?>

Akademisyenlerden yapay zeka destekli yerli ve milli dil modelinin gecikmemesi uyarısı

Akademisyenler, sosyal medya platformu X'in yapay zeka uygulaması Grok'un etkilerine dikkati çekerek, Türkiye'nin kontrolünde geliştirilecek yerli ve milli büyük dil modeline bir an önce ihtiyaç duyulduğu uyarısında bulundu

Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor - 2 ay önce

Ankara

Gazi Üniversitesi Yapay Zeka Merkezi Müdürü Prof. Dr. Muhammet Ali Akçayol, Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ve Ankara Üniversitesi Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mehmet Serdar Güzel, Elon Musk'ın sahibi olduğu yapay zeka şirketi xAI tarafından geliştirilen ve X kullanıcılarının çeşitli görüşleri teyit etmek için sıklıkla kullandığı sohbet botu Grok ve diğer yapay zeka destekli dil modellerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Akçayol, Grok'un büyük dil modellerden biri olduğunu ve bunun yapay zeka destekli büyük dil modellerinde gelinen son nokta olduğunu söyledi.

Grok'un ChatGPT ve Gemini gibi modellerden eğitim süreci açısından farklı olduğunu belirten Akçayol, "Grok daha çok X platformundaki argo ve küfürlü içeriklere dayalı bir eğitim süreci geçirmiştir. Bunun sonucunda da ürettiği içerikler toplumsal değerlere veya toplumun kabul edemeyeceği bazı değerlere yönelik saldırıları içerebilmektedir. Bu tamamen Grok'un eğitilme yöntemi, eğitilmesi için kullandığı veri kümesine bağlı bir şekilde ortaya çıkan bir sonuçtur" dedi.

"Dil modelini çok hızlı bir şekilde hayata geçirmemiz gerekiyor"

Akçayol, son güncellemenin ardından Grok'un toplum açısından zararlı içerik ürettiğini vurguladı.

Bu kapsamda engellenmesi gerektiğini belirten Akçayol, şöyle devam etti:

"Toplumsal değerlerle ilgili aşağılayıcı, hakaret edici, küfür içerikleri üretilmesi doğru değildir. Bu tepki sadece Türkiye'de ortaya çıkan bir tepki de değil. Ülkelerin çoğunda benzer tepkiler var. Türkiye burada yasaklama yolunu seçerek aslında radikal bir tepki göstermiştir. Bu da bence doğru. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının şu anda yürütmekte olduğu yerli büyük dil modelini geliştirmeye yönelik bir proje var.

Bunun hızlı bir şekilde aslında hayata geçirilmesi gerekiyor. Bununla ilgili üniversitelerin, sektörün, kamu kurumlarının ortaklaşa çalışarak büyük veriler üzerinde yerli ve Türkçe, ülkemizin hassasiyetlerini göz önünde tutan ve faydalı içeriği özellikle gençlere ve çocuklara sunabilecek bir dil modelini çok hızlı şekilde hayata geçirmemiz gerekiyor."

"Veriler, yerli büyük dil modeli geliştirdiğimizde ülke sınırları içindeki sunucularda tutulacaktır"

Akçayol, dünyadaki diğer ülkelerden de Grok'a tepkiler geldiğinin altını çizerek, onların da Grok'a erişim engeli getirebileceğine işaret etti.

Türkiye'nin geliştireceği bir dil modelinin ileriye dönük vizyonunu gerçekleştirmek için yeni yetişen nesilleri doğru şekilde yönlendirebileceğini anlatan Akçayol, "Dolayısıyla biz ülkemiz açısından baktığımızda, ülkemizin değerlerini ön planda tutan bir modeli hızlı bir şekilde geliştirmemiz gerekiyor. Şu anda X platformundaki bütün veriler aslında yurt dışına çıkmaktadır, dolayısıyla ulusal yerli bir büyük dil modeli geliştirdiğimizde tamamen ülke sınırları içindeki sunucularda tutulacaktır." diye konuştu.

"Ülkelerin kurallarına göre davranmayan bir yapıya dönüştürürseniz bu engellenebilir"

Prof. Dr. Sağıroğlu da her dili konuşan, cevap verebilen, sorulan soruları anlayıp yorum yapan ve buna bağlı olarak çıktılar üretebilen açık kaynak olarak 2 milyonun üzerinde dil modellerinin bulunduğunu kaydetti.

Türkiye'de son günlerde Grok'un verdiği cevaplarla gündeme geldiğini ifade eden Sağıroğlu, "Bir yapay zeka aracını, büyük bir dil modelini, ülkelerin kanun ve kurallarına göre davranmayan bir yapıya dönüştürürseniz bu engellenebilir." dedi.

Dünyanın gelişim ve değişim içerisinde olduğu ve bu doğrultuda artık yapay zeka konusunda devrimin yaşandığını söyleyen Sağıroğlu, şu görüşlerini paylaştı:

"Bu medyayı da farklı yönlerden etkileyen bir yapı. Ama sadece medyayı değil, her alanı etkiliyor. Sizin kanun ve yönetmeliklerinizde olan bir konuyu gündem haline getirebiliyor, hakaret içerebiliyor. Bu medyaya yansıyan tarafı, katalog suç olduğu için. Ama kişisel olarak her gün binlerce, milyonlarca kişi siber ortamda tehdide maruz kaldığını görmüş olduk.

Aslında bu yaşanan olay dünyaya, yapay zeka dil modellerine biraz daha dikkatli davranmamız gerektiğini çarpıcı bir şekilde gösterdi. Şimdi belki Türkiye bir ilk gibi dünya basınında lanse ediliyor, arkasından Hindistan geldi. Bunu gündeminde tutan ülkeler var ama aslında Avrupa Birliği yapay zeka yasası kapsamında bunu tehdit olarak gördü ve önlem aldı, uygulamalar da kısmen başladı. Yani tehdit oluşturan, kanun ve regülasyonlara uymayan dil modelleri yasaklandı."

Sağıroğlu, İngiltere'de yüzde 90 oranında yapay zeka destekli dil modelinin kullanılmasına rağmen 10'a yakın dil modelinin yasaklandığına dikkati çekerek, "Grok gibi diğer dil modellerine de baktığımızda bunların yasaklanma oranları, Grok yüzde 25 ile en fazla. OpenAI'ın ve diğer ürünlerin yüzde 10 civarında." şeklindeki görüşlerini dile getirdi.

"Ülkemizde yapay zeka risklerinin artacağını biliyoruz"

Sağıroğlu, yapay zeka destekli dil modellerinde her türlü işlemin kontrol edilmesi gerektiğini anlattı.

Türkiye'nin bu konuyu fark ettiğini belirten Sağıroğlu, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bir araştırma komisyonu kuruldu. Bu komisyonda Türkiye yapay zeka ile ilgili bir yasa yapmalı mı, yapmamalı mı konusunu görüştük. Ben de orada bilgi verdim ilgili komisyonlara. Ben ülkemiz için çok faydalı bir bakış açısı kazanma adına önemli bir etkinlik olduğunu düşünüyorum. Bu komisyonun raporları sonucunda da akılcı bir karar verilir ve ülkemizin geleceği için önemli kararların alınacağını düşünüyorum." diye konuştu.

Her ülkenin kendine göre bir modeli geliştirmesi gerektiğine işaret eden Sağıroğlu, ülkelerin, modellerini kültürüne, inanışlarına, yaşayışlarına ve bölgedeki beklentilerine göre şekillendirmesi gerektiğinin altını çizdi.

Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, şöyle devam etti:

"Bu tehdit ve tehlikeler bize şunu gösteriyor; ülkemizde de yapay zeka risklerinin artacağını biliyoruz. Bunları önlemenin, azaltmanın, kontrol etmenin yolu da kendi ülkemize özel dil modellerimizi geliştirmemizdir. Bunun için çalışmalar olduğunu biliyoruz ama çok geciktik. Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın 50 milyon TL'lik bir projeye destek açıklamaları var, açık çağrısı var. Bunlar yayınlandı. Dil modellerimizi farklı alanlar için geliştirebiliyoruz. Ama bizim de eğer var olduğumuzu göstermemiz için dünyaya açık, içeriklerini bizlerin oluşturduğu büyük dil modellerini geliştirmemiz elzem."

"Sosyal medyada bir yaş sınırı olması gerektiğini düşünüyorum"

Ankara Üniversitesi Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Güzel ise sohbet robotu Grok'un yeni sürümünde, sosyal medya diline yakın, argolu ve daha insani bir iletişim tarzının hedeflendiğini, bunun sonucunda filtrelemeden yoksun, sakıncalı içeriklerin üretildiğini söyledi.

Yeni sürümde, sosyal medya diline benzer şekilde argo ve espritüel ifadelerin bilinçli olarak tercih edildiğini anlatan Güzel, filtreleme sistemlerinin tamamen kaldırıldığını bildirdi.

Grok'un X platformundan gerçek zamanlı veri aldığına dikkati çeken Güzel, botun bu platformdaki içeriklerden argo ifadeleri ve komplo teorileri gibi unsurları öğrenerek üretim yaptığını dile getirdi.

Prof. Dr. Güzel, şöyle devam etti:

"ChatGPT'den İsrail ile ilgili bir eleştiri isteyin, bunu üretmeyecektir, Çin'in yapay zeka aracı DeepSeek'ten de Çin ile ilgili bir eleştiri üretemezsiniz. Yapay zeka araçlarında manuel kontroller vardır. Filtre dediğimiz şey zaten bu. Bir soru sorulduğu zaman otomatik olarak buna karşı 'böyle cevap ver' veya 'cevap verme' diye direktifler var. Grok ise bunu kaldırmaya çalışıyor, tamamen öğrendiği üzerine cevap üretmesini isteyen bir yaklaşım var."

Güzel, "Sosyal medyada bir yaş sınırı olması gerektiğini düşünüyorum. Yani belli yaşın altındaki çocukların sosyal medya kullanımı kısıtlanmalı. Tabii ki Grok'u yetişkin bir insan kullanabilir, onu tolere edebilir. Ama gençlerimiz de çok kullanıyor, belli bir yaş sınır konulması gerekiyor. Belki hani bakanlığımız, hükümetimiz bu konuda bir adım alabilir diye düşünüyorum" dedi.

<br class="k-br" />

"Veriler, yerli büyük dil modeli geliştirdiğimizde ülke sınırları içindeki sunucularda tutulacaktır"

Akçayol, dünyadaki diğer ülkelerden de Grok'a tepkiler geldiğinin altını çizerek, onların da Grok'a erişim engeli getirebileceğine işaret etti.

Türkiye'nin geliştireceği bir dil modelinin ileriye dönük vizyonunu gerçekleştirmek için yeni yetişen nesilleri doğru şekilde yönlendirebileceğini anlatan Akçayol, "Dolayısıyla biz ülkemiz açısından baktığımızda, ülkemizin değerlerini ön planda tutan bir modeli hızlı bir şekilde geliştirmemiz gerekiyor. Şu anda X platformundaki bütün veriler aslında yurt dışına çıkmaktadır, dolayısıyla ulusal yerli bir büyük dil modeli geliştirdiğimizde tamamen ülke sınırları içindeki sunucularda tutulacaktır." diye konuştu.

"Ülkelerin kurallarına göre davranmayan bir yapıya dönüştürürseniz bu engellenebilir"

Prof. Dr. Sağıroğlu da her dili konuşan, cevap verebilen, sorulan soruları anlayıp yorum yapan ve buna bağlı olarak çıktılar üretebilen açık kaynak olarak 2 milyonun üzerinde dil modellerinin bulunduğunu kaydetti.

Türkiye'de son günlerde Grok'un verdiği cevaplarla gündeme geldiğini ifade eden Sağıroğlu, "Bir yapay zeka aracını, büyük bir dil modelini, ülkelerin kanun ve kurallarına göre davranmayan bir yapıya dönüştürürseniz bu engellenebilir." dedi.

Dünyanın gelişim ve değişim içerisinde olduğu ve bu doğrultuda artık yapay zeka konusunda devrimin yaşandığını söyleyen Sağıroğlu, şu görüşlerini paylaştı:

"Bu medyayı da farklı yönlerden etkileyen bir yapı. Ama sadece medyayı değil, her alanı etkiliyor. Sizin kanun ve yönetmeliklerinizde olan bir konuyu gündem haline getirebiliyor, hakaret içerebiliyor. Bu medyaya yansıyan tarafı, katalog suç olduğu için. Ama kişisel olarak her gün binlerce, milyonlarca kişi siber ortamda tehdide maruz kaldığını görmüş olduk. Aslında bu yaşanan olay dünyaya, yapay zeka dil modellerine biraz daha dikkatli davranmamız gerektiğini çarpıcı bir şekilde gösterdi. Şimdi belki Türkiye bir ilk gibi dünya basınında lanse ediliyor, arkasından Hindistan geldi. Bunu gündeminde tutan ülkeler var ama aslında Avrupa Birliği yapay zeka yasası kapsamında bunu tehdit olarak gördü ve önlem aldı, uygulamalar da kısmen başladı. Yani tehdit oluşturan, kanun ve regülasyonlara uymayan dil modelleri yasaklandı."

Sağıroğlu, İngiltere'de yüzde 90 oranında yapay zeka destekli dil modelinin kullanılmasına rağmen 10'a yakın dil modelinin yasaklandığına dikkati çekerek, "Grok gibi diğer dil modellerine de baktığımızda bunların yasaklanma oranları, Grok yüzde 25 ile en fazla. OpenAI'ın ve diğer ürünlerin yüzde 10 civarında." şeklindeki görüşlerini dile getirdi.

"Ülkemizde yapay zeka risklerinin artacağını biliyoruz"

Sağıroğlu, yapay zeka destekli dil modellerinde her türlü işlemin kontrol edilmesi gerektiğini anlattı.

Türkiye'nin bu konuyu fark ettiğini belirten Sağıroğlu, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bir araştırma komisyonu kuruldu. Bu komisyonda Türkiye yapay zeka ile ilgili bir yasa yapmalı mı, yapmamalı mı konusunu görüştük. Ben de orada bilgi verdim ilgili komisyonlara. Ben ülkemiz için çok faydalı bir bakış açısı kazanma adına önemli bir etkinlik olduğunu düşünüyorum. Bu komisyonun raporları sonucunda da akılcı bir karar verilir ve ülkemizin geleceği için önemli kararların alınacağını düşünüyorum." diye konuştu.

Her ülkenin kendine göre bir modeli geliştirmesi gerektiğine işaret eden Sağıroğlu, ülkelerin, modellerini kültürüne, inanışlarına, yaşayışlarına ve bölgedeki beklentilerine göre şekillendirmesi gerektiğinin altını çizdi.

Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, şöyle devam etti:

"Bu tehdit ve tehlikeler bize şunu gösteriyor; ülkemizde de yapay zeka risklerinin artacağını biliyoruz. Bunları önlemenin, azaltmanın, kontrol etmenin yolu da kendi ülkemize özel dil modellerimizi geliştirmemizdir. Bunun için çalışmalar olduğunu biliyoruz ama çok geciktik. Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın 50 milyon TL'lik bir projeye destek açıklamaları var, açık çağrısı var. Bunlar yayınlandı. Dil modellerimizi farklı alanlar için geliştirebiliyoruz. Ama bizim de eğer var olduğumuzu göstermemiz için dünyaya açık, içeriklerini bizlerin oluşturduğu büyük dil modellerini geliştirmemiz elzem."

"Sosyal medyada bir yaş sınırı olması gerektiğini düşünüyorum"

Ankara Üniversitesi Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Güzel ise sohbet robotu Grok'un yeni sürümünde, sosyal medya diline yakın, argolu ve daha insani bir iletişim tarzının hedeflendiğini, bunun sonucunda filtrelemeden yoksun, sakıncalı içeriklerin üretildiğini söyledi.

Yeni sürümde, sosyal medya diline benzer şekilde argo ve espritüel ifadelerin bilinçli olarak tercih edildiğini anlatan Güzel, filtreleme sistemlerinin tamamen kaldırıldığını bildirdi.

Grok'un X platformundan gerçek zamanlı veri aldığına dikkati çeken Güzel, botun bu platformdaki içeriklerden argo ifadeleri ve komplo teorileri gibi unsurları öğrenerek üretim yaptığını dile getirdi.

Prof. Dr. Güzel, şöyle devam etti:

"ChatGPT'den İsrail ile ilgili bir eleştiri isteyin, bunu üretmeyecektir, Çin'in yapay zeka aracı DeepSeek'ten de Çin ile ilgili bir eleştiri üretemezsiniz. Yapay zeka araçlarında manuel kontroller vardır. Filtre dediğimiz şey zaten bu. Bir soru sorulduğu zaman otomatik olarak buna karşı 'böyle cevap ver' veya 'cevap verme' diye direktifler var. Grok ise bunu kaldırmaya çalışıyor, tamamen öğrendiği üzerine cevap üretmesini isteyen bir yaklaşım var."

Güzel, "Sosyal medyada bir yaş sınırı olması gerektiğini düşünüyorum. Yani belli yaşın altındaki çocukların sosyal medya kullanımı kısıtlanmalı. Tabii ki Grok'u yetişkin bir insan kullanabilir, onu tolere edebilir. Ama gençlerimiz de çok kullanıyor, belli bir yaş sınır konulması gerekiyor. Belki hani bakanlığımız, hükümetimiz bu konuda bir adım alabilir diye düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Yapay zeka uygulaması Grok'un paylaşımları hakkında soruşturma başlatıldı

AB Komisyonu, Polonya'nın Grok hakkındaki endişelerini "son derece ciddiye" alıyor

Grok'un hakaret ve küfür içerikli paylaşımları tüm dünyada eleştiri konusu oldu

Grok'un yeni sürümü yapay zekada "siyasi zehirlenme" tartışmasını gündeme getirdi

Yapay zekanın mutlak doğruyu söylediği inancı çatırdıyorX CEO'su Yaccarino istifa etti

Kaynak: AA

.

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

İtalya'da taksi yapan uçağın motoruna kapılan 1 kişi öldü

2025-07-08 16:08 - Dünya

7 Temmuz Dünya Değişim Günü Türkiye'de ve dünyada kutlanacak!

2025-07-06 11:33 - Çevre-Hayat

İsrail'in Lübnan'ın güneyine düzenlediği saldırıda 1 kişi öldü

2025-07-10 22:56 - Dünya

CHP'nin 38. Olağan Kurultayı'na ilişkin dava 15 Eylül'de görülecek

2025-07-10 19:03 - Gündem

Türkiye doğal gaz ihtiyacının yüzde 8'ini doğal atıklardan karşılayabilir

2025-07-10 12:08 - Ekonomi

Rapor: İngiltere'de bazı çocuklar 'Dickens romanları'nı andıran yoksulluk içinde büyüyor

2025-07-08 13:12 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Hakkari'de kooperatifleşerek güçlenen kadınlar yöresel ürünleri tüketiciyle buluşturuyor

2025-07-06 11:43 - Ekonomi

Senegal'de aşure günü, oruç tutarak süt, su ve ekmekle iftar edilerek kutlandı

2025-07-06 10:18 - İslam-Hayat - Rebiülevvel 1447

Anne-kız bir tablet bir mikrofonla Karadeniz ağzını dijital illüstrasyona taşıdı

2025-07-04 13:48 - Magazin

Bolu Kartalkaya'daki Grand Kartal Otel yangını davasında dördüncü gün tamamlandı

2025-07-11 00:27 - Gündem

İlgili Haberler

Küresel Sumud Filosu'nda bulunan İrlandalı aktör Cunningham: Filistinlilere yapılanları kabul etmiyorum, o yüzden buradayım

12:27 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Senegal'deki Ngor Koyu dünyanın en güzel koyları arasına girdi

13:57 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Modern insanlar, yaklaşık 233 bin yıl önce Afrika'dan yola çıkan bir soyun mirasına sahip

13:42 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

İsrail, Gazze'yi sürekli kıtlık baskısı altında tutmak için sistematik bir açlık politikası izliyor

12:42 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Ülkeler sosyal medya ve dijital platformlarda 'egemenlik' mücadelesi veriyor

12:13 - Analiz/Röportaj/Dizi/Rapor

Günün Manşetleri

Kremlin: Putin, Trump ve Zelenskiy ile üçlü veya ikili bir zirve için anlaşma yapmadı

21:38 - Dünya

Fenerbahçe, milli futbolcu Kerem Aktürkoğlu'nu kadrosuna kattı

21:33 - Spor

Fenerbahçe, İspanyol futbolcu Marco Asensio'yu kadrosuna kattı

20:53 - Spor

İstanbul'da 30 yaşın üstündeki öğrenciler de indirimli ulaşımdan faydalanabilecek

20:27 - Gündem

Beşiktaşlı futbolcu Amir Hadziahmetovic, Hull City'ye kiralandı

20:22 - Spor