Etiyopya'daki Osmanlı torunları Türkiye özlemi çekiyor

HARAR - TUFAN AKTAŞ

Etiyopya’nın bir dönem Osmanlı hakimiyetinde kalan Harar şehrinde günümüzde halen Türk aileler yaşamayı sürdürüyor.

Osmanlı Devleti döneminde askeri, ticari ve diplomatik amaçlarla buraya gelerek yerleşen kişilerin torunları, kendini “Türk” olarak tanımlıyor ve Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip ediyor.

Esnaf, memur ya da çiftçi olan bu insanlar Etiyopyalılardan kolaylıkla ayırt edilebiliyor.

Yüzyıllarca ticari merkez olan ve bölgede kurulan İslam emirliklerinin Osmanlı'dan yardım aldığı Harar’da, Türk aileler kökenlerini unutmuyor.

Harar’ın eski şehir merkezi Jugol’da yaşayan 65 yaşındaki Ravza Ömer de Osmanlı askeri olduğunu söylediği Muhammed Bey’in torunlarından biri.

Dedesi Muhammed’in İstanbul’dan asker olarak geldiğini anlatan Ravza Hanım, o dönem dedesinin Harar şehir sakinlerinin Osmanlı Devletine mektup yazarak yardım istemesi sonrası geldiğini belirtiyor.

Ravza Hanım’ın AA muhabirine gösterdiği dedesinin ve büyükannesinin yer aldığı fotoğrafta ise Muhammed Bey’in üzerinde yer alan asker madalyası dikkati çekiyor.

Dedesinin burada kaldığı sürede evlendiğini ancak sonra geri dönmeye karar verdiğini belirten Ravza Hanım, “Dedem geriye dönmeye karar vermiş ancak ailesini ve çocuklarını bırakmamak için son anda vazgeçmiş.” dedi.

Ravza Hanım, dedesinin burada kesin olarak kalmaya karar verdikten sonra ikinci bir evlilik yaptığını söyleyerek, büyük dedesinin Harar’da öldüğünü ve mezarının burada olduğunu kaydetti.

Sekiz çocuğu olan dedesinin Türkiye’de arkasında bıraktığı kardeşlerinin adını çocuklarına verdiğini anlatan Ravza Hanım, “Dedem çocuklarının isimlerini Ömer, Hasan, Ali, Ayşe koydu.” diye konuştu.

Babası Ömer’in ev içerisinde az da olsa Türkçe konuştuğunu dile getiren Ravza Hanım, babasının ticaretin yanı sıra çiftçilikle de uğraştığını dile getirdi.

Ravza Hanım, Türkiye’den misafirler geldiğinde büyük bir mutluluk yaşadığını söyleyerek, kendisinin de "Türk" olduğunu ve bununla "gurur duyduğunu" belirtti.

Konuşması boyunca İstanbul için şarkılar söyleyen Ravza Hanım, hiç görmediği ve ziyaret etmediği Türkiye’yi yakından takip ettiğini ancak imkansızlıklar sebebiyle Türkiye’ye şimdiye kadar gidemediğini aktardı.

1875'te Mısır Hidivi İsmail Paşa’ya ait ordu, Osmanlı adına Habeşistan’a ilerlemiş ve Harar şehri, halk tarafından teslim edilmişti.

Harar’da 10 yıl kalan Mısırlılar, gelirinin giderini karşılamaması ve denize uzaklığı gibi sebeplerle 1885’te Emir Muhammed’in oğlu Abdullah Ali Abdüşşekur’u Harar emiri tayin edip geri çekilmişti.

1887'de Habeşler tarafından işgal edilinceye kadar varlığını bağımsız olarak sürdüren Harar, bu tarihten sonra Etiyopya’ya bağlı bir bölge halini aldı.

Kaynak: AA