleketlerinde çatışmaların bitmesini bekliyor.
AA'ya konuşan bir ailenin fertleri, otelde savaşın bitmesini beklediklerini ve evlerinin yerinde şu anda bir moloz yığını dahi olsa topraklarına dönmek istediklerini anlatıyor. Aile, haftalardır küçük bir otel odasında beklemeyi, sınır ötesindeki bir bilinmezliğe ya da mülteci merkezine gitmeye tercih ettiğini ifade ediyor. Aileler birkaç metrekarelik otel odalarında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.
Ukrayna'da genel olarak halkın güvenlik güçleri ve gönüllülerden oluşan sivil savunma birliklerine inancı artmış durumda.
Başlarda halkta Rusların hızlı bir galibiyet alacağı düşüncesiyle endişe had safhadaydı. Lakin Ukrayna'nın direnişi, halkın Rusları yenebileceğine yönelik inancını artırdı.
Ukrayna askerinin cenazesinde bir komutan, AA muhabirine, "Bizim bu kadar direnebileceğimiz bekliyor muydunuz?" diyerek, Rusların Batı'nın düşündüğü gibi birkaç günde Kiev'i elde etmesinin imkansız olduğunu ifade etti.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com